Του Τάσου Ι. Αβραντίνη *
H ιδέα της δικαιοσύνης στη φορολογία ενσαρκώνεται στην αρχή του Πανδήμου, του φόρου εισοδήματος. Σύμφωνα με αυτή, όλοι συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη κατά τον λόγο της εισοδηματικής τους δύναμης. Οι πυλώνες της αρχής αυτής είναι η γενικότητα και η ισότητα.
Στην Ελλάδα και οι δύο πυλώνες παραβιάζονται. Ο πυλώνας της γενικότητας παραβιάζεται, καθώς όχι όλοι αλλά ούτε καν οι περισσότεροι φορολογούμενοι δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος, ενώ ο πυλώνας της ισότητας παραβιάζεται με το να αντιμετωπίζονται με διαφορετικά κριτήρια άτομα ίσου εισοδήματος (λ.χ. αφορολόγητο όριο δικαιούνται μόνον οι μισθωτοί και όχι οι ελεύθεροι επαγγελματίες).
Από τα δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ (διαθέσιμα για το έτος 2015) προκύπτουν τα εξής:
5,9 εκατ. ευρώ φορολογούμενοι με εισόδημα έως 10.000 ευρώ, δηλαδή το 67,5% του συνόλου των φορολογουμένων, εμφανίζουν συνολικό φορολογητέο εισόδημα 24,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 30% του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των φυσικών προσώπων και πληρώνουν μόλις 530 εκατ. ευρώ φόρο εισοδήματος, δηλαδή το 6,6% του συνολικού φόρου.
Ακόμη, 2,7 εκατ. φορολογούμενοι με εισόδημα έως 39.000 ευρώ, δηλαδή το 30,9% του συνόλου των φορολογουμένων, εμφανίζουν συνολικό φορολογητέο εισόδημα 46,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 56,4% του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των φυσικών προσώπων και πληρώνουν 4,823 δισ. ευρώ φόρο εισοδήματος, δηλαδή το 60% του συνολικού φόρου.
Το χειρότερο, μόλις περίπου 140.000 φορολογούμενοι (όσοι δηλώνουν εισόδημα από 39.000 ευρώ και άνω), δηλαδή το 1,6% του συνόλου των φορολογουμένων, έχουν φορολογητέο εισόδημα 11,1 δισ. ευρώ, δηλαδή το 13,6% του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των φυσικών προσώπων και πληρώνουν 2,7 δισ. ευρώ φόρο εισοδήματος, δηλαδή το 33,4% του συνολικού φόρου.
Επίσης, τα έσοδα του κράτους από τον φόρο εισοδήματος αντιστοιχούν μόλις στο 9,7% του φορολογητέου εισοδήματος (8,02 δισ. ευρώ φόρος σε 82 δισ. ευρώ φορολογητέο εισόδημα) έναντι 19% των χωρών του ΟΟΣΑ.
Κάποτε στην Ελλάδα έλεγαν ότι φόρο εισοδήματος πληρώνουν οι κουτοί και οι αντιπολιτευόμενοι. Στην πραγματικότητα, τον φόρο εισοδήματος επιβάλλει η πλειοψηφία στη μειοψηφία του εκλογικού σώματος. Οι πραγματικά φορολογούμενοι δεν υπερβαίνουν το 32,4% του συνόλου των φορολογουμένων.
Για πολλά χρόνια είχε δημιουργηθεί από την Αριστερά και αναπαραγόταν διαρκώς ο μύθος ότι οι πλούσιοι στην Ελλάδα δεν πληρώνουν αρκετούς φόρους. Πάνω σ'' αυτόν το μύθο έχει κτιστεί το στρεβλό οικοδόμημα μιας καταστροφικής -για την οικονομία και τα άτομα- φορολογικής πολιτικής.
Επαναλαμβάνω από τα στοιχεία ότι το 1,6% των φορολογουμένων που έχουν το 13,6% των εισοδημάτων πληρώνουν το 33,4% των φόρων. Το κύριο βάρος του φόρου εισοδήματος επωμίζεται μια ελάχιστη μερίδα επιτυχημένων στη ζωή ανθρώπων.
Η φορολόγηση των λίγων υπέρ των πολλών με τη χρήση των βολικών μύθων των πάσης φύσεως κρατιστών καταδικάζει τη χώρα στην ύφεση και την οικονομική παρακμή. Αντιθέτως, αυτό που θα έπρεπε να πρωτεύει είναι η ιδέα της παραγωγής και της αυξήσεως του εθνικού εισοδήματος. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί όσο το κράτος με την άδικη και υψηλή φορολογία εμποδίζει τον καθένα να απολαμβάνει τους καρπούς του μόχθου του.
Κάποτε ο Τζον Στιούαρτ Μιλ έγραψε ότι ο προοδευτικός φόρος εισοδήματος στην πράξη είναι ο χειρότερος των φόρων.
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 28ης Δεκεμβρίου