Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Όποιον και να ρωτήσεις στο εξωτερικό, θα σου πει πως οι Έλληνες και οι ξένοι επιχειρηματίες που ήδη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, θα πρέπει πρώτοι και καλύτεροι να επενδύσουν στην χώρα, ώστε να ακολουθήσουν και νέοι ξένοι επενδυτές. Δηλαδή, δεν αρκούν μόνο οι γνωστές εμβληματικές επενδύσεις, για να πλησιάσουν οι ξένοι.
Αν δεν φανεί πως οι εγχώριοι και ξένοι επενδυτές, στηρίζουν με αποφασιστικότητα τις υπάρχουσες επενδύσεις τους, τότε δύσκολα θα προσελκυσθούν νέοι ξένοι επενδυτές. Διότι αν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις, δεν δελεαστούν από τη υποχώρηση των φορολογικών συντελεστών των εταιρικών κερδών και του ασφαλιστικού κόστους, από την φορολογική ελάφρυνση των μερισμάτων και από τις μεταρρυθμίσεις, τότε πως περιμένουμε να δελεαστούν επενδυτικά σχήματα του εξωτερικού;
Και το κομβικό σημείο για την αλλαγή του κλίματος στην Ελλάδα, είναι κατά την γνώμη μας, οι κινήσεις των στρατηγικών επενδυτών στις συστημικές τράπεζες. Των επενδυτών που συμμετείχαν με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους στην - καταστροφική για τους φορολογούμενους - ανακεφαλαιοποίηση του 2015. Των επενδυτών που έχουν πλέον τον κυρίαρχο ρόλο στην επόμενη ημέρα, όχι μόνο του τραπεζικού συστήματος αλλά και ολόκληρης της οικονομίας. Άλλωστε η χρηματιστηριακή πορεία των τραπεζικών μετοχών, που υστέρησε αφάνταστα σε σχέση με την απόδοση των υπολοίπων μετοχών και δεικτών του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Πως ο σημαντικότερος και νευραλγικότερος τομέας της ελληνικής οικονομίας, που θα έπρεπε είναι το τραπεζικό σύστημα, αποτελεί δυστυχώς τον μεγάλο ασθενή.
Και τώρα, κατά τη διάρκεια της πτώσεως του Χρηματιστηρίου Αθηνών, που οφείλεται κατά το μεγαλύτερο του μέρος στους γνωστούς εξωγενείς οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες που επηρεάζουν όλα τα διεθνή χρηματιστήρια, οι τραπεζικές μετοχές, επιβεβαίωσαν την αρνητική τους πορεία για μια ακόμα φορά. Ο τραπεζικός δείκτης από τις 847 μονάδες, βρέθηκε στις 700 μονάδες, αφού διέσπασε καθοδικά την ισχυρή στήριξη των 732 μονάδων. Δοκίμασε δε ενδοσυνεδριακά, την κρίσιμη στήριξη των 660 - 662 μονάδων. Όσο παραμένει πάνω από το 662, διατηρεί ελπίδες για την επαναφορά του σε υψηλότερα επίπεδα. Αν διασπάσει όμως καθοδικά αυτό το επίπεδο, τότε ακόμα και οι 550 μονάδες θα μπορούσαν να προσεγγιστούν.
Και σε αυτά ακόμα τα χαμηλά επίπεδα τιμών, δεν εμφανίζονται αγοραστές για τις τράπεζες. Έστω και επιθετικοί κερδοσκόποι, που θα είχαν την διάθεση να συμμετάσχουν έστω και πρόωρα, έστω και βιαστικά, στα αρχικά στάδια μιας γενναίας ανοδικής κίνησης των τραπεζικών μετοχών. Και όχι μόνο δεν εμφανίζονται αγοραστές, αλλά τα εξειδικευμένα funds που έχουν ανοίξει θέσεις short εδώ και πολλούς μήνες, διατηρούν ή και αυξάνουν τις θέσεις τους εκτιμώντας πως τα πράγματα θα πάνε χειρότερα.
Όπως ανέφερε σε συναντήσεις μας κι ένας σημαντικός εκπρόσωπος επενδυτικών κεφαλαίων με έδρα τη Ελβετία, οι τραπεζίτες και οι στρατηγικοί επενδυτές των ελληνικών συστημικών τραπεζών, αντί να στοχεύουν στην ανάπτυξη των τραπεζών τους, εξακολουθούν να διαχειρίζονται τις ζημιές και τις επισφαλείς απαιτήσεις τους. Εκμεταλλευόμενοι τις κρατικές διευκολύνσεις του «αναβαλλόμενου φόρου» που αποτελεί σήμερα μεγάλο μέρος της κεφαλαιακής τους ισχύος και την πολιτική ευαισθησία για την διαχείριση των “κόκκινων δανείων”, αναβάλλουν το αυτονόητο που είναι να ενισχύσουν κεφαλαιακά τα αποκτήματα τους. Διότι δεν νοείται να υπάρχουν σήμερα, έμποροι χρήματος που να μην έχουν επαρκή δικά τους κεφάλαια και καταθέσεις, για να δανειοδοτήσουν την οικονομία.
Έτσι, παρά τις όποιες προόδους που έχουν επιτευχθεί στο ύψος των επισφαλών δανείων και στην ρευστότητα των τραπεζών, η πτωτική πορεία των εσόδων και η χαμηλή κερδοφορία, παραμένουν ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη των ίδιων των τραπεζών. Και αυτό διότι οι τράπεζες δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία και τις επιχειρήσεις.
Άραγε, τι μέλλον θα έχουν οι αδύναμες κεφαλαιακά ελληνικές τράπεζες, μπροστά στο ταχύτατα αναπτυσσόμενο τεχνολογικό χρηματοπιστωτικό οικοσύστημα; Πως θα ανταγωνιστούν τις εξελίξεις στο χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, της τεχνολογίας blockchain και των χιλιάδων εφαρμογών fintech;
Το μεγαλύτερο στοίχημα για την Ελλάδα σήμερα, είναι το εάν και με πιο τρόπο θα ενισχυθούν κεφαλαιακά οι τράπεζες. Το ποιοι, θα δείξουν εμπιστοσύνη, για να επενδύσουν στην καρδιά της ελληνικής οικονομίας που είναι το τραπεζικό σύστημα. Και το κατά πόσο οι υπάρχοντες στρατηγικοί επενδυτές θα στηρίξουν την επένδυση τους, με πραγματικό χρήμα και όχι με ψηφιακές εγγραφές και λογιστικές και φορολογικές μεθόδους.
Η νέα κυβέρνηση και ο Υφυπουργός Οικονομικών αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα Γιώργος Ζαββός, κάνει μεγάλες προσπάθειες για την υιοθέτηση του Σχήματος Προστασίας Ενεργητικού (Asset Protection Scheme - APS) με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, για την ελάφρυνση των τραπεζικών ισολογισμών. Όμως στην πραγματικότητα, χρειάζονται κεφάλαια, τα οποία προς το παρόν οι στρατηγικοί επενδυτές των τραπεζών αρνούνται να καταβάλουν. Δεν έχουν πίστη, στο επιχειρηματικό τους σχέδιο; Δεν έχουν πίστη, στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας;
* * *
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.