Του Μιχάλη Τουτζιάρη*
Στο φανταστικό σύμπαν του Πιερ Μπουλ οι άνθρωποι και οι φανταστικοί νοήμονες πίθηκοι συγκρούονται για την εξουσία και την διακυβέρνηση του πλανήτη. Η αίσθηση του τέλους του ανθρωπίνου γένους όπως το ξέρουμε κυριαρχεί μαζί με τα άπειρα ζητήματα που θίγονται, όπως της φυλής και ρατσισμού, τάξης και καθεστώτος και κινήτρων πίσω από κάθε βίαιη δράση και αντίδραση.
Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε η σειρά ταινιών χαρακτηρίζει τις άπειρες μορφές των αξιοσέβαστων κατά τα άλλα διπόδων, πρωταγωνιστών, που κυριαρχούν στον πλανήτη μας. Τα πρωτεία έχει η Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ, ακολουθεί η Γερμανική Ευρώπη, η Ελλάδα της πρώτης φοράς αριστερά, η Ιταλία του Σαλβίνι, η Τουρκία του Ερντογάν, η Βενεζουέλα του Μαδούρο, η Ουγγαρία του Ορμπάν κ.ο.κ., όλοι αποτελούν πρωταγωνιστές της 10ης ταινίας της σειράς. Φυσικά, η αξιοζήλευτη εξέλιξη του νέου είδους από απλά δίποδα σε ευφυή και επικοινωνιακά ζώα ικανά να κυριαρχήσουν τον πλανήτη είναι και το κύριο θέμα που απασχολεί την ταινία μας. Ενώ το τέλος της εστιάζει αποκλειστικά σε αυτή την κατάσταση που οδηγεί προς τη διάλυση του πλανήτη όπως τον ξέραμε, παράλληλα με τις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις που αλλάζουν από το κακό προς το χειρότερο χρόνο με το χρόνο.
Ο κατακερματισμός που επικρατεί στον πλανήτη, με το μίσος και τον φόβο να εξαπλώνονται σε κάθε γωνιά του, αποτελεί το πρώτο μέρος της ταινίας. Το μίσος κυριαρχεί, εκφράζεται και παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις για κάθε τι παλαιό που χάθηκε. Ο φόβος έρχεται ως επακόλουθο του μίσους για κάθε τι νέο που θα συναντήσουμε στην εξέλιξή μας ως ευφυή δίποδα όντα. Τα γεγονότα που διαδραματίζονται καθημερινά δε συνέβησαν ξαφνικά αλλά υπήρχαν εδώ και χρόνια τα σημάδια που προειδοποιούσαν για αυτή την κατάσταση. Απλώς δεν τα βλέπαμε, δε θέλαμε να τα δούμε, δε μας βόλευε. Βλέπαμε αυτά που θέλαμε να δούμε! Αλήθεια, πόσοι αμερικανοί πολίτες πιστεύουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα κάνει την Αμερική μεγάλη ξανά; Και πόσοι Έλληνες πιστεύουν ότι σκίσαμε τα μνημόνια;
Οι χρηματοοικονομικές κρίσεις που βιώσαμε τα τελευταία χρόνια άλλαξαν προς το χειρότερο τις σχέσεις κρατών και τραπεζών με τελικό θύμα τους πολίτες των χωρών του πλανήτη και τις καταρρεύσεις εν συνεχεία των τραπεζών και των κρατών. Μη σας ξεγελάει η δυναμική που παρουσιάζεται από τους κεντρικούς τραπεζίτες για δήθεν ανάπτυξη και ευημερία. Πίσω από τις ωραίες εικόνες κρύβουν τον εφιάλτη της σημερινής ανθρωπότητας, και τον μεγαλύτερο τους φόβο, «το βουνό του παγκοσμίου χρέους»! Ήταν απλώς μια στάση στη διαδρομή προς την πλήρη κατάρρευση! Το σύστημα έφτασε στο σημείο που αδυνατεί να δημιουργήσει μεγαλύτερο χρέος από αυτό που καλείται να αποπληρωθεί. Ήδη η FED αποκλιμακώνει την ανισορροπία, αν και έχει ενάντια της τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ οι υπόλοιποι τραπεζίτες τρέμουν να σταματήσουν την στήριξη.
Ο κ. «θα κάνω τα πάντα να στηρίξω το ευρώ», Μάριο Ντράγκι, διαπιστώνει ότι η ανάπτυξη της ευρωζώνης υπέστη καθίζηση, (μόλις σταμάτησε τις αγορές ομολόγων) και σήμερα καλείται να ανακοινώσει εκ νέου την στήριξη του στην ευρωζώνη, (εξάλλου τον μουτζούρη θα τον αφήσει στον επόμενο τον Οκτώβριο). Στον αντίποδα ο Ιάπωνας αγοράζει και συσσωρεύει χρέος σε ότι κινείται και πετάει στη χώρα του. Όσο για τον Κινέζο θα αποδειχθεί «ο γίγαντας με τα πήλινα πόδια»! Μια νέα οικονομική κρίση θα αποδείξει πόσο «γυμνός είναι ο βασιλιάς», καθώς οι εξαγωγές του θα καταρρεύσουν, ενώ έχει και το θέμα των αμερικανικών δασμών ανοιχτό.
Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις ακολουθούν και αποτελούν το κερασάκι στην τούρτα. Μεταναστευτικό, άνοδος ακραίων ισλαμιστών, άνοδος ακραίων δεξιών, αλλαγές συνόρων, ψυχροπολεμικές κραυγές μεταξύ γειτόνων κ.ο.κ. βρίσκονται καθημερινά στο προσκήνιο μιας άνισης μάχης καθώς οι ειλημμένες αποφάσεις από τους ισχυρούς του πλανήτη έχουν γράψει ήδη το δεύτερο μέρος της ταινίας.
Στο τρίτο και τελευταίο μέρος της ταινίας προστίθεται το «γκριζάρισμα» του πλανήτη. Το παγκόσμιο φαινόμενο της δημογραφικής γήρανσης που απειλεί να τινάξει στον αέρα το ασφαλιστικό μέλλον του πλανήτη! Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες μέχρι το 2030 ο αριθμός των συνταξιούχων του πλανήτη θα φθάσει το 1,4 δις (περίπου το 17% του πληθυσμού).
Στην Ευρώπη η πρόκληση είναι διπλή: έχουμε πολύ χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και το ποσοστό των εργαζομένων άνω των 55 στο 60%( στοιχεία Eurostat). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι ηλικίας 65 ετών και άνω αντιπροσωπεύουν το 21,5%, όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη ο μέσος όρος είναι 19,2%. «Η Ελλάδα, μαζί με την Ιαπωνία, την Νότια Κορέα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία, είναι οι έξι χώρες του κόσμου που… «μεγαλώνουν» ταχύτατα.
Με τις επενδυτικές επιλογές των Ασφαλιστικών ταμείων μηδαμινές και μέσω μιας τεράστιας μεγέθους φούσκας όλων των αξιών του πλανήτη πως αλήθεια θα συνταξιοδοτηθούν όλα αυτά τα δις των συνανθρώπων μας; Πως θα δημιουργηθεί εκ νέου πλούτος και από ποιους εργαζόμενους που θα στηρίξουν τους παλαίμαχους; Οι μετανάστες θα είναι μια λύση για την Ευρώπη λένε πολλοί αναλυτές. Μήπως όμως το πρόβλημα της αλλοίωσης της ευρωπαϊκής κοινωνίας που θα αναδυθεί στην πορεία να είναι τεραστίων διαστάσεων( λόγω διαφορετικών ιδεών, θρησκείας κ.ο.κ.) σε σχέση με το όφελος που πιθανόν να προκύψει. Μήπως οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου που έχουν ήδη προβλήματα, με πρώτη τη χώρα μας, φθάσουν σε σημείο οι πολίτες τους να αποτελέσουν τα επόμενα χρόνια μειονότητα; Η χώρα μας θα έχει φυσικά τα πρωτεία και πάλι, κάτι που έχουμε αναλύσει εκτενέστερα σε παλαιότερα σχόλια. Με τις αγορές να εισέρχονται σε μια περίοδο αποστροφής κινδύνου είναι αδύνατο να βρεθούν οι «καλοί» σύμμαχοί μας που θα χρηματοδοτήσουν εκ νέου το γηρασμένο και αναχρονικό συνταξιοδοτικό μας σύστημα. Αυτό συνεπάγεται μειώσεις στις υπάρχουσες συντάξεις και συντάξεις πενίας στους επόμενους.
Τα σημάδια είναι γύρω μας… τα βλέπουμε καθημερινά... το θετικό για τη χώρα μας είναι ότι έχουμε πλέον υπηρεσία διαστημικής τεχνολογίας… κάτι που θα μας βοηθήσει προς αναζήτηση νέων πλανητών με υπάκουους πιθήκους…
* Ο Μιχάλης Τουτζιάρης είναι χρηματιστηριακός αναλυτής.
