Του Ηλία Παπαγεωργιάδη*
Κάθε φορά που τα στοιχεία της Ρουμανίας δικαιώνουν αυτούς που υποστηρίζουν πως οι χαμηλοί φόροι στηρίζουν τον πληθυσμό και βοηθούν την οικονομία μίας χώρας να αναπτυχθεί με υγεία, εμφανίζονται διάφοροι «μη ειδικοί / θεωρητικοί» που λένε πως «όλα είναι μία φούσκα, ανάπτυξη βασισμένη σε δάνεια και κατανάλωση». Είναι όμως έτσι; Την περασμένη εβδομάδα η οικονομική εφημερίδα Ziarul Financiar παρουσίασε τα επίσημα στοιχεία καταθέσεων και δανείων στη χώρα. Για να τα δούμε με προσοχή...
Δάνεια στη Ρουμανία (επίσημα στοιχεία)
Συμπεράσματα:
· Τα δάνεια του ιδιωτικού τομέα είναι σήμερα στο ίδιο ύψος με το αυτό του 2012.
· Την ίδια περίοδο (2012 – 2017) το ΑΕΠ της χώρας ανέβηκε περίπου 32%
· Η αύξηση από τον Απρίλιο του 2016 στον Απρίλιο του 2017 είναι 3,2%
· Το σύνολο των ιδιωτικών δανείων της χώρας αντιστοιχούν στο... 28% του ΑΕΠ, μειωμένο από το 37,2% που ήταν το 2012
Εξέλιξη και δομή δανειακού χαρτοφυλακίου προς ιδιώτες
Απρίλιος 2017 Μεταβολή
Συνολικός δανεισμός 223,3 δις Λέι +3,2%
(το αντίστοιχο των 49,62 δις Ευρώ)
1. Δάνεια σε Λέι 131,3 δις Λέι +13,5%
1.Α. Δάνεια ιδιωτών 69,3 δις Λέι +21,1%
1.Β. Δάνεια εταιριών 62,0 δις Λέι +6%
2. Δάνεια σε συνάλλαγμα 91,9 δις Λέι* -8,7%
2.Α. Δάνεια ιδιωτών 44,9 δις Λέι -12,6%
2.Β. Δάνεια εταιριών 46,9 δις Λέι -4,7%
* Τα δάνεια έχουν δοθεί σε συνάλλαγμα, εδώ εκφράζεται η ισοτιμία τους στο τοπικό νόμισμα
Συμπεράσματα:
· Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας συνεχίζει την προσπάθεια που ξεκίνησε από το 2009 για να συνδέσει το μεγαλύτερο τμήμα των χρηματοδοτήσεων με το εθνικό νόμισμα, έτσι ώστε να προστατέψει τις τράπεζες και την οικονομία από τυχόν συναλλαγματικές αναταράξεις
· Η κατανομή των δανείων είναι περίπου μοιρασμένη σε ιδιώτες και επιχειρήσεις.
Εξέλιξη και δομή ιδιωτικών καταθέσεων
Απρίλιος 2017 Μεταβολή
Συνολικές καταθέσεις 277,1 δις Λέι +10,2%
(το αντίστοιχο των 61,58 δις Ευρώ)
3. Καταθέσεις σε Λέι 187,7 δις Λέι +12%
3.Α. Καταθέσεις ιδιωτών 106,2 δις Λέι +12,1%
3.Β. Καταθέσεις εταιριών 81,5 δις Λέι +11,9%
4. Καταθέσεις σε συνάλλαγμα 89,4 δις Λέι** +6,5%
4.Α. Καταθέσεις ιδιωτών 61,1 δις Λέι +9,5%
4.Β. Καταθέσεις εταιριών 28,3 δις Λέι +0,7%
** Οι καταθέσεις έχουν γίνει σε συνάλλαγμα, εδώ εκφράζεται η ισοτιμία τους στο τοπικό νόμισμα.
Συμπεράσματα:
- Οι καταθέσεις σε συνάλλαγμα έχουν περίπου φτάσει το ύψος των χορηγήσεων και μέχρι την επόμενη χρονιά θα το ξεπεράσουν
- Οι καταθέσεις σε Λέι είναι 43% περισσότερες από τις χορηγήσεις που έχουν δοθεί, παρά την αύξηση και των δύο δεικτών
- Συνολικά οι καταθέσεις στη χώρα αυξήθηκαν κατά 10,2% σε 12 μήνες, στο υψηλότερο επίπεδό τους μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
Προσθέστε στην εξίσωση πως:
- Την περασμένη εβδομάδα το βασικό επιτόκιο αναφοράς ROBOR σε Λέι έκλεισε στο 0,87% (με το Euribor στο -0,3%). Αυτό είναι το σημείο αναφοράς με βάση το οποίο δανείζονται σε Λέι οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες στη Ρουμανία («Robor + …%)
- Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας διατηρεί πάντα συναλλαγματικά διαθέσιμα ύψους άνω των 30 – 32 δις Ευρώ
- Το δημόσιο χρέος παραμένει σταθερά κάτω του 40% του ΑΕΠ
«Ναι, αλλά η Ελλάδα έχει 60% περισσότερες καταθέσεις»
Σωστά. Μόνο που στη Ρουμανία οι καταθέσεις αυξάνονται με την πρόοδο της οικονομίας και της ζωής των ανθρώπων, χωρίς να έχει δανειστεί η χώρα μερικές εκατοντάδες δις Ευρώ για να τα μοιράσει σε επιλεγμένες κοινωνικές ομάδες. Έστω όμως και έτσι, δεν ξέρω πόσοι θα στοιχημάτιζαν πως σε 10 χρόνια από σήμερα η Ελλάδα θα συνεχίσει να έχει μεγαλύτερες ιδιωτικές καταθέσεις από τη Ρουμανία.
Καταθέσεις με επιτόκιο 0 – 1%, «φύλαξη χρημάτων» και επενδύσεις σε διαμερίσματα
Πρόσφατα ένας Ιταλός επενδυτής ήθελε να καταθέσει χρήματα σε μία Ρουμανική τράπεζα. Τον ενημέρωσαν πως θα έχει αρνητικό επιτόκιο και τα χρήματά του «απλώς θα φυλάγονται». Όπου και αν πήγε, δε βρήκε επιτόκιο πάνω από 1%. Ουσιαστικά οι καταθέσεις αυξάνονται χωρίς το κίνητρο του επιτοκίου, αποκλειστικά ως μέσο αποθησαύρισης της κοινωνίας.
Την ίδια στιγμή δεκάδες χιλιάδες Ρουμάνοι αγοράζουν διαμερίσματα που νοικιάζουν με αποδόσεις 5 – 8%. Για αυτό και στην οικοδομή το 60% των συναλλαγών γίνεται με μετρητά, ενώ το 80% των διαμερισμάτων έχουν πωληθεί πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής τους. (Καλή περίοδος για σοβαρούς εργολάβους).
Τέλος ας σημειωθεί πως και η κατανάλωση ανέβηκε στη χώρα, έτρεξε με 6,9% το πρώτο τρίμηνο. Όμως είναι εμφανές πως η αποταμίευση και η επένδυση σε ακίνητα είχαν μεγαλύτερο μερίδιο στη διανομή των επιπλέον εισοδημάτων των πολιτών.
Η Ρουμανία δεν είναι παράδεισος. Σίγουρα όμως δεν είναι «φούσκα»
Κανείς δε λέει πως η Ρουμανία είναι ο παράδεισος επί της γης. Είναι μία χώρα που ανεβαίνει με βάση τη χαμηλή φορολογία και την καταπολέμηση της διαφθοράς, αλλά πάντα θέλει προσοχή και σοβαρότητα, καλούς συμβούλους και καλό επιχειρηματικό σχέδιο. Δεν είναι για επιπόλαιους, τυχοδιώκτες κλπ. Αυτό όμως απέχει παρασάγγας από τις ιδεοληψίες διαφόρων περί «φούσκας» για την άνοδο του ΑΕΠ της χώρας και τη ραγδαία βελτίωση της ζωής των πολιτών της.
Η Ρουμανία σίγουρα δεν είναι φούσκα, εμείς αρμενίζουμε στραβά, σύντροφοι...
Free Thinking Zone, Αθήνα 07.06, 18.00: Ημερίδα για τη Ρουμανία
Στην Αθήνα την Τετάρτη 7 Ιουνίου στις 18.00 στο Free Thinking Zone (Σκούφα 64) ο Ηλίας και ο Γρηγόρης Παπαγεωργιάδης οργανώνουν την ημερίδα με θέμα: «Ίδρυση Εταιρίας και Επενδύσεις στη Ρουμανία. Εμπόριο, Παραγωγή, Ακίνητα, Ευρωπαϊκά Προγράμματα + για ποιον ΔΕΝ είναι η Ρουμανία». Η είσοδος είναι ελεύθερη. Προλογίζει η Αρετή Γεωργιλή
Για να κλείσετε ραντεβού: [email protected] ή 6979 339400.
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), εκλεγμένο μέλος του δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (AEBIOM) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).
ΥΓ. Για τυχόν ιδεοληπτικούς που θα χρησιμοποιήσουν τα παραπάνω στοιχεία ως απόδειξη πως η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στη δραχμή:
- Ας μην ξεχνάμε πως το νόμισμα της Ρουμανίας υποτιμούνταν επί 15 χρόνια, πέφτοντας 2.700 φορές (!) μέχρι να σταθεροποιηθεί το 2004 (από 1/15 σε 1/40.000). Η πτώση σταμάτησε όταν η χώρα δέθηκε με την Ευρώπη και άρχισε τις μεταρρυθμίσεις (που εδώ δε θέλουμε)
- Όταν το 2010 η χώρα χρειάστηκε το ΔΝΤ, ανέκαμψε σε 2 χρόνια και το 2016 το ξεπλήρωσε οριστικά. Πώς όμως; Μην αυξάνοντας τη φορολογία και απολύοντας δημοσίους υπαλλήλους, ενώ έκοψε με τη μία το 25% των μισθών και συντάξεων του Δημοσίου (μετά από 3 χρόνια τα έδωσε πίσω). Μόνο με τέτοιες λύσεις στηρίζεις το νόμισμά σου.
