Του Μάνου Πιτροπάκη*
Tην εβδομάδα που πέρασε, η επικαιρότητα κυριαρχήθηκε από την ανακοίνωση των ονομάτων των νέων διοικητών των δημοσίων νοσοκομείων ανά την επικράτεια από το Υπουργείο Υγείας. Ο λόγος που συνέβη αυτό είναι ότι τα βιογραφικά αρκετών εξ αυτών ήταν περισσότερο πρέποντα για θέσεις πολιτευτών της Νέας Δημοκρατίας και λιγότερο για τις θέσεις, οι οποίες τους ανατέθηκαν. Αιχμή του δόρατος ήταν η τοποθέτηση του συνταξιούχου εκπαιδευτικού, κ. Κ. Πατέρα, στη θέση διοικητή του Νοσοκομείου Καρδίτσας. Μια θέση, για την οποία οι κωμικοτραγικοί κατά την ταπεινή μου άποψη, Ανεξάρτητοι Έλληνες, είχαν θεωρήσει ότι δεν είχε τα απαραίτητα προσόντα, όπως ανέφεραν σε επίσημη δήλωσή τους τον Ιούνιο του 2016 σχετικά με την αποχώρησή του από το κόμμα τους!
Για την ιστορία, ο κ. Πατέρας παραιτήθηκε την επόμενη ημέρα. Έμειναν, όμως, στη θέση τους αρκετοί ακόμα, οι οποίοι βάσει των βιογραφικών τους, θα όφειλαν να πράξουν το ίδιο. Βέβαια, όπως δηλώνει το Υπουργείο Υγείας, όλοι οι νέοι διοικητές θα κληθούν να υπογράψουν συμβόλαιο αποδοτικότητας και, βάσει μετρήσιμων δεικτών, θα αξιολογούνται κάθε 3 μήνες και σε περίπτωση που κριθούν ανεπαρκείς, θα απολύονται χωρίς αποζημίωση. Αναμφίβολα, το συμβόλαιο αποδοτικότητας βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Θα απέδιδε, αν συνδυαζόταν με μια ανοιχτή διαδικασία επιλογής, σε αντίθεση με την κλειστή που ακολουθήθηκε, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια ήταν τα βιογραφικά αυτών που δεν επελέγησαν. Μετά από όλα όσα δημοσιοποιήθηκαν, γνωρίζοντας πώς στελεχώνονται παρόμοιες διοικητικές θέσεις, γίνεται σαφές γιατί επιλέχθηκε η κλειστή, αντί της ανοιχτής. Αυτονόητη, βάσει όλων των παραπάνω, θα έπρεπε να ήταν η άμεση παραίτηση του αρμόδιου Υπουργού κ. Κικίλια, όμως μέχρι σήμερα, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Φαίνεται ότι η αριστεία είναι πιο εύκολο να γίνει σύνθημα παρά πράξη…
Όλα αυτά, όμως, δεν είναι η σωστή συζήτηση. Δηλαδή, μεταξύ άλλων, πολιτική (βλέπε κομματική) επιλογή επικεφαλής, μονιμότητα η οποία εμποδίζει την απόλυση των μη αποδοτικών εργαζομένων κάθε βαθμίδας, ελάχιστη ψηφιοποίηση και χρήση νέων τεχνολογιών, σταθερή χρηματοδότηση χωρίς σχεδόν καθόλου λογοδοσία, ώστε να γίνεται αποτελεσματικότερη αξιολόγηση της μονάδας.
Ποια είναι η φιλελεύθερη πρόταση για αυτό; Η πλήρης οικονομική και διοικητική ανεξαρτησία των νοσοκομείων. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Τα έσοδα θα προέρχονται από πληρωμές για κάθε άτομο στο οποίο θα παράσχει υπηρεσίες, από τον ασφαλιστικό φορέα που το καλύπτει, είτε δημόσιο (π.χ. ΕΦΚΑ) είτε ιδιωτικό (π.χ. μία ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία) και όχι μέσω σταθερής ετήσιας κρατικής χρηματοδότησης. Με πρόβλεψη κάλυψης δαπανών από το κράτος για υπηρεσίες που παρέχονται σε ανασφάλιστους οικονομικά αδύναμους συμπολίτες μας, ώστε κανείς να μην αποκλείεται από την παροχή υπηρεσιών υγείας λόγω οικονομικών δυσκολιών. Αυτό σημαίνει ότι το κάθε δημόσιο νοσοκομείο, παρότι θα διατηρεί το δημόσιο χαρακτήρα του, θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, δηλαδή, με διοικητές επαγγελματίες υγείας που θα αναζητά από την αγορά και θα προσλαμβάνονται με συμβόλαιο ορισμένου χρόνου και με σαφώς ορισμένους και μετρήσιμους στόχους. Με εργαζόμενους, οι οποίοι ανάλογα με την απόδοσή τους θα ανταμείβονται και θα προάγονται ή θα αποχωρούν, αν κρίνονται ανεπαρκείς. Με οικονομικό κίνητρο να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες, αφού πλέον τα έσοδα του νοσοκομείου και συνεπώς οι αμοιβές όλων των εργαζομένων του θα είναι σε άμεση συνάρτηση με το πόσοι ασθενείς θα το επιλέγουν. Με το ίδιο οικονομικό κίνητρο για την καλύτερη δυνατή διαχείριση των πόρων του και το βέλτιστο σχεδιασμό των προμηθειών του, χρησιμοποιώντας στο έπακρο τη σύγχρονη τεχνολογία. Χωρίς την παροιμιώδη ελληνική γραφειοκρατία σε κάθε απλή και σύνθετη διαδικασία.
Προφανώς, τέτοιες θεμελιώδεις αλλαγές δεν μπορούν να εφαρμοστούν από τη μία μέρα στην άλλη. Προϋποθέτουν σοβαρή διαβούλευση, προσεκτικό σχεδιασμό του σχετικού νομικού πλαισίου και πλήρη εξέταση των οικονομικών παραμέτρων. Παραδείγματα εφαρμογής παρόμοιων σχεδίων υπάρχουν αρκετά, τόσο σε χώρες εντός όσο κι εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τις οποίες μπορούν να αντληθούν ιδέες. Ο τρόπος λειτουργίας των δημόσιων νοσοκομείων, με διοικητές-”βύσματα” κι ελλείψεις σε βασικά είδη και προσωπικό λόγω της άθλιας οικονομικής κατάστασης του κράτους, δε μας αξίζει σαν χώρα και, το κυριότερο, βλάπτει σοβαρά την υγεία μας!
*Ο κ. Μάνος Πιτροπάκης είναι Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας