Του Σάκη Μουμτζή
Η διαφαινόμενη αδυναμία της κυβερνητικής πλειοψηφίας να συγκεντρώσει τις πολυπόθητες 200 ψήφους για τον εκλογικό νόμο συνιστά την πρώτη μεγάλη, στρατηγικής σημασίας, ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Στον στόχο αυτό η ηγετική ομάδα του κόμματος επικέντρωσε όλες τις δυνάμεις της, καθώς ήταν γι΄ αυτήν, πέραν όλων των άλλων, και ένα παιχνίδι εξουσίας. Έτσι η επικείμενη ψηφοφορία θα διαμορφώσει ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο, γιατί θα καταδείξει πως:
1. Ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να συνάψει συμμαχίες με κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου και να απομονώσει τη Νέα Δημοκρατία, όπως ήταν ο σχεδιασμός του. Φαίνεται πως οι μόνες δυνάμεις που –υπό προϋποθέσεις– μπορούν να συμπορευθούν με αυτόν είναι τα κόμματα του αντιμνημονιακού αγώνα μαζί με κάποιες γραφικές προσωπικότητες και δύο πολιτικά πτώματα. Η σταθερή και επίμονη άρνηση τόσο του Ποταμιού όσο και του ΠΑΣΟΚ να συμπράξουν στους σχεδιασμούς του Α. Τσίπρα φανερώνει τα όρια της πολιτικής των συμμαχιών του κόμματος του.
2. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκτέθηκε πολιτικά όταν τα στελέχη του άθροιζαν στο κυνήγι των 200 ψήφων και αυτές της Χρυσής Αυγής. Σε δημόσιες δηλώσεις τους θεωρούσαν δεδομένες τις 197 ψήφους, που σήμαινε πως αποδεχόταν ο εκλογικός νόμος να αλλάξει άμεσα με την ψήφο του νεοναζιστικού μορφώματος. Όταν διαπίστωσαν πως οι υπερπολύτιμοι τρεις ψήφοι δεν ανευρίσκονται, δεν είχαν κανέναν λόγο να εκτεθούν αμφότεροι. Έτσι η μεν Χρυσή Αυγή δια της αποχής διέσωσε τον αντισυστημικό χαρακτήρα της και ο ΣΥΡΙΖΑ τα προσχήματα. Η μαύρη εικόνα όμως της συμπόρευσης παρέμεινε.
3. Αυτή η διαφαινόμενη ήττα δείχνει πως ο Α. Τσίπρας δεν είναι κυρίαρχος του παιχνιδιού. Η πρόσκαιρη αλλαγή της πολιτικής ατζέντας μετατράπηκε σε μπούμερανγκ, γιατί η κατάληξη της είχε αρνητικό αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι επικοινωνιακές κινήσεις έχουν νόημα όταν συνοδεύονται και από πολιτικές επιτυχίες. Διαφορετικά είναι πράξεις κενές περιεχομένου. Έτσι, ηττημένος ο Α. Τσίπρας, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει στη διαχείριση της, οδυνηρής για το κόμμα του, καθημερινότητας, που αποτελεί το προνομιακό πεδίο της αντιπολίτευσης.
4. Πλέον είναι υποχρεωμένος να κυβερνήσει μέχρι τελικής πτώσεως. Η διενέργεια εκλογών με το ισχύον εκλογικό σύστημα, μετά βεβαιότητος, θα οδηγήσει στην εξουσία τη Νέα Δημοκρατία. Ο εγκλωβισμός του ΣΥΡΙΖΑ είναι πλήρης, καθώς όσο παραμένει στη διακυβέρνηση του τόπου, τόσο ευρύτερη θα είναι η νίκη της Νέας Δημοκρατίας. Η καθημερινή φθορά του κάθε μήνα θα προσθέτει μονάδες στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η πιο ορθολογική συμπεριφορά θα είναι η άμεση προσφυγή στις κάλπες, στο πλαίσιο της διαχειρίσιμης ήττας και της ταχείας ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ πάνω σε καινούργιες ιδεολογικοπολιτικές βάσεις.
5. Η αδυναμία συνεννόησης με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι φανέρωσε πόσο δύσκολη είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ η πρόσβαση στον χώρο της κεντροαριστεράς. Και συγχρόνως έδειξε και τα όρια της πιθανής μετάλλαξης του. Και είναι λογικό, κόμματα που καθημερινά τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, στον καιρό της παντοδυναμίας τους, τα εξύβριζαν, τώρα να κλείνουν την πόρτα στους υβριστές τους. Και το αξιοπρόσεκτο είναι πως αυτή η απόφαση της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού ελήφθη κατόπιν απαίτησης της βάσης των δύο κομμάτων, που δεν λησμονεί τους προπηλακισμούς, τις χυδαιότητες και τις πράξεις πολιτικής αλητείας της συντριπτικής πλειοψηφίας των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ σε βάρος τους. Αυτά τα τείχη που έχουν υψωθεί θα εμποδίσουν και την πιθανότητα μελλοντικής προσέγγισης των δύο χώρων.
6. Είναι νομίζω προφανές πως η υπερψήφιση του εκλογικού νόμου από 200 βουλευτές θα ακύρωνε τη στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας για άμεση προσφυγή στις κάλπες, καθώς με την απλή αναλογική θα χρειαζόταν τουλάχιστον τέσσερα κόμματα να συνεργασθούν, με αποτέλεσμα η πολιτική ισχύς του κόμματος να ήταν εξασθενημένη μέσα σε αυτό το δυσκίνητο και πολύμορφο σχήμα. Συνεπώς, θα έπρεπε η Νέα Δημοκρατία να επαναχαράξει την κεντρική πολιτική της, οκτώ μήνες μετά την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη.
7. Η επίκληση από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ των πάγιων ιδεολογικών αρχών της Αριστεράς για την απλή αναλογική δεν έπεισε. Ήταν ηλίου φαεινότερον πως κίνητρο της ήταν η εκλογική διάσωση του κόμματος. Αυτή η εκδοχή, αναμφίβολα, κατατάσσει στη συνείδηση του μέσου πολίτη τον ΣΥΡΙΖΑ ως ηττημένο που προσπαθεί να περιορίσει το εύρος της ήττας. Και ο μέσος πολίτης πορεύεται με τον νικητή. Ποτέ με τον ηττημένο.
Νομίζω πως από την Παρασκευή το πρωί, αν η ψηφοφορία δώσει το αναμενόμενο αποτέλεσμα, το πολιτικό τοπίο θα είναι διαφορετικό. Οι επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ θα συνοψιστούν: άμεσες εκλογές με διαχειρίσιμη, πολιτικά, ήττα ή διακυβέρνηση στα όρια της αντοχής και στη συνέχεια εκλογική συντριβή.
