Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο Ρομπέρ Σουμάν γεννήθηκε το 1886 στο Λουξεμβούργο και η καταγωγή του ήταν από τη Λωρραίνη, μια πολύπαθη «κινητή» περιοχή μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Έζησε τον απίστευτο παραλογισμό δύο πολέμων και επέζησε, σαν από θαύμα, μέσα από φυλακίσεις και διώξεις των Γερμανών. Ήταν ο εμπνευστής της Ευρωπαϊκής ενοποίησης και της ΕΚΑΧ (Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα).
Ο Ντέιβιντ Κάμερον γεννήθηκε το 1966 στην Αγγλία, σπούδασε στην Οξφόρδη Φιλοσοφία, Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά. Εκλέχτηκε βουλευτής για πρώτη φορά, το 2001, ακολουθώντας μία προκαθορισμένη πορεία ενός μεγαλοαστού ο οποίος μετέχει όλων των προνομίων που του εξασφαλίζει η βρετανική μεταπολεμική κοινωνία.
Ποια είναι η «γενετήσια» διαφορά των δύο ανδρών; Η εικόνα που είχαν για τον κόσμο τους. Ο μεν Σουμάν, όπως ο Ντε Γκόλ και ο Αντενάουερ, αισθάνθηκε την ανάγκη να εξασφαλίσει ότι η Ευρώπη δεν θα έχυνε ποτέ ξανά τόσο αίμα. Γεννημένος «Ευρωπαίος» σε μια πατρίδα χωρίς έθνος (Λουξεμβούργο- Λωρραίνη) και επιζών από την κόλαση δύο πολέμων, ένιωσε την ιστορία να τον σπρώχνει στην ανάγκη της ένωσης όλων των ερειπίων ενός παραλογισμού.
Αντίθετα, ο Κάμερον, απολαμβάνοντας την ασφάλεια μιας ειρηνικής κοινωνίας, πολιτεύτηκε με τα εργαλεία ενός κυνηγού φάσσας, στην ιδιόκτητη βρετανική ύπαιθρο. Μαθαίνοντας την πολιτική ιστορία, στα έδρανα της Οξφόρδης, δεν αισθάνθηκε ποτέ την ανάγκη για ευρωπαϊκή συλλογικότητα, όπως την ένιωσαν οι μεταπολεμικοί ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών. Ο Κάμερον είχε απλά την πολυτέλεια να παίξει το πολιτικό παιχνίδι της χώρας του απέναντι στην Ευρώπη, αγνοώντας τους κινδύνους που θα μπορούσε να δημιουργήσει η χαλαρή διάθεση αποφασιστικότητας ενός κυνηγού στο Γιορκσάιρ.
Αντιμετώπισε την κατάσταση στο πλαίσιο μια στρατηγικής τακτικής που θα ευνοούσε την μικροπολιτική του σταδιοδρομία. Απαίτησε και πήρε από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους τον προηγούμενο Φεβρουάριο, μια «ειδική σχέση» προνομίων, εκβιάζοντας τη στάση που κρατούσε η κυβέρνησή του στο επικείμενο δημοψήφισμα, που ο ίδιος είχε αποφασίσει!
Με λίγα λόγια, ο βρετανός πρωθυπουργός «εμπορεύτηκε» τον ευρωσκεπτικισμό των Βρετανών, προκειμένου να επιστρέψει θριαμβευτής και να εδραιώσει τη κυριαρχία του και για τα επόμενα χρόνια. Ρίσκαρε ολόκληρο το ευρωπαϊκό μέλλον, διακινδυνεύοντας το Brexit, χωρίς αίσθηση της απειλής που έρχεται για την ενότητα της Ένωσης αλλά και του ίδιου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ακριβώς το ίδιο, κάτω από διαφορετικές συνθήκες, κάνει ο Όρμπαν στην Ουγγαρία, Ο βαν Ντερ Μπέλεν στην Αυστρία, η Λεπέν στη Γαλλία, αρκετοί νέοι πολιτικοί στις σκανδιναβικές χώρες και ποιος ξέρει, αργότερα ο Σαρκοζί στην Γαλλία. Το ίδιο ακριβώς έκανε και ο δικός μας «επαναστάτης» Τσίπρας ο οποίος ξεσήκωσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα πρωτοφανές αντιευρωπαϊκό μένος.
Οι δεκαετίες πέρασαν, αφήνοντας πολύ μακριά τον όλεθρο των πολέμων. Οι σύγχρονοι ευρωπαίοι πολιτικοί δεν έχουν μνήμη και βίωμα από την κόλαση των αντιπαραθέσεων, προεξοφλώντας ότι το παιχνίδι της εξουσίας και του χρήματος επιτρέπει τις εθνικιστικές εξάρσεις και τους εκβιασμούς.
Η ανευθυνότητα του Κάμερον που ενέπλεξε την χώρα του σε αποσχιστικές περιπέτειες άνοιξε ήδη τον ασκό του Αιόλου και για τους υπόλοιπους. Ακόμα κι αν αποφευχθεί το Brexit με μικρή διαφορά, η τάση έχει ήδη εμπεδωθεί σαν «λαϊκή διεκδίκηση» σε όλη τη Ευρώπη. Όχι μόνο στις κοινωνίες που από καιρό, βλέπουν καχύποπτα την κυριαρχία του χρήματος στην πολιτική αλλά και άλλων ηγετών που θα ζηλέψουν τις απαιτήσεις του Κάμερον και για την δική τους περίπτωση.
Η Ευρώπη του Σουμάν και του Ντε Γκολ, καταρρέει κάτω από τη αλαζονεία των επιγόνων τους. Όλων αυτών που παραδόθηκαν στην ατλαντική επιρροή και στην οικονομική γραφειοκρατία των Βρυξελλών.
Πράγματι, οι ευρωπαϊκοί λαοί ζητούν πάντα κονδύλια, επιδοτήσεις και ανάπτυξη. Όμως, οι κοινωνίες δεν διοικούνται μόνο με το χρήμα. Έχουν ανάγκη από ασφάλεια, περισσότερα δικαιώματα και μεγαλύτερη συμμετοχή στις αποφάσεις.
Η νέα γενιά ηγετών παίζει επικίνδυνα με τα εύκολα και ταπεινά ένστικτα των ψηφοφόρων τους. Σε μια ήπειρο που το «έθνος» πότισε με τόσο πολύ αίμα την ιστορία της, ίσως θα έπρεπε να είναι περισσότερο προσεκτικοί.
Αλλά δυστυχώς, έτσι πορεύεται πάντα η ανθρωπότητα. Η λήθη παίρνει τη θέση της μνήμης, όταν χάνεται το έρεισμα και το κίνητρο της ανάγκης.
Η Ευρώπη πρέπει άμεσα να αλλάξει γιατί αρχίζουμε να την βαριόμαστε επικίνδυνα. Αλλά δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ, αν πρώτα διαλυθεί! Και μάλιστα από κολεγιόπαιδα της Οξφόρδης...
