Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Μόνο στο πλαίσιο μιας απλοϊκής αντίληψης η καθαρή τέχνη, η καθαρή επιστήμη και η καθαρή φιλοσοφία λογαριάζονται σαν θετικές λειτουργίες. Στην πραγματικότητα, κάθε «καθαρότητα» οδηγεί στον ολοκληρωτισμό. Η τέχνη για την τέχνη, η επιστήμη για την επιστήμη και η φιλοσοφία για τη φιλοσοφία...
Όμως μία από τις συνήθεις τακτικές του λαϊκισμού είναι παραδοσιακά η έντεχνη αλλοίωση της σημειολογίας με σκοπό την εξασφάλιση της μέσης αποδοχής. Κάπως έτσι αρχίζει να διαμορφώνεται και το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ εν όψει της καθαρής εξόδου του Αυγούστου και του θριαμβικού τέλους των μνημονίων.
Σε όλη την διάρκεια της γιγάντωσης του ΣΥΡΙΖΑ, η επίκληση της «ανθρωπιστικής κρίσης» ήταν η αιχμή του δόρατος για την ρητορική του. Σε τέτοιο σημείο μάλιστα, που είχε εγκλωβίσει σ΄ αυτή και την προηγούμενη κυβέρνηση. Και μαζί με την περιγραφή της «εξαθλιωμένης» κοινωνίας ακολουθούσαν «λιπόθυμα παιδιά» στα σχολεία, «χιλιάδες αυτοκτονίες» ανά την επικράτεια και γενικότερα μια φασματική εικόνα μετάβασης της χώρας σε τριτοκοσμικές συνθήκες.
Όπως ήταν φυσικό, η διάχυτη ατμόσφαιρα της οργισμένης αντίδρασης πέρασε και στους περισσότερους Έλληνες: άκουγες ας πούμε, από παντού διάφορα κλισέ, τύπου «τι παραπάνω να μας πάρουν;», «έχουμε ήδη καταστραφεί», «βιώνουμε όλοι την εξαθλίωση» και πολλά άλλα. Εν τω μεταξύ, «εξαθλίωση» σήμαινε απώλεια του ακριβού τζιπ, κίνδυνος πλειστηριασμού του πανάκριβου σπιτιού που αγοράστηκε χωρίς εγγυήσεις και αδυναμία να βγει τρεις φορές την εβδομάδα για φαγητό!
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο λαϊκισμός έδωσε στην κοινωνία την ψευδαίσθηση της επανάκτησης ανέσεων που διέθετε πριν από την κρίση, χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Ο όρος μάλιστα, «ανθρωπιστική κρίση» διαδόθηκε σε όλους, με λάθος σημειολογία, χάνοντας την πραγματική του έννοια. Γιατί πραγματικά, μία μερίδα της ελληνικής κοινωνίας βρίσκεται σε εξαθλίωση μετά την κρίση. Και πρόκειται για ανθρώπους που έχουν ανάγκη από βοήθεια και στήριξη. Όταν όμως η διάθεση της ανθρωπιάς και της αλληλεγγύης εξαντλείται σε ρητορικά σχήματα και ξοδεύεται για χάρη των λάθος ανθρώπων, τότε οι πραγματικά αδύναμοι δεν απολαμβάνουν κανένα προνόμιο πρόνοιας έναντι των υπολοίπων. Απλά χρησιμοποιούνται ως ακραία δείγματα προπαγάνδας για τον λαϊκισμό της εξουσίας.
Έχει αποδειχθεί πολλές φορές, ότι η επιθυμία της επέκτασης της πραγματικότητας πραγματώνεται, όταν δεν έχεις άλλο τρόπο να υπάρξεις χωρίς αυτή. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κόμμα ή πολιτικός οργανισμός που προέκυψε από τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας αλλά για να καλύψει τις φαντασιώσεις της. Άρα λοιπόν, είναι ένα «φαντασιακό» κόμμα που μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται μέσα από τις δραματικές «φαντασιώσεις» που εξέθρεψε στους ψηφοφόρους του. Και επειδή η μόνη λύση να μην εγκαταλειφθεί η πραγματικότητα, είναι να διαμορφωθεί, φοβάμαι μήπως επιβεβαιωθεί η «αυτοεκπληρούμενη προφητεία» του ΣΥΡΙΖΑ.
Για να μπορέσει η χώρα να έχει μια καθαρή έξοδο από τα μνημόνια, η μόνη διέξοδος είναι η αυτοδιάθεσή της σε ένα διευρυμένο πεδίο απελευθέρωσης των εσωτερικών της δεσμών. Στη φορολογία, στις επενδύσεις, στις ιδιωτικοποιήσεις, στην ανοιχτή οικονομία και σε τόσα άλλα βασικά ζητήματα χειραφέτησης. Έχει δείξει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι έχει την παραμικρή διάθεση να τα επιδιώξει;
Η ελευθερία έχει υποχρεώσεις και αυτοδέσμευση σε αρχές και αξίες. Από τη στιγμή όμως, που η λέξη «καθαρός» έχει μόνο θετική σημασία στη μέση σκέψη των Ελλήνων, δικαιούνται να προβάλουν και να στηρίζονται στις φαντασιώσεις τους.