Του Γιώργου Καραβάνα*
Επιστροφή στην κανονικότητα μας υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά ξέχασε να μας πει πως αναφέρεται σε μια «κανονικότητα» που απέχει δυστυχώς πολύ από την αντίστοιχη των υπόλοιπων δυτικοευρωπαϊκών χωρών. Κι αυτό επειδή εδώ ισχύει ακόμα η λεγόμενη «ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς», μιας ιδεολογίας που ακόμα κανείς δεν τόλμησε να αμφισβητήσει ανοιχτά, η οποία εκτός των αριστερών εξακολουθεί να ηγεμονεύει και πολλούς δεξιούς εγκεφάλους.
Κλασσικό, όσο και επίκαιρο παράδειγμα, αυτό της «δωρεάν» διανομής διδακτικών βιβλίων αποκλειστικά στους μαθητές των δημόσιων σχολείων. Παρά το Σύνταγμα που θέλει όλους τους Έλληνες να έχουν ίσα δικαιώματα και παρά το γεγονός πως οι γονείς που επιλέγουν ιδιωτικό σχολείο για τα παιδιά τους, έχουν ήδη συνεισφέρει αναλογικά στα φορολογικά έσοδα της χώρας, το κράτος επιμένει να διακρίνει –εντελώς αντισυνταγματικά– τους πολίτες του, όχι με βάση κάποιο εισοδηματικό κριτήριο, αλλά με βάση τις επιλογές τους. Πρόκειται ακριβώς για την υιοθέτηση μιας ιδεολογίας που φθονεί όποιον κάνει διαφορετικές επιλογές από τους πολλούς, μιας ιδεολογίας που εχθρεύεται οτιδήποτε το ιδιωτικό. Μια ιδεολογία που επιθυμεί να τιμωρήσει όποιον -φαίνεται να- τα καταφέρνει λίγο καλύτερα.
Πόσο λογικός όμως (και πόσο Συνταγματικός) θα μας φαίνονταν ένας κανονισμός, που θα όριζε π.χ. πως «δωρεάν βιβλία διανέμονται μόνο στους μαθητές των οποίων οι γονείς επιλέγουν μοτοσυκλέτα αντί για αυτοκίνητο»; Θα αναγνωρίζαμε στο κράτος το δικαίωμα να κάνει μια τέτοιου είδους διάκριση, με βάση κάποια προσωπική επιλογή μας; Ο λόγος που ο παρών κανονισμός για τη διανομή των βιβλίων δεν μας ξενίζει, είναι γιατί σε κάποιες περιπτώσεις υποβόσκει και μια υπόνοια εισοδηματικής διαφοράς αυτού που κάνει την επιλογή. Υπονοεί πως όποιος έχει τα απαιτούμενα χρήματα, μετά βεβαιότητας θα επιλέξει ιδιωτικό σχολείο (κάτι το οποίο ασφαλώς δεν ισχύει)! Χωρίς να λαμβάνει καν υπόψη το γεγονός ότι ακόμα κι αν ίσχυε, σε κάποιες πόλεις ιδιωτικά σχολεία απλώς δεν υπάρχουν! Καλείται έτσι λ.χ. ο μικρομεσαίος πολίτης της Λάρισας, που στέλνει το παιδί του σε ιδιωτικό σχολείο, να χρηματοδοτήσει μέσω των φόρων του τα «δωρεάν» βιβλία των παιδιών ενός πλούσιου εργοστασιάρχη, ο οποίος μπορεί να διαμένει στη Φλώρινα, πόλη που δεν διαθέτει ιδιωτικό σχολείο! Και που ακόμα κι αν διέθετε, δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα προσέλκυε το σύνολο των μαθητών που προέρχονται από οικονομικά εύρωστες οικογένειες.
Αν θέλει λοιπόν (κι αν τολμά) η Κυβέρνηση να αφήσει επιτέλους στην άκρη τις αριστερές ιδεολογικές εμμονές, που κρατούν την κοινωνία μας πίσω κι αν θέλει να επιστρέψει στη Συνταγματική νομιμότητα, θα πρέπει να επιλέξει ένα από τα παρακάτω: ή να χορηγεί βιβλία σε όλους τους Έλληνες μαθητές, ανεξαρτήτως των εισοδημάτων των γονέων τους και των προσωπικών επιλογών τους ή να θεσπίσει εισοδηματικά κριτήρια για τη διανομή τους ή (ακόμα καλύτερα) να χρεώνει τα βιβλία σε όλους τους μαθητές και να επιστρέφει στο τέλος της χρονιάς το μεγαλύτερο μέρος της αξίας τους, εφόσον αυτά επιστραφούν σε κατάσταση που να μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Εναλλακτικά, να επιστρέφει ένα μικρότερο μέρος της αξίας τους, εφόσον τα βιβλία επιστραφούν για ανακύκλωση. Με τον τρόπο αυτό αφενός θα μάθουν οι μαθητές να σέβονται περισσότερο τα βιβλία κι αφετέρου θα αντιληφθούν πως τίποτα δεν είναι δωρεάν, αποκτώντας ταυτόχρονα και οικολογική συνείδηση. Κάθε άλλη επιλογή, σαν κι αυτή που ισχύει σήμερα, αποτελεί μια απολύτως απαράδεκτη και αυθαίρετη διάκριση εις βάρος Ελλήνων πολιτών, μόνο για το χατίρι των «αριστερών αντανακλαστικών» μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας. Με τέτοιες μικρές αλλαγές θα επιστρέψει κάποτε και η Ελλάδα στο δρόμο της προκοπής!
Γιατί αν θέλουμε να δούμε την πραγματική «κανονικότητα» - αυτή που ισχύει στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, τότε θα πρέπει να συζητήσουμε επιπλέον και τα εξής, που ισχύουν με διάφορες παραλλαγές στις χώρες των εταίρων μας: 1) το κράτος να χορηγεί φοροαπαλλαγές σε όσους επιλέγουν ιδιωτική εκπαίδευση (αφού έτσι ανακουφίζουν τους υπόλοιπους από τα έξοδα της δικής τους φοίτησης στο δημόσιο σχολείο), 2) το κράτος να επιδοτεί τους γονείς που επιλέγουν ιδιωτικό σχολείο, καλύπτοντας μεγάλο ή μικρότερο μέρος των διδάκτρων, με βάση τα εισοδηματικά τους κριτήρια ή 3) (που κατά τη γνώμη μου είναι και το δικαιότερο) να καταβάλει το κράτος στο χέρι των γονέων – με τη μορφή ενός κουπονιού εκπαίδευσης – το ποσό που με βάση τον κρατικό προϋπολογισμό για την παιδεία αντιστοιχεί σε κάθε μαθητή, ο οποίος στη συνέχεια θα το εξαργυρώνει στο σχολείο (δημόσιο ή ιδιωτικό) της αρεσκείας του. Η δική μας «κανονικότητα» προς το παρόν, συνεπάγεται τον λογισμό της επιλογής ιδιωτικού σχολείου ως εισοδηματικό τεκμήριο, που αυξάνει περαιτέρω τη φορολόγηση των γονέων, αντί να οδηγεί σε φοροελάφρυνση, την άρνηση όχι μόνο των βιβλίων αλλά ακόμα και ειδικών επιδομάτων (π.χ. για την αγορά ακουστικών βαρηκοΐας) σε μαθητές που έκαναν το έγκλημα να φοιτούν σε ιδιωτικό σχολείο(!) και τη διπλή οικονομική αφαίμαξη των οικογενειών τους, οι οποίες πληρώνουν υποχρεωτικά μια δημόσια υπηρεσία που δεν χρησιμοποιούν και ξαναπληρώνουν για μια αντίστοιχη υπηρεσία, που τους προσφέρει ο ιδιωτικός τομέας.
Υ.Γ.: Ορισμένοι φίλοι, μου παρατήρησαν τα εξής: πως «όποιος έχει λεφτά για ιδιωτικό έχει και για βιβλία (αλλά και για ακουστικά βαρηκοΐας;)» και πως «το κόστος των βιβλίων δεν είναι και τόσο υψηλό και συνεπώς κακώς το κάνω θέμα». Οι παραπάνω παρατηρήσεις σφάλλουν τόσο ως προς τα στοιχεία όσο και ως προς τον συλλογισμό τους. Πρώτον, τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων δεν είναι και τόσο υψηλά όσο κάποιοι νομίζουν – ειδικά μάλιστα στην επαρχία (το κόστος μάλιστα ανά μαθητή στα δημόσια σχολεία είναι συχνά υψηλότερο, αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη συζήτηση!). Δεύτερον, το κόστος του συνόλου των βιβλίων δεν είναι και τόσο χαμηλό, όπως και πάλι κάποιοι νομίζουν! (το δε κόστος για ακουστικά βαρηκοΐας, τα οποία μάλιστα πρέπει να αντικαθίστανται τακτικά όσο το παιδί μεγαλώνει είναι μαθαίνω υψηλότατο!). Στο κόστος μάλιστα των βιβλίων προστίθεται και το χάσιμο χρόνου για να αγοραστούν, να παραγγελθούν και να έλθουν, μια και η διαθεσιμότητά τους δεν είναι πάντα δεδομένη και οδηγεί κάποιες φορές σε μεγάλες καθυστερήσεις: μια ακόμα τιμωρία για τους μαθητές των ιδιωτικών σχολείων! Άλλωστε, μπορεί κανείς να αντιστρέψει το επιχείρημα και να ισχυριστεί πως, αν το κόστος των βιβλίων είναι πράγματι τόσο χαμηλό, ποιος ο λόγος να μην διατίθενται δωρεάν βιβλία ΚΑΙ στους μαθητές των ιδιωτικών σχολείων, που σε τρυφερή ηλικία νιώθουν πως ενδεχομένως οι γονείς τους κάνουν κάτι κακό, που βλάπτει το κοινωνικό σύνολο! Τρίτον, ο συλλογισμός είναι λάθος γιατί προϋποθέτει πως «επειδή κάποιος ΜΠΟΡΕΙ να ξαναπληρώσει κάτι, ΟΦΕΙΛΕΙ και να το κάνει», ασχέτως αν το έχει ήδη πληρώσει ξανά και ξανά!
* Ο Γιώργος Καραβάνας είναι μορ. βιολόγος.