Την προηγούμενη εβδομάδα, ένα δημοσκοπικό εύρημα, μας έβαλε σε σκέψεις. Μόλις ένα 15% των πολιτών φοβάται για τις συνέπειες που θα έχει η πανδημία στην οικονομία, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων People of Greece. Είναι βέβαια απολύτως αναμενόμενο γιατί η επιλογή στη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση ήταν από την αρχή ξεκάθαρη: το σημαντικό είναι να μην θρηνήσουμε εκατόμβες θυμάτων. Κι ενώ όλος ο επικοινωνιακός σχεδιασμός της κυβέρνησης έγινε γύρω από αυτή την επιλογή, ενώ τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έσπευσαν να βοηθήσουν την αναπαραγωγή του κεντρικού μηνύματος, δεν είναι λίγοι αυτοί που αρνούνται την πραγματικότητα της πανδημίας. Κάποιοι, ακόμα και σήμερα, αρνούνται να καταλάβουν ότι η κοινωνική απομόνωση είναι το μόνο διαθέσιμο όπλο απέναντι στον ιό.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που δεν έχει γίνει κατανοητό ακόμα κι από αυτούς που τηρούν τα μέτρα: την επιλογή να μείνουμε ζωντανοί την πληρώνουμε πολύ ακριβά, όλοι ανεξαιρέτως, από την τσέπη μας. Τα μέτρα που ανακοίνωσε και ανακοινώνει καθημερινά η κυβέρνηση είναι πολύ ακριβά και σε απόλυτες τιμές αλλά και για την πραγματικότητα της χώρας μας στο τέλος μιας οδυνηρής δεκαετίας.
Καθώς η καραντίνα θα διαρκέσει ακόμα περισσότερο από ένα μήνα θα προσαρμοζόμαστε όλο και περισσότερο. Στο επόμενο διάστημα λοιπόν, αυτό της προσαρμογής, ας αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε την κατάσταση που θα δημιουργηθεί.
Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός το έχουν καταλάβει και αυτό. Η πρόσκληση του πρωθυπουργού στους βουλευτές, τους υπουργούς και τα στελέχη της κυβέρνησης να καταθέσουν το μισό τους μισθό δεν έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα. Η ανακοίνωση αυτή ανοίγει τη συζήτηση για την ανάγκη ευρύτερων περικοπών στο κράτος. Έχει στόχο να προετοιμάσει την κοινή γνώμη για αποφάσεις που πραγματικά ευχόμαστε να μην χρειαστεί να ληφθούν.
Αν οι ψυχοθεραπευτές διαφωνούν μεταξύ τους για το αν τα άτομα, σε καταστάσεις υπαρξιακού κινδύνου, πρέπει να ξέρουν την αλήθεια γιατί την αλήθεια δεν την αντέχουν όλοι στον ίδιο βαθμό, στην επικοινωνία, μεταξύ των επαγγελματιών υπάρχει απόλυτη ομοφωνία: στις κρίσεις οι αρχές πρέπει να λένε την αλήθεια και να προετοιμάζουν τους πολίτες για όσα θα επακολουθήσουν. Διαλέξαμε προσεκτικά τις λέξεις μας: δεν προτείνουμε στην κυβέρνηση να προετοιμάσει τους πολίτες για τα χειρότερα. Γιατί το χειρότερο είναι να στηθούν συσσίτια για τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που θα κλείσουν. Αυτό θα είναι το χειρότερο: κάποιοι να μην έχουν να φάνε όταν και αν θα τελειώσουν τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας.
Αυτό που λέμε είναι ότι πρέπει, σιγά-σιγά, όλοι να προετοιμαζόμαστε για τη στιγμή που η αλληλεγγύη που θα κληθούμε να επιδείξουμε θα είναι μεγαλύτερη. Ας αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε για τη στιγμή που θα πρέπει να μοιραστούμε το φαγητό των παιδιών μας. Η κατάσταση είναι δύσκολη αλλά όχι τραγική. Τραγική θα γίνει αν επικρατήσει η άρνηση της πραγματικότητας και η αμεριμνησία.
Είμαι αισιόδοξη. Δεν θα ζήσουμε ακραίες καταστάσεις αλλά ένας από τους τρόπους να αποφύγουμε τις ακραίες αυτές καταστάσεις είναι να προετοιμαστούμε. Την καλύτερη συμβουλή για όσα ζούμε σήμερα την έχει δώσει ένας μικροβιολόγος, ο Λουί Παστέρ: «Η τύχη ευνοεί τα προετοιμασμένα μυαλά», έχει πει. Ας προετοιμαστούμε.
