Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Μόνο στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας, θα μπορούσε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να μετατρέψει τους Financial Times, σε ένα ακόμα βέλος στη φαρέτρα της, μαζί με τα δεκάδες έντυπα του τύπου «Προλεταριακή Σημαία», που προβλέπουν τη νομοτελειακή κατάρρευση του καπιταλισμού και τη νίκη του επαναστατικού κινήματος.
Έτσι, από εκεί που γνώριζαν μόνο το σομόν χρώμα της βρετανικής οικονομικής εφημερίδας, βρέθηκαν ξαφνικά να είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με την αρθρογράφο των FT, την Financial Action Task Force (FATF), τo Anti-Money Laundering (AML), το Counter-Terrorist Financing (CFT) και την Group of States against Corruption (GRECO). Όσοι δεν έχουν μνήμη χρυσόψαρου θυμούνται, τις λυσσαλέες επιθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ προς τους Financial Times για τον επικριτικό τρόπο, που αντιμετώπιζε η εφημερίδα, την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου.
Τι έγραψαν λοιπόν οι FT και τι ήταν αυτό που πυροδότησε τις οργίλες δηλώσεις της αντιπολίτευσης; Με απλά λόγια, το συγκεκριμένο δημοσίευμα των FT, κατηγορεί ανοικτά την Ελλάδα πως με την αλλαγή στην οποία προέβη σε συγκεκριμένο άρθρο του ποινικού κώδικα, διευκολύνει το ξέπλυμα παράνομου χρήματος. Πρόκειται για τη διάταξη που στην ουσία της, αποδεσμεύει και απελευθερώνει τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν κατασχεθεί μετά από υπόνοιες παράνομης δραστηριότητας, στην περίπτωση που το δικαστήριο δεν έχει αποφασίσει για τις κατηγορίες αυτές, εντός 18μήνου. Και αυτό συμβαίνει διότι όπως είναι γνωστό, στην Ελλάδα αυτού του είδους οι δίκες διαρκούν μέχρι και 5 χρόνια.
Αυτή η αλλαγή στον νόμο, σύμφωνα με την αρθρογράφο των FT, έρχεται σε πλήρη αντίθεση τόσο με την Financial Action Task Force – FATF, δηλαδή την διεθνή αρχή για τους κανόνες αντιμετώπισης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, όσο και με την GRECO, δηλαδή την Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς, που υπάγεται στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Αμφότεροι οι οργανισμοί επιμένουν, ότι τα μετρητά και τα περιουσιακά στοιχεία που δεσμεύονται στη διάρκεια μιας έρευνας για εγκληματικές δραστηριότητες πρέπει να παραμείνουν «παγωμένα», μέχρις ότου περαιωθεί η ποινική έρευνα και η εκδίκαση της υπόθεσης.
Κατά τους FT, o κίνδυνος αποδέσμευσης μεγάλων περιουσιακών στοιχείων αφορά περίπου σε 900 υποθέσεις και ύψος των περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί τα τελευταία 3 χρόνια, και που τώρα υπάρχει ενδεχόμενο να επιστραφούν προσεγγίζουν τα 1,02 δισεκατομμύρια ευρώ.
Για όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τις αγορές είναι γνωστό πως η FATF, στην προσπάθεια της να καταπολεμήσει το μαύρο χρήμα και να καταδιώξει τις προσπάθειες ξεπλύματος, δημιουργεί τεράστια διαχειριστικά προβλήματα και υπερβολικό κόστος στην λειτουργία όλων των εταιριών του χρηματοπιστωτικού και χρηματοοικονομικού κλάδου. Αυτός είναι και ένας από τους βασικούς λόγους ανάπτυξης των εταιριών fintech, των διαδικτυακών τραπεζών, των διαδικτυακών χρηματιστηριακών εταιριών και των κρυπτονομισμάτων, διότι οι απλοί πολίτες αισθάνονται την δαμόκλειο σπάθη της απώλειας της ελευθερίας τους, να πλησιάζει.
Ο ΟΟΣΑ από την πλευρά του, στην αξιολόγηση του κανονιστικού πλαισίου για την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα, στην οποία προέβη στα πλαίσια του ελέγχου της καταπολέμησης της διαφθοράς, είχε υποστηρίξει πως πρέπει να υπάρχει αυτό το όριο 18 μηνών, προτείνοντας μάλιστα και την ακόλουθη διατύπωση, στην νομοθετική παρέμβαση που ετοιμαζόταν: »Η δέσμευση παύει αυτοδικαίως με την παρέλευση 18 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της διάταξης, εκτός αν η εκδούσα αρχή αποφαίνεται με ειδικά αιτιολογημένο απόφαση για την παράταση της δέσμευσης. Η παράταση μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 6»
Πρέπει να γνωρίζουμε -και απορώ ιδιαίτερα που η κυβέρνηση δεν το επικοινώνησε-, ότι σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της FATF, τον Σεπτέμβριο του 2019, η Ελλάδα έχει αναβαθμιστεί στην πρώτη κατηγορία χωρών, όσον αφορά τους κανόνες και δράσεις για την καταπολέμηση του "ξεπλύματος" χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο, και στις 40 προτεραιότητες της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης κατά του ξεπλύματος παράνομου χρήματος και της χρηματοδότησης τρομοκρατικών οργανώσεων.
Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην πρώτη κατηγορία χωρών υπό Κανονική Παρακολούθηση (Regular Follow-Up), με υψηλό βαθμό συμμόρφωσης και αποτελεσματικό σύστημα πρόληψης και καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση τονίζει ότι η Ελλάδα εμφανίζεται να ελέγχει απολύτως τα χρήματα που διακινούνται από τις τράπεζες, τόσο σε ότι αφορά το ξέπλυμα μαύρου χρήματος όσο και την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Επίσης παίρνει καλό βαθμό στην παρακολούθηση τον εντοπισμό και την σύλληψη τρομοκρατών ή οικονομικών εγκληματιών, την ίδρυση και λειτουργίας των κατάλληλων οργανισμών για την αποτροπή του οικονομικού εγκλήματος, αλλά και την ύπαρξη του νομικού πλαισίου για λειτουργία των ελέγχων και σύλληψης υπόπτων.
Η FATF αναφέρεται εμμέσως στην έκθεση του Σεπτεμβρίου, στο θέμα της καθυστέρησης της απονομής δικαιοσύνης στην χώρα μας, αφού όπως τονίζει υπάρχει καθυστέρηση και στις δίκες και στις καταδίκες των συλληφθέντων, αλλά και στην κατάσχεση των προϊόντων εγκλήματος. Και σε αυτό το θέμα, δόθηκε η απάντηση από τον ίδιο τον ΟΟΣΑ, που προαναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο.
Το δημοσίευμα των FT, δεν λαμβάνει υπ' όψιν του, την ρεαλιστική πραγματικότητα, τις εξελίξεις και τις πρόνοιες που έχει λάβει σε αυτόν τον τομέα η κυβέρνηση. Φυσικά και δεν προσφέρονται δώρα στους υπόδικους για ξέπλυμα. Σε καμιά παλιά χρονίζουσα υπόθεση δεν αποδεσμεύονται αυτόματα τα περιουσιακά στοιχεία. Θα υπάρχει μια περίοδος τριών μηνών για τον έλεγχο και τη εξέταση αυτών των υποθέσεων.
Για τις νέες υποθέσεις, το κράτος ήδη έχοντας παρακολουθήσει αρκετούς πολίτες των οποίων τα περιουσιακά στοιχεία είχαν δεσμευτεί, να περιμένουν μέχρι και 5 χρόνια για να δικαστούν, να αθωώνονται, αλλά να είναι κατεστραμμένοι τόσο αυτοί όσο και οι οικογένειες τους, λόγω της παρατεταμένης δέσμευσης αυτών περιουσιακών τους στοιχείων, έπραξε το σωστό. Βέβαια, στο σύνολο των εκκρεμών υποθέσεων, υπάρχουν από απλές υποθέσεις δέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών ελευθέρων επαγγελματιών και μικροεπιχειρηματιών, μέχρι και κραυγαλέες υποθέσεις λαθρεμπορίας που έχουν οδηγήσει σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας. Και εκεί πρέπει σίγουρα να υπάρξει διαφορετική μέριμνα και αντιμετώπιση. Ταυτόχρονα, θα πρέπει το κράτος να βοηθήσει την δικαιοσύνη να δύναται να κινηθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.
Τι από όλα αυτά, κατανοούν οι φωνασκούντες αναγνώστες της Προλεταριακής Σημαίας; Απολύτως τίποτα. Μόνο φασαρία κάνουν και ασκούν μικροπολιτική. Η κοινωνία και η οικονομία αναζητούν και απαιτούν λύσεις. Και αυτή η προσπάθεια της κυβέρνησης είναι προς την σωστή κατεύθυνση, οδηγώντας σε λύση μια σημαντική και χρόνια στρέβλωση.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.