Του Παύλου Ελευθεριάδη *
Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο καθυστερήσει την διαδικασία του Brexit, θα πρέπει να διεξαχθούν οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 23-26 Μαΐου; Η απάντηση είναι ότι η βασική προθεσμία δεν είναι οι ίδιες οι εκλογές, αλλά η πρώτη σύνοδος του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 2 Ιουλίου. Με την προϋπόθεση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα εγκαταλείψει την ΕΕ μέχρι τότε, δεν θα χρειαστεί να διεξαχθούν εκλογές.
Γενικότερα όμως, υπάρχει μία βασική υποχρέωση ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι "αντιπροσωπευτικό". Το άρθρο 14 παράγραφος 2 της ΣΕΕ ορίζει ότι: «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαρτίζεται από εκπροσώπους των πολιτών της Ένωσης». Συνεπώς, οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να εκπροσωπούνται για όσο η χώρα παραμένει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι συνθήκες είναι σαφείς και προβλέπουν ότι η θητεία των βουλευτών διαρκεί πέντε χρόνια. Δεδομένου ότι το σημερινό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεδρίασε για πρώτη φορά την 1η Ιουλίου του 2014, οι σημερινοί βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συνεχίσουν να εκπροσωπούν το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2019.
Αυτό συμβαδίζει πλήρως με την ειδική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καλύπτει τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την "Πράξη περί εκλογής των αντιπροσώπων της Συνέλευσης με άμεση καθολική ψηφοφορία" του 1976, όπως τροποποιήθηκε με τις αποφάσεις του 1981 και 2002. Ο νόμος αυτός ορίζει στο άρθρο 5 ότι: «Η πενταετής θητεία για την οποία εκλέγονται μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αρχίζει με την έναρξη της πρώτης συνεδρίασης μετά από κάθε εκλογή» και στο άρθρο 10 παράγραφος 4: «Οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου παύουν να ισχύουν από την έναρξη της πρώτης συνεδρίασης του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. "
Αυτό σημαίνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να εκπροσωπείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι να λήξει η πενταετής θητεία των σημερινών μελών. Εάν η απόσυρση από την Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να αναβληθεί, δεν χρειάζεται να υπάρχουν νέα μέλη πριν από την πρώτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Θα υπάρξει ζήτημα μόνο εάν το Ηνωμένο Βασίλειο καθυστερήσει την διαδικασία του Brexit μέχρι την 1η Ιουλίου - ή αποφασίζει να αλλάξει γνώμη και να παραμείνει εν τέλει στην ΕΕ.
Αυτή είναι η πρώτη από μια σειρά άρθρων σχετικά με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ένα άλλο επόμενο κομμάτι θα εξετάσει τι θα συμβεί εάν η διαδικασία του Brexit καθυστερήσει μετά την 1η Ιουλίου.
*Ο Παύλος Ελευθεριάδης είναι καθηγητής δημοσίου δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δικηγόρος στο Λονδίνο και υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία