Του Αντώνη Γιαμβριά*
«Και καλείται το πολίτευμά μας Δημοκρατία, γιατί η κυβέρνηση της πόλης δεν βρίσκεται στα χέρια των ολίγων, βρίσκεται στα χέρια των πολλών», γράφει ο χαρισματικός αθηναίος ρήτορας, πολιτικός και στρατηγός Περικλής στον «Επιτάφιο Λόγο» του, βάζοντας τα θεμέλια όχι μόνο της αθηναϊκής δημοκρατίας αλλά, και ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού.
Η πάγια πολιτική του Περικλή ήταν να προτείνει ολοένα και πιο ριζοσπαστικούς νόμους, που προωθούσαν τον βαθμό της δημοκρατίας σε πραγματικά δυσθεώρητα ύψη. Η πραγματική άνοδος της Αθηναϊκής δημοκρατίας και κατ' επέκταση της ακμής της, είχε μόλις αρχίσει. Διότι, με την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, η Αθήνα γνώρισε και τη μεγαλύτερη ακμή στην ιστορία της με την ανάπτυξη των Τεχνών, των Γραμμάτων και των Επιστημών στον ύψιστο βαθμό, αφήνοντας αιώνια κληρονομιά σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Σήμερα, είναι πολλοί αυτοί που έχουν καχυποψία απέναντι στην εξουσία και ζητούν τον σεβασμό στην ατομικότητα. Υπάρχει έντονη στροφή πολλών πολιτών που υποστηρίζουν ως λύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η σύγχρονη δημοκρατία και κατ' επέκταση η κοινωνία, τον αθηναϊκό θεσμό της άμεσης δημοκρατίας του 5ου π.Χ. αιώνα, του επονομαζόμενου και “χρυσού αιώνα”. Οι προβληματισμοί και οι προτάσεις που ακούγονται είναι ποικίλες κι ενδιαφέρουσες. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη (πρόσφατο θετικό παράδειγμα το σχέδιο δράσης του αντιπροέδρου της ΕΕ, Frans Timmermans) συζητώνται αυτά τα θέματα με αυξανόμενη ένταση, διότι οι ακραίες πολιτικές φωνές που ακούγονται, όλο και δυναμώνουν με αποτέλεσμα τη δημιουργία φόβου και ανασφάλειας στις κοινωνίες σχετικά με το μέλλον τους. Είναι γεγονός όμως, ότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών σε όλο τον κόσμο, αναζητά εναγωνίως μέσα από την μορφή διακυβέρνησης της, το πολίτευμα το οποίο να σέβεται την ελευθερία και να ακούει τη φωνή της. Υπάρχει άραγε, αυτή η δυνατότητα για άμεση δημοκρατία; Αν και εκ πρώτης όψεως, φαίνεται ως ακατόρθωτη δυνατότητα στη σημερινή εποχή λόγω πληθυσμιακής αύξησης και πολλών άλλων δομικών διαφοροποιήσεων σε σχέση με τον 5ο π.Χ. αιώνα, εντούτοις, η απάντηση είναι θετική.
Είναι μια πρόταση που θα μπορούσε να ξεκινήσει πρώτα από την Ελλάδα και να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες, ως εφαρμογή.
Η πρόταση
Δημιουργία ενός ιστοχώρου, με διακομματική επιμέλεια κι έλεγχο από την ελληνική Βουλή, με την κατάλληλη τεχνική υποστήριξη και υποδομή (πχ. κατηγορίες ενδιαφερόντων, τομέων κλπ), στον οποίο θα έχει τη δυνατότητα ο κάθε ένας πολίτης - ο επαγγελματίας, ο φοιτητής, η νοικοκυρά, ο άνεργος, ο συνταξιούχος, ο επιστήμονας, ο μετανάστης, ο Έλληνας του εξωτερικού - και η κάθε επαγγελματική, συνδικαλιστική ή κοινωνικού χαρακτήρα ένωση να αποτυπώνουν τη γνώμη τους, τις προτάσεις τους, τις αντιρρήσεις τους και γενικότερα να αποτυπώνεται η “φωνή” τους, με βασικό σκοπό την οργανωμένη διάδοσή της σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κύκλο συμπολιτών. Με λίγα λόγια, θα είναι ένα ανοιχτό forum ιδεών και προτάσεων από όλους και για όλους.
Πιστεύω, πως μια τέτοια εφαρμογή ενός κεφαλαίου της άμεσης δημοκρατίας, θα προσέθετε πολλά θετικά χαρακτηριστικά στον τρόπο διακυβέρνησης και διαβίωσης της ελληνικής κοινωνίας, όπως πχ καλύτερη ισονομία και ισοπολιτεία, διαφάνεια και μείωση της διαπλοκής, μεγαλύτερη εκπροσώπηση κοινωνικών κι επαγγελματικών ομάδων, ζυμώσεις διαφορετικών τάσεων που τελικά, όλ' αυτά θα οδηγήσουν στην κατά πολύ μεγαλύτερη εμπιστοσύνη του πολίτη προς το κράτος και τους μηχανισμούς του. Εξάλλου, αυτή η ανάμιξη του κάθε πολίτη στα κοινά, θα τον καταστήσει ενεργό στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και τελικά, πιο ώριμο και συνειδητό ψηφοφόρο.
*Ο κ. Αντώνης Γιαμβρίας είναι πολιτικο? στε?λεχος της Νε?ας Δημοκρατι?ας που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.
