Του Γιάννη Μανώλη*
Τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκα στο Παρίσι προκειμένου να παρακολουθήσω την 39η Γενική Διάσκεψη της UNESCO. Το πρόγραμμα μου περιελάμβανε και μια συνάντηση εργασίας με τον Γραμματέα του Προγράμματος “Άνθρωπος & Βιόσφαιρα” (MAB) της UNESCO, κ. Miguel Clusener-Godt, με σκοπό να διερευνήσουμε τις πιθανότητες υλοποίησης σχετικών προγραμμάτων στην Ελλάδα. Γνώστης της ελληνικής πραγματικότητας, των εμποδίων και των δυνατοτήτων της χώρας μας, μου έθεσε ευθύς εξαρχής το ερώτημα: γιατί δεν προχωράτε στην ενεργειακή αυτονομία των νησιών σας;
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η μη διασύνδεση των περισσότερων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο της χώρας και η εμμονή με τα ορυκτά καύσιμα έχουν αρνητικές περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις: αφενός, ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των ορυκτών καυσίμων αυξάνεται περαιτέρω λόγω της μεταφοράς τους και, αφετέρου, το ενεργειακό κόστος μεγαλώνει. Η οικονομικότερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον λύση είναι η μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο. Με τις απαραίτητες επενδύσεις σε αιολικά, ηλιακά και υδροηλεκτρικά έργα, τα περισσότερα, αν όχι όλα, ελληνικά νησιά θα μπορούσαν να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα.
Ο κ. Clusener-Godt με προέτρεψε να μελετήσω την περίπτωση του νησιού El Hierro, ώστε να διαπιστώσω το μικρό θαύμα που έχουν επιτύχει εκεί σε λίγα μόλις χρόνια. Το ισπανικό νησί El Hierro, που βρίσκεται στις ακτές της Αφρικής και είναι το πιο απομακρυσμένο από τις Κανάριες Νήσους, έχει καταφέρει να καταναλώνει ενέργεια μόνο από ΑΠΕ τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς βασίζεται εξ ολοκλήρου στην αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια.
Προκειμένου να καταστήσει το νησί ενεργειακά αυτόνομο, η διοίκηση αποφάσισε να επενδύσει τόσο σε αιολικά, όσο και σε υδροηλεκτρικά έργα και να τα διασυνδέσει μεταξύ τους. Με τη διασύνδεση τους κατάφερε να διασφαλίσει τη συνεχή ενεργειακή παροχή και να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του συστήματος. Στην κορυφή ενός λόφου έχουν κατασκευάσει το υδροηλεκτρικό φράγμα. Όταν παράγεται αιολική ενέργεια, μέρος αυτής χρησιμοποιείται για τη μεταφορά νερού από τη θάλασσα στο φράγμα. Το νερό που συσσωρεύεται στο λόφο επιστρέφει στη θάλασσα και παράγεται υδροηλεκτρική ενέργεια. Με αυτόν τον απλό τρόπο, κατάφεραν την πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη δραστική μείωση του ενεργειακού κόστους. Ένα άλλο δε σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ότι η επισκεψιμότητα στο νησί έχει αυξηθεί, καθώς αρκετοί είναι αυτοί που το επισκέπτονται για να δουν πώς λειτουργεί το συγκεκριμένο σύστημα!
Το παράδειγμα που εξετάσαμε μας δείχνει ότι λύσεις υπάρχουν. Αρκεί βέβαια να επιδείξουμε την απαραίτητη πολιτική βούληση, να ενημερώσουμε και να κάνουμε διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες για τα πλεονεκτήματα των ΑΠΕ, να θωρακίσουμε θεσμικά τη χώρα για την υλοποίηση τέτοιων έργων και να δουλέψουμε με σχέδιο και αποφασιστικότητα για την εφαρμογή των αποφάσεων.
*Ο Γιάννης Μανώλης είναι Δρ Πολιτικών Επιστημών, πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών και μέλος του Τομέα Τουρισμού της ΝΔ.
