Του Ηλία Π. Παπαγεωργιάδη*
Την ώρα που η Ελλάδα είναι μοιρασμένη ανάμεσα στους κατοίκους της που καταλαβαίνουν και ανησυχούν για αυτά που έρχονται και αυτούς που ζουν στον δικό τους, παράλληλο, κόσμο και αδιαφορούν για την αλήθεια αναζητώντας ωραία λόγια, η Ρουμανία φαίνεται ότι βάζει τις βάσεις για να αποκτήσει ξεκάθαρο προβάδισμα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Εκτός του ΑΕΠ της που θα αυξηθεί 4,5 - 5% το 2016 και το πολύ ως του χρόνου θα ξεπεράσει το ελληνικό, η μεγαλύτερη χώρα της περιοχής δείχνει έτοιμη για να προχωρήσει στο επόμενο επίπεδο.
«Εθνική Στρατηγική Ανταγωνιστικότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης ως το 2020»
Την περασμένη εβδομάδα στο Βουκουρέστι, παρουσία 1.000 και πλέον παρευρισκομένων από την κυβέρνηση, όλα τα πολιτικά κόμματα, την Κεντρική Τράπεζα και εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα, παρουσιάστηκε η «Εθνική Στρατηγική Ανταγωνιστικότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης» με τίτλο «Ανταγωνιστική Ρουμανία». «Λόγια πολιτικών», θα πουν κάποιοι... Μάλλον όμως έχουν άδικο.
Φαίνεται πως είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται μία καταγραφή των προβλημάτων της χώρας και μία συγκεκριμένη, ρεαλιστική και κοστολογημένη στρατηγική για να αντιμετωπιστούν, κατ' αρχάς ως το 2020.
- Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 16 τομείς, 41 προτεραιότητες και 90 δράσεις.
- Οι 16 τομείς περιλαμβάνουν την Εκπαίδευση, την Υγεία, τον αριθμό νέων γεννήσεων, τη Διασπορά (και την επιστροφή των δυνατών μυαλών πίσω στη χώρα), τη Γεωργία, την Καινοτομία, τον κλάδο IT&C, τα Ευρωπαϊκά Κονδύλια και την καλύτερη απορρόφησή τους, το χρηματιστήριο και τις αγορές ως εργαλεία ανάπτυξης, τις άμεσες επενδύσεις, ξένες και τοπικές, αλλά και τις υποδομές, την κτηματογράφηση των αγροτικών περιοχών, τη μείωση της γραφειοκρατίας, των εκσυγχρονισμό του συστήματος Δημόσιων Προμηθειών, την Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D), την Ενέργεια και την εξοικονόμηση ενέργειας.
- Οι δράσεις θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τον Σεπτέμβριο*.
- Όλα τα πολιτικά κόμματα δηλώνουν ότι στηρίζουν τις κατευθύνσεις που έχουν στοχοθετηθεί.
Στόχος, κοστολόγηση και... «πόση ανάπτυξη μας χρειάζεται»
Το πρόγραμμα αυτό εκτιμήθηκε από την Κεντρική Τράπεζα και τα υπουργεία στα 16,9 δισ. ευρώ, για τα επόμενα 4 χρόνια, περίπου 10% του σημερινού ΑΕΠ της χώρας και 8% αυτού που αναμένεται να φτάσει το 2020.
Ο κυρίαρχος στόχος είναι το ΑΕΠ / κάτοικο από 57% του ευρωπαϊκού μέσου όρου να φτάσει το 70% ως το 2020. Τα ποσοστά αυτά αφορούν το σύνολο της χώρας, μιας και σήμερα το Βουκουρέστι είναι στο 130% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, άλλες μεγάλες ρουμανικές πόλεις έχουν εισόδημα που φτάνει στο 75 - 85%, ενώ φτωχές περιοχές έχουν παραμείνει στο 35 - 45%. Η προσπάθεια λοιπόν θα γίνει έτσι ώστε η προσδοκώμενη ανάπτυξη να διαχυθεί καλύτερα και να φτάσει σε περισσότερους κατοίκους.
Παράλληλα, την ώρα που στην Ελλάδα ψάχνουμε να δούμε πότε θα τελειώσει η πτώση του ΑΕΠ της χώρας μας, στη Ρουμανία ξεκίνησε μία ενδιαφέρουσα δημόσια συζήτηση. Με δεδομένο ότι η χώρα θα αναπτύσσεται για τα πολλά επόμενα χρόνια, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας προτείνει «να μην πιέσουμε την οικονομία για τη μέγιστη ανάπτυξη. Και μία άνοδος του ΑΕΠ της τάξεως του 3 - 3,5% είναι καλή, αρκεί αυτή να είναι συνεχόμενη για πολλά χρόνια. Ας στοχεύσουμε προς το ποσοστό αυτό και κάθε τι παραπάνω θα είναι καλοδεχούμενο».
Η πραγματική εικόνα / διακομματική συναίνεση
Σε μία Ρουμανία που έχει μπροστά της βουλευτικές εκλογές τον Δεκέμβριο, όλα αυτά μπορεί να φαντάζουν «συμπαθητικά» και «ουτοπικά». Το πολιτικό προσωπικό της χώρας δεν είναι ανώτερο του ελληνικού, ενώ οι ψηφοφόροι δεν διακρίνονται κατ' ανάγκη για την ωριμότητα της ψήφου τους.
Την ίδια στιγμή, όμως, τα δεδομένα είναι ξεκάθαρα:
- Κανένα κόμμα δεν έχει σαφές προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις και μία συμμαχική κυβέρνηση θεωρείται πολύ πιθανή.
- Η οικονομία και η κοινωνία «έχουν πάρει μπροστά» και κανείς δεν θέλει να χρεωθεί μία απόπειρα επιβράδυνσης της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.
- Η χώρα δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει το 90% των πλεονεκτημάτων της και τα «καύσιμα» της οικονομίας είναι πολύ μακριά από το να στερέψουν.
- Η επερχόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση θέλει προσεκτική διαχείριση.
- Ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας αναβαθμίζεται συνεχώς. Στην πρόσφατη διάσκεψη του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία προωθήθηκε η ιδέα μίας νέας ναυτικής βάσης της Συμμαχίας στη Μαύρη Θάλασσα, με έδρα τη Ρουμανία και πολυεθνική δύναμη. Όλοι οι ειδικοί βλέπουν πλέον ξεκάθαρα τη στενή σχέση ΗΠΑ - Πολωνίας - Ρουμανίας.
- Ενώ ήδη το 80% των ενεργειακών αναγκών της χώρας καλύπτονται από εθνική παραγωγή (με ιδιωτικές και όχι κρατικές εταιρίες), ως το 2020 το ποσοστό αναμένεται να φτάσει στο 100%.
Σε αυτό το πλαίσιο, και αφήνοντας τις «μάχες εντυπώσεων στα κανάλια» (έχουν και οι Ρουμάνοι τους πάσης φύσεως γελωτοποιούς τους), όλα δείχνουν πως οι πολιτικοί της Ρουμανίας συμφωνούν στα βασικά προβλήματα της χώρας και την επόμενη περίοδο θα προχωρήσει η δημόσια διαβούλευση επί της Στρατηγικής αυτής. Το αποτέλεσμα αναμένεται να αποτελέσει τη βάση του προγράμματος της επόμενης διακυβέρνησης, κάτι που, αν υλοποιηθεί, θα προσφέρει τεράστια πλεονεκτήματα για όλους στη χώρα.
Οι Ρουμάνοι φαίνεται ότι καταφέρνουν να συνεννοηθούν. Εμείς, πότε;
ΥΓ. Ως αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ) και του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), ο υπογράφων έχει κληθεί και συμμετέχει με προτάσεις και μελέτες στον διάλογο αυτόν. Η αφορμή του σημειώματος αυτού προήλθε από την πίεση που ασκείται από κορυφαίους Ρουμάνους παράγοντες τριών κομμάτων που ξεκαθαρίζουν ανεπίσημα πως «ό,τι καλό θέλετε να γίνει, προτείνετέ το τώρα, μιας και αυτήν τη στιγμή θα αποφασιστούν οι βασικές πολιτικές των επόμενων 4 ετών».
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).
