Του Στέλιου Φενέκου*
Ας δούμε διεξοδικά ένα σοβαρότατο θέμα που προέκυψε πρόσφατα και αφορά συνολικά την εκπαίδευση των στελεχών των Ε.Δ., τους αυριανούς ηγέτες, αλλά και όλες τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Έχοντας πλήρη “βιωματική (!!!) γνώση” των εννοιών, θα κάνω διάκριση μεταξύ της “σκληρής σωματικής και ψυχολογικής εκπαίδευσης” και αυτής του “καψωνιού”.
Και συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη διαφορά είναι στο ηθικό υπόβαθρο που εδράζονται οι δύο έννοιες και στον σκοπό τους.
Στην "σκληρή εκπαίδευση", μέσα από μία προοδευτική αύξηση του βαθμού πίεσης, σωματικής αλλά και ψυχολογικής, επιδιώκεται να σφυρηλατηθεί ένας αδάμαστος χαρακτήρας “πολεμιστή”, με σκοπό να μην ορρωδεί μπροστά σε οιαδήποτε απειλή ή κίνδυνο. Η εκπαίδευση αυτή εδράζεται σε υψηλότατα ανθρώπινα ηθικά ερείσματα, στην πλήρη σωματική και ψυχολογική συμμετοχή του εκπαιδευομένου και στην πλήρη ψυχολογική και ηθική σύνδεση εκπαιδευτή και εκπαιδευομένου, με σκοπό την δημιουργία σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο άρτιων πολεμιστών σε πνεύμα, σώμα, ήθος και ψυχή, αυριανών ηγετών που να μπορείς να βασισθείς για την προστασία της πατρίδας και των ιδανικών της κοινωνίας μας.
Ως αποτέλεσμα, επειδή ακριβώς υπάρχει ηθικό πλαίσιο και αυτός που υφίσταται την “σκληρή εκπαίδευση” αλλά και ο εκπαιδευτής, συμμετέχουν πνευματικά, ηθικά και ψυχολογικά σ' αυτήν, καταλήγει στην συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευομένων, να ανέρχεται στα υψηλότατα επίπεδα της ανθρώπινης αντοχής, που σε καταστάσεις ανάγκης μπορεί να ξεπεράσει και τις μεγαλύτερες προσδοκίες επί των ανθρωπίνων δυνατοτήτων.
Το "καψώνι" εδράζεται σε ταπεινά συμπλεγματικά ερείσματα, χωρίς ηθικό υπόβαθρο, που ελάχιστα σφυρηλατεί χαρακτήρα πολεμιστή, αλλά έχει σκοπό να εξαϋλώσει κάθε ηθικό έρεισμα που υπάρχει στο “θύμα”, κάθε εσωτερική και ψυχολογική αντίσταση, επιδιώκοντας να τον καταστήσει έναν φοβισμένο και υπάκουο άνθρωπο, που ως αποτέλεσμα συνήθως (πλην μερικών που έχουν ήδη ισχυρότατες ηθικές και ψυχολογικές αντιστάσεις), δημιουργεί ηττοπάθεια και συμπλεγματική στάση διοίκησης και ηγεσίας προς τους μετέπειτα διοικούμενους.
Εν κατακλείδι η σκληρή εκπαίδευση απαιτεί σχεδιασμό, προοδευτικότητα στην σωματική και ψυχολογική πίεση, ισχυρότατο ηθικό υπόβαθρο και δημιουργεί αδάμαστους πολεμιστές.
Στον αντίποδα το καψώνι πέραν της κακής ψυχολογικής κατάστασης και της αποστασιοποίησης που δημιουργεί σε αυτούς που το υφίστανται, απαξιώνει την στρατιωτική εκπαίδευση, εξαϋλώνει το ηθικό υπόβαθρο του “στρατιώτη”, ελάχιστα σφυρηλατείται πνεύμα σθένους, τόλμης και αποφασιστικότητας, καταστρέφει παρά ενισχύει τις σωματικές δυνατότητες του εκπαιδευομένου και στις περισσότερες περιπτώσεις σκοπό έχει στο να δημιουργήσει φοβισμένους, υπάκουους και άβουλους ανθρώπους, αλλά ακόμη χειρότερα για τις ένοπλες δυνάμεις, συμπλεγματικούς ηγέτες, εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενους.
*Ο Στέλιος Φενέκος είναι Υποναύαρχος ΠΝ ε.α. και Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών