Θεωρώ, κύριε Πρόεδρε, ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζει ένας πολιτικός οικονομικά. Πόσο μάλλον ένας πρωθυπουργός! Κι αυτό το λέω με έμφαση. Ειλικρινά πιστεύω ότι θα είχαμε αποφύγει τις βαριές συνέπειες αυτής της κρίσης, αν κάποιοι είχαν αποφασίσει ότι τα οικονομικά δεν είναι και τόσο... βαρετά...
Κι εδώ υπάρχει ένα παράδοξο. Η οικονομία έχει σχέση με την πολιτική. Δεν είναι απαραίτητο να ξέρει κάποιος ανώτερα μαθηματικά για να καταλάβει τις επιπτώσεις ενός διαλυμένου τραπεζικού συστήματος στην κοινωνία. Ή πόσο αρνητικές συνέπειες μπορεί να έχει η συνεχής αύξηση της φορολογίας. Αυτά είναι πράγματα αυτονόητα. Αν ένας πολιτικός, λοιπόν, νιώθει απέχθεια για τα οικονομικά, πώς είναι δυνατόν να σταθεί στη θέση του; Για να το πούμε και διαφορετικά, η κρίση πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις από εκείνες που «έπρεπε» και ένας από τους λόγους ήταν αυτός, η άρνηση κάποιων πολιτικών να συζητήσουν για την οικονομία...
Δεν είναι τυχαίο, κύριε Πρόεδρε, το γεγονός ότι οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι έλεγαν τον Κώστα Σημίτη «λογιστή». Κατά τον ίδιο τρόπο που οι μόνιμοι θαμώνες μιας καφετέριας βρίσκουν «κουσούρι» σε έναν εργατικό άνθρωπο ότι είναι «μπακάλης», ότι προσπαθεί να υπολογίσει τα πάντα. Διότι οι ίδιοι δεν αγαπούν τη γλώσσα των αριθμών, επειδή αυτή θα τους σήκωνε από την καρέκλα της καφετέριας και θα τους ανάγκαζε να εργαστούν.
Να πάμε τώρα στο θέμα μας: Από την πρώτη στιγμή αντιληφθήκατε ότι το κλειδί για τις επενδύσεις είναι οι τράπεζες. Δεν μπορούμε να συζητάμε για ανάπτυξη και επενδύσεις όταν στις τράπεζες υπάρχουν σήμερα δάνεια ύψους 75 δισεκατομμυρίων ευρώ που βρίσκονται σε μία γκρίζα ζώνη και απ'' αυτά τα 35 δισεκατομμύρια θεωρούνται «χαμένα». Κάνατε πολλές και ουσιαστικές παρεμβάσεις προς διαφορετικές κατευθύνεις κι αυτές έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, όπως φάνηκε και με την κυρία Λαγκάρντ.
Αποδεχθήκατε χωρίς χρονοτριβή την αναγκαιότητα του σχεδίου «Ηρακλής», του ιταλικού μοντέλου για τα κόκκινα δάνεια. Αν αυτό το είχε κάνει ο κ. Τσίπρας πριν από δύο χρόνια, αυτή τη στιγμή θα μιλούσαμε σε άλλη βάση. Αλλά στις συναντήσεις εκείνες με τους τραπεζίτες, ο κ. Τσίπρας ασχολούνταν με αλλότρια πράγματα κι όχι με τα κόκκινα δάνεια. Αλλη συζήτηση αυτή, που αφορά εκείνους που έχουν σήμερα το θράσος να μιλάνε για τις σχέσεις Εξουσίας και Τύπου. Θα την κάνουμε κάποια στιγμή...
Το σχέδιο «Ηρακλής», λοιπόν, έχει βελτιώσει την εικόνα του συστήματος. Ο «Ηρακλής» έλαβε γρήγορα το πράσινο φως από τους Ευρωπαίους και είναι η πρώτη φορά που οι επενδυτές που συνομιλούν με τις τράπεζες έχουν κάτι να περιμένουν. Αν βρισκόσασταν, κύριε Πρόεδρε, σε κάποιο από τα ταξίδια των τραπεζικών διοικήσεων πριν από δύο ή τρία χρόνια στα roadshows που γίνονταν σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη, θα νομίζατε ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι ξεχασμένες από τον θεό.
Ενα ακόμη αποτέλεσμα της δουλειάς που έχει γίνει είναι η βελτίωση του κλίματος. Το χρηματιστήριο οδήγησε τις τραπεζικές μετοχές κοντά στα επίπεδα της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης. Την ίδια ώρα υπάρχουν πιθανότητες τα κρατικά ομόλογα να εξελιχθούν από βαρίδια σε όπλα, εφόσον συνεχιστεί το ράλι. Και τέλος, η «ανάσταση» της αγοράς ακινήτων κάνει πιο ελκυστικά τα ενέχυρα των δανείων, κόκκινων ή πράσινων.
Λύθηκαν όλα τα προβλήματα; Κόπηκαν όλα τα κεφάλια της... Λερναίας Ύδρας; Σίγουρα όχι. Ο δρόμος είναι μακρύς και εκτός από ούριο άνεμο και τύχη απαιτείται και αποφασιστικότητα από την πλευρά των ίδιων των τραπεζών. Είναι τόσο δύσβατος ο μαραθώνιος των επόμενων ετών, που δεν χωρούν πισωγυρίσματα ούτε χάρες. Οι διοικήσεις των τραπεζών θα κληθούν να λάβουν δύσκολες αποφάσεις. Αποφάσεις που εδώ και χρόνια μεταθέτουν για το μέλλον.
Ο «Ηρακλής» θα είναι το πρώτο βήμα και ίσως το πιο εύκολο. Θα ακολουθήσουν και άλλα για να ξεφορτωθούν οι τράπεζες τα βάρη τους και να γίνουν ανταγωνιστικές σε σύγκριση με τις υπόλοιπες τράπεζες της ευρωζώνης. Αλλά και πάλι, ακόμη και αν υπήρχε μία μαγική λύση για να μειωθούν… αύριο το πρωί τα κόκκινα δάνεια σε μονοψήφιο ποσοστό, η επόμενη ημέρα δεν θα έμοιαζε με περίπατο στο δάσος.
Η μεγάλη πρόκληση των ελληνικών τραπεζών είναι να πείσουν ότι δεν θα ξανακάνουν τα λάθη του παρελθόντος και ότι μπορούν να επιβιώσουν σε έναν κόσμο που αλλάζει με διαστημικές ταχύτητες. Γι'' αυτό και χρειάζεται να στηριχτεί ένα στελεχιακό δυναμικό που μπορεί να ανταποκριθεί στις παρούσες συνθήκες. Διότι ένας άλλος λόγος που οδήγησε σε «επέκταση» την κρίση ήταν ένα κακομαθημένο σύστημα στελεχών, που πουλούσαν σε όλους συνταγές για κάθε χρήση. Στην πράξη, όμως, επρόκειτο για «μαντζούνια», που ελάχιστη σχέση είχαν με την επιστήμη!
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
Στηρίζουμε τον Κυριάκο, ελέγχουμε την εξουσία. Εμένα μου αρέσει αυτό. Άλλοι στήριζαν την αλλαγή, εμείς τον Κυριάκο! Ξέρω, θα είμαστε και δυσάρεστοι. Και η εξουσία δεν είναι φίλη με τους δυσάρεστους. Αλλά δεν ψάχνουμε φίλους. Ανθρώπους να προχωρήσουν τις μεταρρυθμίσεις αναζητούμε...
Όσοι θέλετε να το διαβάσετε νωρίτερα στον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί το πρωί στα περίπτερα.
