Της Έφης Μπάσδρα*
Το 12ο Συνέδριο της ΝΔ ολοκληρώθηκε με επιτυχία και με μία μεγάλη υπόσχεση: ως κυβέρνηση να φροντίσει για την οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της μεσαίας τάξης στη χώρα μας. Ίσως ήταν και η πιο δύσκολη υπόσχεση σε μια χώρα που οι πολιτικές των χρόνων διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κυριολεκτικά την αποσάθρωσαν αν δεν την αποτελείωσαν.
Η μεσαία τάξη υπήρξε η ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας που μοχθούσε, δούλευε, αποταμίευε, σπούδαζε τα παιδιά της, φρόντιζε για το μέλλον τους και κανόνιζε για τα στερνά της. Αυτά σήμερα δεν υπάρχουν. Η κρίση την αποτέλειωσε. Και ήρθαν και οι πολιτικές του τελευταίου και σκληρότερου μνημονίου του Συριζα με τους 29 επιπλέον φόρους σχεδόν να την αφανίσουν.
Σήμερα ένας στους τρεις μισθωτούς στον ιδιωτικό τομέα έχει καθαρό μισθό 327 ευρώ, ενώ περίπου 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχοι καλούνται να τα βγάλουν πέρα με 4.500 ευρώ τον χρόνο.
Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι σήμερα το 48% του πληθυσμού, δηλαδή 5,1 εκατομμύρια άτομα, ζει κάτω από το όριο της φτώχειας που είναι 382 ευρώ τον μήνα. Και από αυτό το 48% υπάρχουν 1,5 εκατομμύρια άτομα ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, δηλαδή κάτω από 182 ευρώ τον μήνα. Αυτόν τον κόσμο καλείται να ανασηκώσει η ΝΔ και να ανασυγκροτήσει μια μεσαία τάξη σε ένα διεθνές περιβάλλον όπου οι δουλειές αλλάζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα, απαιτούνται πλέον νέες δεξιότητες και η τεχνολογία απαιτεί νέες προσαρμογές και νέες κατευθύνσεις.
Στο νέο αυτό περιβάλλον η εκπαίδευση θα παίξει κυρίαρχο ρόλο. Όχι μόνο για τη νέα γενιά αλλά και για τους μεγαλύτερους όπου η συνεχής εκπαίδευση και επιμόρφωση γίνεται πλέον ανάγκη επιβίωσης.
Στην Ελλάδα, παρά την πρόσφατη ιστορική συγκυρία μετά το τέλος του εμφυλίου, τα τελευταία εβδομήντα χρόνια υπήρξε μία διαγενεακή κινητικότητα που άλλαξε άρδην την κοινωνική διαστρωμάτωση. Δύο γενιές μετά, οι περισσότεροι νέοι αποφοιτούν από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με τα ποσοστά εισόδου στα πανεπιστήμια μας να είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ.
Ο κοινωνικός αυτός ανελκυστήρας λειτουργούσε εξαιρετικά μέχρι που ήρθε η κρίση. Σήμερα το 59,5% ατόμων ηλικίας 25-29 ετών που "τα έβγαζαν πέρα δύσκολα" είχαν μεγαλώσει σε οικογένειες που και αυτές τα έβγαζαν πέρα δύσκολα. Οι αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης και η αδυναμία των διχτυών ασφαλείας του κοινωνικού κράτους να ανταποκριθούν στον ρόλο τους έφεραν μια πρωτόγνωρη κατάσταση, γέννησαν αρκετές αδικίες και μπλόκαραν τον ανελκυστήρα.
Η υπόσχεση του Κυριάκου Μητσοτάκη για αποκατάσταση της μεσαίας τάξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης περνάει μέσα από ένα αναπτυξιακό μοντέλο υψηλής παραγωγικότητας και εξωστρέφειας που θα επιτευχθεί μέσα από την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Και από τις ίσες ευκαιρίες. Η ανάπτυξη στοχευμένων πολιτικών με κατεύθυνση τη δημιουργία ίσων ευκαιρίων για εκπαίδευση και εργασία θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση αδικιών και στρεβλών καταστάσεων που επέφερε η κρίση.
Στην καθήμαγμένη Ελλάδα του '50 η κρατική στήριξη των σπουδών στο εξωτερικό άριστων οικονομικά αδύναμων ελλήνων δημιούργησε μία πνευματική ελίτ που πρόσφερε και συνεχίζει να προσφέρει στον οικονομικό, ακαδημαϊκό, επιστημονικό και κοινωνικό ιστό της χώρας.
Σήμερα η στήριξη τέτοιου δυναμικού είναι επιτακτική και αποτελεί μονόδρομο. Οι ίσες ευκαιρίες ανοίγουν ορίζοντες στις πλατειές μάζες για να ελπίσουν, να δημιουργήσουν, να καινοτομήσουν και να πρωτοπορήσουν. Οι αποκλεισμοί οδηγούν στην αποτυχία ολόκληρα έθνη! Γιατί μόνο κοινωνίες που λειτουργούν χωρίς αποκλεισμούς είναι «καταδικασμένες» να επιτύχουν.
Η καθοδική κινητικότητα της κρίσης και η φτωχοποίηση «παλεύεται» μόνο με στήριξη της μεσαίας τάξης και επαναφορά της κοινωνικής διαστρωμάτωσης στην προ κρίσης κατάσταση.
Ο δρόμος που θα βαδίσουμε στα επόμενα χρόνια θα είναι καθοριστικός για τις γενιές που έρχονται. Η ΝΔ παρουσίασε το σχέδιο. Θα κριθεί και θα κριθούμε στην εφαρμογή του!
* Η Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στο Παν/μιο Αθηνών.
