Του Γιάννη Λοβέρδου
Ακόμα και τώρα, που είναι προφανές ότι η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου είναι κατώτερη των περιστάσεων, μας είπε τεράστια ψέματα κι οδηγεί την χώρα σε αδιέξοδο, υπάρχουν πολλοί ψηφοφόροι, που κάποτε ψήφιζαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που ισχυρίζονται «να διώξουμε αυτούς. Αλλά σε ποιους να πάμε; Πάλι σε εκείνους που μας κατέστρεψαν». Φαινομενικά το επιχείρημα αυτό έχει λογική. Ουσιαστικά όμως εκκινεί από μια κουτοπονηριά μερίδας ψηφοφόρων. Εξηγούμαι:
Από τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας από τον βασιλιά Παύλο το 1955, μέχρι και το 2015, η Ελλάδα κυβερνάται ανελλιπώς από δύο οικογένειες, που μαζί με τους πολιτικούς τους φίλους, τους παρατρεχάμενους και τους κομματικούς τους πελάτες, χαίρουν της συντριπτικής υποστήριξης του εκλογικού σώματος. Οι οικογένειες Καραμανλή και Παπανδρέου, με την εξαίρεση της επταετούς δικτατορίας, κυβερνούν συστηματικά με όποιο κόμμα κι αν δημιουργούν, όπως κι αν λέγεται, ΠΑΣΟΚ, ΕΡΕ, ΝΔ, Ένωση Κέντρου, από τότε μέχρι σήμερα.
Σε όλες τις εκλογές από το 1955 μέχρι το 2015, για 60 ολόκληρα χρόνια, σε όλες μα σε όλες τις εκλογές, που μεσολάβησαν τα κόμματα των δύο οικογενειών αυτών, κερδίζουν την μεγάλη υποστήριξη των εκλογέων με τεράστια ποσοστά, που συνήθως υπερβαίνουν αθροιστικά το 80% ενίοτε προσεγγίζουν και το 85%. Ακόμα και στην παρακμή του συστήματος αυτού, όταν υποψήφιοι ήταν τα εγγόνια κι οι ανηψιοί των ιδρυτών των δυναστειών τους, στις εκλογές του 2007 και του 2009, οι οικογένειες αυτές κέρδισαν με ποσοστό, που προσήγγισε αθροιστικά το 80%.
Όταν είχαν γίνει σαφή τα μειονεκτήματα τους και οι αδυναμίες τους κι όταν ήταν σαφές ότι η υπερχρεωμένη Ελλάδα, με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη και το μεγαλύτερο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε μια Ευρώπη, που ήδη ταλανιζόταν από την διεθνή τραπεζοπιστωτική κρίση, εισερχόταν στη δίνη μεγάλων περιπετειών, όπως πολλοί αναλυτές (μεταξύ των οποίων κι ο υπογράφων) λέγαμε και γράφαμε. Κι όμως ο ελληνικός λαός συνέχιζε να δείχνει την ευρεία υποστήριξη του στις οικογένειες Καραμανλή και Παπανδρέου.
Σήμερα, η Ελλάδα υφίσταται το προβλεπόμενο. Την ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της, που είναι πρωτοφανής. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της χώρας μας, το βιοτικό επίπεδο δεν υφίστατο τόσο μεγάλη πτώση. Μέχρι τώρα από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, με την εφήμερη εξαίρεση σημαντικών ανατροπών, όπως ήταν η Μικρασιατική Καταστροφή, η Κατοχή κι ο Εμφύλιος Πόλεμος, κάθε γενιά ζούσε καλύτερα από την προηγούμενη. Κι αυτό οφείλεται στην τεχνητή κατασκευή ενός μοντέλου που δανειζόταν για να καταναλώνει χωρίς να παράγει με την ευθύνη των κομμάτων, που υποστήριζε η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, αλλά και του συνόλου σχεδόν των πολιτικών, των συνδικαλιστών και της ίδιας της κοινωνίας μας. Το μοντέλο αυτό, του να καταναλώνουμε χωρίς να παράγουμε, όπως ήταν φυσικό κατέρρευσε την στιγμή, που η παγκόσμια τραπεζοπιστωτική κρίση στέρεψε τις πηγές του δανεισμού. Κι οι επιπτώσεις είναι γνωστές σε όλους.
Το 2015 λοιπόν μεγάλο μέρος των ελλήνων που δήλωνε «αγανακτισμένο» κι «οργισμένο» και διατεθειμένο να «τιμωρήσει» η και να «εκδικηθεί» τις δύο οικογένειες, που ήταν οι εκλεκτοί τους επί σειράν δεκαετιών. Γι αυτό ψήφισε Τσίπρα και διαψεύστηκε στην επιλογή του. Όμως κάποιοι επιμένουν. Γιατί άραγε; Ο φόβος από την κατάρρευση του βιοτικού μας επιπέδου τα προηγούμενα «μνημονιακά χρόνια» κι η διάχυτη ανασφάλεια είναι αναμφίβολα δικαιολογημένοι. Η οργή όχι και τόσο. Κι εξηγούμαι.
Μετά το 2010, η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων, που επί σειρά δεκαετιών όπως καταδείξαμε υποστήριζε τις δύο οικογένειες και τα κόμματα τους, ανακάλυψε ότι οι Καραμανλή, Παπανδρέου κι οι παρατρεχάμενοι τους είναι «λαμόγια», «απατεώνες», «κλέφτες», «ψεύτες», ακόμα και «προδότες». Πότε έγιναν όλα αυτά; Από το 2010 κι έπειτα. Όχι φυσικά. Πότε μας «κατέστρεψαν»; Το 2011. Όχι βέβαια, αυτά δεν γίνονται ακόμα κι αν είναι αλήθεια, από την μια στιγμή στην άλλη. Παίρνει δεκαετίες για να διαμορφωθούν τα μοντέλα της καταστροφής. Πότε ανακάλυψαν ότι ήταν κλέφτες, ψεύτες και προδότες.
Εδώ ισχύουν δύο εκδοχές. Είτε το ήξεραν πάντοτε και σώπαιναν διότι το σύστημα, που ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είχαν διαμορφώσει, τους βόλευε και τους επέτρεπε να ζουν πολύ πιο πάνω από τις πραγματικές δυνατότητες και την πραγματική τους παραγωγικότητα. Οπότε στην περίπτωση αυτή είναι συνένοχοι του «εγκλήματος» που συνετελέσθη στην Ελλάδα. Είτε δεν το ήξεραν και τους πήρε 55 χρόνια να το καταλάβουν. Τότε είμαστε ένα έθνος ηλιθίων. Γιατί μόνον ηλίθιους τους παίρνει 55 χρόνια να αντιληφθούν ότι οι ηγέτες τους, τους κοροϊδεύουν και τους κατακλέβουν. Άλλη εκδοχή δεν υπάρχει. Τουλάχιστον με την ορθό λόγο που γεννήθηκε μεν στην αρχαία Ελλάδα αλλά που οι νεοέλληνες δεν είμαστε φανατικοί οπαδοί του. Οπότε και στις δύο περιπτώσεις, είτε είμαστε βολεμένοι συνένοχοι είτε είμαστε ηλίθιοι, είμαστε συνυπεύθυνοι. Κι η πραγματική ζωή είναι συνήθως αμείλικτη και για τους βολεμένους και για τους ηλίθιους.