Φυσικές καταστροφές είχαμε και θα έχουμε. Είτε οφείλονται σε γεωγραφικά δεδομένα, είτε, όπως συχνότερα συμβαίνει σήμερα, στην κλιματική αλλαγή. Για να προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές και περιουσίες το κράτος μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα. Κυρίως οι περιφερειακές διοικήσεις. Οι οποίες όμως ελέγχονται ανεπαρκώς από την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Κεντρική Διοίκηση. Ενώ το ίδιο ισχύει, δυστυχώς, και από την πλευρά των πολιτών, που ψηφίζουν κυρίως με στενά κομματικά κριτήρια. Υπάρχουν όμως πολλά ακόμη που μπορεί και πρέπει να γίνουν.
Ιδίως με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Απέναντι στην καταστροφή υπάρχουν δύο στάδια αποφάσεων. Το ένα αφορά την πρόληψη. Μια καλύτερη (και ελεγχόμενη) συνεργασία μεταξύ μετεωρολογίας, πολιτικής προστασίας, περιφέρειας και δήμων. Είναι πιθανόν ότι μελέτες έχουν γίνει, συνήθως με κοινοτική χρηματοδότηση.
Μπαίνουν όμως στο συρτάρι, σπανίως επικαιροποιούνται και κατά κανόνα οι περιφέρειες δηλώνουν αδυναμία να τις εφαρμόσουν, μεταφέροντας την (πραγματική) ευθύνη στην κυβέρνηση, επιζητώντας κατά κανόνα τη βοήθεια των τοπικών βουλευτών, αν και λίγα μπορούν αυτοί να προσφέρουν πέραν μιας πολιτικής πίεσης στους υπουργούς.
Το δεύτερο και πολύ ουσιαστικό πεδίο αποφάσεων αφορά την επούλωση των πληγών. Η κρατική βοήθεια, όπως αυτή που γρήγορα παρείχε η κυβέρνηση στην πρόσφατη περίπτωση της κεντρικό-δυτικής Εύβοιας, έρχεται να θεραπεύσει μέρος των ζημιών. Κανείς δεν σκέφτεται να ζητήσει τη βοήθεια των ασφαλιστικών εταιρειών. Και όμως, δουλειά τους είναι να εκτιμούν τις πιθανότητες ζημιών και να δημιουργούν προϊόντα ασφάλισης: για ιδιώτες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά ή για φορείς της διοίκησης. Δεν θα έπρεπε τόσο οι εκλεγμένοι «άρχοντες» όσο και η ίδια η Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών να κάνουν καμπάνιες προληπτικής ασφάλισης; Δυστυχώς, ο αριθμός των ασφαλισμένων κατοικιών ή επιχειρήσεων είναι πολύ μικρός. Θα μπορούσε μάλιστα η Βουλή να καταστήσει υποχρεωτική την, έστω βασική, ασφάλιση πυρός και υδάτων.
Ακόμη όμως κι αν γίνουν αυτά, που δεν το θεωρώ καθόλου πιθανόν στο εγγύς μέλλον, κυρίως λόγω της καλλιεργημένης εχθρότητας προς τις υπηρεσίες που προσφέρει ο ιδιωτικός τομέας, πρέπει να επανασυνδεθούμε με τη φύση. Οι παλιοί αντιμετώπιζαν κι εκείνοι παρόμοια φυσικά φαινόμενα. Διάβαζαν όμως τις μεταβολές του καιρού, συμμάζευαν τις περιουσίες τους, προστάτευαν εαυτούς και αδυνάμους. Από την άποψη αυτή, το «112» πρέπει να μπει στη ζωή μας ως σύγχρονος μηχανισμός ενημέρωσης, εγρήγορσης και προφύλαξης και όχι αντίδρασης όταν το κακό συμβαίνει ήδη και ο κίνδυνος έχει, πρακτικώς, πραγματοποιηθεί. Οταν θα έχουμε κάνει όλα τα παραπάνω, θα είμαστε καλύτερα σε θέση να αναζητήσουμε ευθύνες. Γιατί καταστροφές θα γίνουν ξανά. Θα έχουμε όμως πάρει τα μέτρα μας, αντί να κατηγορούμε αλλήλους για το αυτονόητο όταν συμβαίνουν και να ξεχνάμε τον οφειλόμενο σεβασμό στη Φύση, μέχρι το επόμενο μπουρίνι.
*Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι δημοσιογράφος και βουλευτής (Ν.Δ.)
** Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Φιλελεύθερος που κυκλοφόρησε το Σάββατο 15 Αυγούστου.
