Η επέκταση από σήμερα του παραλιακού μετώπου των Βαρωσίων είναι μια κίνηση του Ερντογάν για να δοκιμάσει τις αντοχές και ανοχές Αθήνας και Λευκωσίας.
Εκτός του ότι επιχειρεί να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής στα κατεχόμενα, με κινήσεις σαν αυτές ενδεχομένως αποσκοπεί στο να «προβοκάρει» την Αθήνα, σημειώνει στο liberal ο Κώστας Υφαντής και να κάνει δύσκολη τυχόν σημερινή συνάντηση Δένδια -Τσαβούσογλου στην Μπρατισλάβα. Δηλαδή να προκαλέσει την ελληνική πλευρά να κάνει εκείνη το πρώτο βήμα και να αποχωρήσει από τις διερευνητικές, προτού αυτές ξεκινήσουν και επομένως στα μάτια της διεθνούς κοινότητας να χρεωθεί εκείνη το ναυάγιο.
Έτσι ερμηνεύει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο την κίνηση Ερντογάν να ανοίξει από σήμερα τμήμα των Βαρωσίων, τονίζοντας ότι ο Ερντογάν έχει δεσμευθεί απέναντι στην Άνγκελα Μέρκελ ότι δεν θα είναι εκείνος που θα υπαναχωρήσει από την δέσμευσή του να πάει σε διερευνητικές.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Η απόφαση για άνοιγμα από σήμερα τμήματος των Βαρωσίων, προκάλεσε την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού στα κατεχόμενα, λίγα 24ωρα πριν τις εκλογές. Πως επηρεάζει αυτό το κλίμα τις εκλογές, την έναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό αλλά και τις διερευνητικές;
Καταρχήν, ο πρώτος στόχος του Ερντογάν είναι να επηρεάσει τις εκλογές στα κατεχόμενα. Η μεγαλύτερη του ανησυχία είναι αυτή. Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο εκλεκτός του ή οι εκλεκτοί του, όπως ο πρωθυπουργός του ψευδοκράτους Ερ. Ταταρ και ο υπ. Εξωτερικών Κ. Οζερσάι, έχαναν.
Σύμφωνα μάλιστα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Τατάρ δεν έμπαινε καν στον δεύτερο γύρο, καθώς έρχονταν τρίτος με σχεδόν 20%. Αυτό δημιούργησε πανικό στην Άγκυρα, καθώς ο Ακιντζί έδειξε τον τελευταίο χρόνο μια τάση χειραφέτησης.
Ήταν σαφές ότι ένα χάσμα μεταξύ Ακιντζι και Άγκυρας μεγάλωνε συνεχώς. Με αυτό το δεδομένο η προσπάθεια δημιουργίας ενός νέου τετελεσμένου στα Βαρώσια αποσκοπεί στην διάσωση του Τατάρ και να επηρεαστεί το εκλογικό αποτέλεσμα στα κατεχόμενα.
Διότι δεν είναι μόνο αυτό. Είναι μια μεγάλη χρηματοδότηση που έδωσε η Άγκυρα στον Ταταρ για να πληρώσει τους μισθούς του Σεπτεμβρίου, τμήμα μιας σειράς από δώρων. Αυτά όμως δεν αποτυπώθηκαν στις δημοσκοπήσεις. Και έτσι πήρε η Άγκυρα την απόφαση να ανακοινώσει από κοινού με τον πρωθυπουργό στα κατεχόμενα Ερ.Τατάρ την επέκταση του παραλιακού μετώπου των Βαρωσίων, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού και σύγκρουση μεταξύ των δύο, πωλώντας τα πράγματα μερικά 24ωρα πριν τις εκλογές της Κυριακής. Στόχος είναι να επηρεαστεί ένα περίπου 20% των ψηφοφόρων οι οποίοι είναι είτε αναποφάσιστοι, είτε θα ψήφιζαν υποψηφίους χωρίς ελπίδες, έτσι ώστε ο εκλεκτός της Άγκυρας να περάσει τουλάχιστον στον δεύτερο γύρο. Καθαρή προσπάθεια επηρεασμού του εκλογικού αποτελέσματος.
- Η τουρκική αυτή κίνηση πόσο υπονομεύει το κλίμα όχι μόνο στο κυπριακό αλλά και στα ελληνοτουρκικά;
Προφανώς η κίνηση αυτή δείχνει ότι δεν μπορεί να υπάρχει καμία εμπιστοσύνη στην Τουρκία. Εκτιμώ πάντως ότι ο Ερντογάν δεν έχει στο μυαλό του να “αποδράσει” σε αυτή την φάση από τις διερευνητικές. Αυτό που ενδεχομένως έχει στο μυαλό του είναι να “προβοκάρει” την Αθήνα. Δηλαδή να προκαλέσει με κινήσεις σαν αυτές και ενδεχομένως με άλλες, ώστε να αποχωρήσει η Αθήνα από τις διερευνητικές και να χρεωθεί η ίδια το ναυάγιο στα μάτια της διεθνούς κοινότητας.
Ο Ερντογάν έχει δεσμευθεί απέναντι στην γερμανική προεδρία, απέναντι στην Ανγκελα Μερκελ ότι δεν θα υπαναχωρήσει από την δέσμευσή του να πάει σε διερευνητικές. Επομένως, αυτό που συμβαίνει για παράδειγμα στα κατεχόμενα θα μπορούσε κάποιος να το εκλάβει και ως μια προβοκάτσια, σαν μια κίνηση να αναγκάσει την Αθήνα να κάνει το πρώτο βήμα και να αποχωρήσει.
Κινήσεις σαν αυτήν επιβεβαιώνουν τις επιφυλάξεις απέναντι στην Τουρκία και ότι η καχυποψία τόσο της Αθήνας, όσο και της Λευκωσίας, είναι απόλυτα δικαιολογημένες. Το κυριότερο πάντως είναι ότι αυτό που “καίει” τον Ερντογάν είναι ότι φοβάται πως θα χάσει τις εκλογές. Διότι αν εκλεγεί ο Ακιντζί, δηλαδή κάποιος που έχει συγκρουσθεί με τον Ερντογάν, αυτό του δίνει την νομιμοποίηση να είναι σχετικά πιο ελεύθερος στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
- Αυτό ωστόσο το κλίμα δεν καθιστά δυσκολότερη την σημερινή συνάντηση Δένδια -Τσαβούσογλου στην Μπρατισλάβα, εφόσον πραγματοποιηθεί;
Ασφαλώς και την καθιστά πολύ πιο δύσκολη. Αυξάνει την δυσπιστία ενόψει καθορισμού της ημερομηνίας έναρξης των διερευνητικών. Κοιτάξτε ο Ακιντζι έχει δηλώσει ότι αν εκλεγεί θα πάρει πίσω το άνοιγμα της παραλίας στα Βαρώσια. Το δήλωσε ήδη πως η κίνηση δεν βοηθά καθόλου τους τουρκοκύπριους και είναι ενάντια στις αποφάσεις του ΟΗΕ. Η Ελλάδα λοιπόν πρέπει να αναμένει το αποτέλεσμα των εκλογών. Δεν χρειάζεται να προκαλέσει μεγαλύτερη φασαρία, πέραν της δικαιολογημένης, δηλαδή της καταγγελίας του ανοίγματος μέρους της παραλίας στα Βαρώσια. Διαφορετικά διατρέχουμε τον κίνδυνο να πριμοδοτήσουμε ενδεχομένως αυτούς που θέλει ο Ερντογάν.
*O κ. Κώστας Υφαντής είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.