Tου Ανδρέα Ζαμπούκα
«Απορρύπανση δε χρειάζονται μόνο οι ακτές της Αττικής, αλλά και το σύστημα διακίνησης και ελέγχου μεταφοράς των υγρών καυσίμων στη θάλασσα» δήλωσε ο πρωθυπουργός, μετά το τέλος του υπουργικού συμβουλίου. Ωραία δήλωση. Βολική και χαρακτηριστική των ανθρώπων της εξουσίας που τα τελευταία χρόνια υποδύονται τους τιμητές αντί να λύνουν προβλήματα.
Πράγματι όμως, στη Θάλασσα του Σαρωνικού κάτι δεν πάει καλά. Με το λαθρεμπόριο καυσίμων, με τις αδειοδοτήσεις σκαφών, τις συναλλαγές πλοιοκτητών με το Δημόσιο, την υπεραλίευση και πολλά άλλα ζόρικα «θαλασσινά» κόλπα …
Η πλοιοκτήτρια εταιρεία του «Αγία Ζώνη ΙΙ» και ο ιδιοκτήτης της, Θεόδωρος Κουντούρης, έχουν απασχολήσει στο παρελθόν τις Λιμενικές και Δικαστικές Αρχές για υποθέσεις λαθρεμπορίου καυσίμων. Όπως δήλωσε ο αρχηγός του λιμενικού, αντιναύαρχος Σταμάτης Ράπτης, η εταιρεία είχε ερευνηθεί το 2012 και το 2013 για λαθρεμπόριο και οι υποθέσεις είχαν πάει στα δικαστήρια. Οι εμπλεκόμενοι είχαν καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό αλλά αθωώθηκαν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων και τα πλοία δόθηκαν πίσω στην εταιρεία.
Παρόλα αυτά, και μη υπολογίζοντας το «γήρας» του δεξαμενόπλοιου, το υπουργείο του κ. Κουρουμπλή έδωσε παράταση στο αξιόπλοο. Υπερπηδώντας και τη μνημονιακή θεσμική δέσμευση για μεταφορά αυτών των αρμοδιοτήτων σε νηογνώμονα…
Τα πράγματα είναι μάλλον απλά και καθόλου πρωτότυπα. Αντίθετα, πολύ συνηθισμένα για την πρακτική διαχείρισης των προβλημάτων στην ελληνική επικράτεια. Μόνο που οι πάντες γνωρίζουν καλά, να διαχέουν τις δόσεις των ευθυνών μεταξύ τους, ώστε να μην αποδίδονται και ποτέ σε κανέναν.
Ναι, αλλά δεν συμβαίνουν καθημερινά ατυχήματα. Ούτε και βουλιάζουν δεξαμενόπλοια. Πράγματι, καθημερινά, γίνεται λαθρεμπόριο και παράνομη διακίνηση καυσίμων αλλά σπανίως βυθίζονται τα μέσα μεταφοράς τους…
Για να συμβεί όμως ένα ατύχημα, θα πρέπει να συμπέσουν στον ίδιο κρίσιμο χρόνο τα τρία βασικά μέρη που απαρτίζουν ένα σύστημα. Εν προκειμένω το πλοίο. Το οργανωτικό, το θεσμικό και το τεχνικό.
Το οργανωτικό έχει να κάνει με την οργάνωση του πλου και την ικανότητα του καπετάνιου που το διευθύνει. Το θεσμικό με την αδειοδότηση και το αξιόπλοο. Και τελευταίο, το τεχνικό που αφορά την κατάσταση του σκάφους.
Τι συνέβαινε λοιπόν, με το «Αγία Ζώνη ΙΙ»; Βυθίστηκε χωρίς καπετάνιο(!), είχε πάρει δίμηνη παράταση της άδειας από το υπουργείο του κ. Κουρουμπλή. Και η τεχνική του κατάσταση ήταν άθλια, αφού έπρεπε να αποσυρθεί. Όλα λοιπόν αυτά που μέχρι πρότινος, δεν είχαν βρεθεί σε συντονισμό, συνέπεσαν μέσα σε μία νύχτα. Την πιο κατάλληλη ώρα για να βρεθεί στον βυθό ένα παλιό και γέρικο πλοίο, με κάθε «μεγαλοπρέπεια» και «τιμή»…
Το περιστατικό είναι ένα καλό δείγμα για να καταλάβουμε ότι σε όλη την περιοχή του Σαρωνικού οι κανόνες είναι μάλλον πολυτέλεια. Όμως, όταν ο πρωθυπουργός που κυβερνάει μία χώρα, για 2,5 χρόνια, καταγγέλει το λαθρεμπόριο καυσίμων, αναρωτιέσαι τι άλλο μπορεί να συμβεί. Με λίγα λόγια, φαντασιώνεσαι οτιδήποτε μπορεί να κατεβάσει η έμπνευσή σου. Δίκτυα στα υπουργεία, μαφιόζους στις προβλήτες, πλοιοκτήτριες εταιρείες- μαιμού, κομπίνες εκατομμυρίων. Και φυσικά, εμπλοκή πολιτικών προσώπων σε κάθε deal που κλείνει για την διακίνηση.
Η ρουτίνα στον μαγικό κόσμο του Σαρωνικού για δεκαετίες, έχει περίπου τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Το ότι το πρόβλημα περιοριζόταν μόνο στο οικονομικό έγκλημα είναι μόνο τυχαίο. Το ότι δεν έχουν πεθάνει μαζικά άνθρωποι από δυστυχήματα είναι επίσης, θέμα καλής σύμπτωσης. Και το ότι έχουμε μόνο ένα ναυάγιο και όχι άλλα δέκα, οφείλεται στις μικρές διαδρομές μια περιορισμένης θαλάσσιας έκτασης.
Όλα μπορεί κανείς να τα σκεφτεί. Εκτός από την απόδοση ευθυνών. Γιατί εκεί, υπάρχει πάντα η μέριμνα των διαχειριστών του συστήματος. Διάχυση των ευθυνών, αποφόρτιση της κατάστασης και καταγγελία των «σκοτεινών κέντρων» που παραμένουν πάντα στο απυρόβλητο των δημοσίων οργάνων…
