Του Γιάννη Κουτσομύτη
Παρότι η προσοχή όλων είναι στραμμένη στην εθνική τραγωδία στο Μάτι, ο χρόνος δεν έχει σταματήσει και η χώρα οδεύει σε τρεις εβδομάδες στη λήξη και ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα, η Ελλάδα στις 20 Αυγούστου «θα απαλλαγεί από τα δεσμά των δανειστών» και θα επιστρέψει στην κανονικότητα. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η χώρα θα αργήσει πολύ να ξαναβρεί μια χρηματοοικονομική κανονικότητα, απλώς η διεθνής οικονομική κοινότητα στην οποία θα ανήκουμε ξανά από τις 20/8 έχει ελάχιστη εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και βλέπει τη χώρα συνολικά με μεγάλη επιφύλαξη.
Η πρώτη ψυχρολουσία ήρθε από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος πολύ λακωνικά στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης απέκλεισε τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα πιστωτικής χαλάρωσης, έστω και για τους τελευταίους μήνες που αυτό θα λειτουργεί κανονικά, όσο και για το διάστημα των επανεπενδύσεων από την ΕΚΤ.
Η εξήγηση του Ντράγκι ήταν ξεκάθαρη: τα ελληνικά ομόλογα δεν είναι επιλέξιμα για το πρόγραμμα, από τη στιγμή που θα καταργηθεί το waiver («εξαίρεση») στις 20 Αυγούστου. «Χωρίς πρόγραμμα δεν υπάρχει εξαίρεση», είπε ο Ντράγκι.
Είναι αυτό ακριβώς που είχαμε προειδοποιήσει και στον «Φιλελεύθερο», αλλά και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας ότι η προληπτική πιστωτική γραμμή είναι απαραίτητη για τη χώρα, κυρίως για να διατηρηθεί η «εξαίρεση» για τα ελληνικά ομόλογα. Το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, βέβαια, θα μπορούσε να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο QE έστω και για έναν μήνα μέχρι τις 20 Αυγούστου που θα λήξει το waiver και να έδινε έτσι μια σημαντική βοήθεια στη χώρα και στη διεθνή της αξιοπιστία. Δεν το έκανε όμως και αυτό δείχνει ότι δεν υπάρχει επαρκής εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα.
Πίσω στον ELA οι τράπεζες
Η κατάργηση του waiver όμως για τα ελληνικά ομόλογα θα έχει και άλλη μια αρνητική επίπτωση. Ενώ οι ελληνικές τράπεζες βελτιώνουν διαρκώς την ποιότητα των κεφαλαίων με τα οποία δανείζονται κατεβάζοντας διαρκώς τα κεφάλαια από τον ELA (η Πειραιώς τα μηδένισε μάλιστα), η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη του waiver. Μετά τις 20/8 και χωρίς το waiver είναι πολύ πιθανό, έως και σίγουρο, ότι οι τράπεζες θα αναγκαστούν και πάλι να καταφύγουν στα κεφάλαια του ELA, τα οποία εκτός του ότι είναι ακριβά (με κόστος για τους Ελληνες δανειζόμενους), απαιτούν και την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, με όποιο ρίσκο μπορεί να έχει κάτι τέτοιο.
Για να γίνουν τα ελληνικά ομόλογα «επιλέξιμα» για την ΕΚΤ θα πρέπει να λάβουν αξιολόγηση «επενδυτικής βαθμίδας» από τουλάχιστον έναν οίκο αξιολόγησης. Κάτι τέτοιο όμως είναι σχεδόν απίθανο με την παρούσα κυβέρνηση, διότι με αρχή τη ΔΕΘ θα δούμε πάλι ένα κύμα αντιμεταρρυθμιστικής και αντιαναπτυξιακής παροχολογίας με σκοπό την άγρα ψήφων εν όψει εκλογών.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 31 Ιουλίου.
