Όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό στην Πλατεία Βικτωρίας είναι το αποτέλεσμα των λαθών που έχουμε κάνει μέχρι σήμερα στη διαχείριση της πραγματικότητας του προσφυγικού.
Θα επιχειρηματολογήσουμε όμως πάνω στην ιδέα ότι είναι εφικτό η Πλατεία Βικτωρίας να λειτουργήσει ως ευκαιρία να διορθώσουμε κάποια από αυτά τα σφάλματα.
Από τα λάθη που έχουν γίνει στη διαχείριση της πραγματικότητας των μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων ιεραρχούμε ως σοβαρότερα τα εξής: την άρνηση της πραγματικότητας, τις προεκλογικές υποσχέσεις που δόθηκαν με ελαφρότητα [«Όταν εκλεγούμε εμείς θα σταματήσουν να έρχονται»], τη διαχρονική έλλειψη σχεδιασμού για την ένταξη των προσφύγων, την επίκληση της «στρατηγικής της αποτροπής» ως πρόφαση για τα κενά και τις αστοχίες των υπηρεσιών.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να κάνουμε μια διευκρίνιση: το πρόβλημα στην Πλατεία Βικτωρίας αυτή τη στιγμή είναι προσφυγικό και όχι μεταναστευτικό. Όσοι άνθρωποι μαζεύονται εκεί δεν είναι παράνομοι μετανάστες. Είναι όσοι απέκτησαν πολιτικό άσυλο και μαζί τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις του πολίτη (παίρνουν ΑΦΜ με τις υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται).
Αυτούς, τους λίγους, που παίρνουν άσυλο η αστυνομία δεν έχει λόγο να τους συλλάβει.
Επειδή όμως η Ελλάδα δεν έχει κάποιο σχέδιο ένταξης των προσφύγων, όσοι βγαίνουν από τη Μόρια, απλώς δεν έχουν που να πάνε, κανείς δεν έχει φροντίσει να τους διδάξει τα βασικά Ελληνικά ή να τους εκπαιδεύσει στοιχειωδώς σε κάποιο επάγγελμα. Και ο λόγος που καταλήγουν στην Πλατεία Βικτωρίας είναι γιατί αυτό είναι το μόνο μέρος που γνωρίζουν και γιατί εκεί θα βρουν φαγητό που δίνουν οι επαγγελματίες «αλληλέγγυοι».
Το μόνο πρόγραμμα ένταξης προσφύγων στη χώρα μας είναι το πρόγραμμα «Ήλιος» που δίνει επίδομα στέγασης, προσφέρει πρόγραμμα εκμάθησης Ελληνικών και υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού. Το «Ήλιος» δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και τους Έλληνες φορολογούμενους γιατί χρηματοδοτείται με κονδύλια του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.
Κι όμως, ενώ υπάρχουν κονδύλια διαθέσιμα και οι πρόσφυγες που έχουν πάρει άσυλο δεν είναι πολλοί, η ζωή των κατοίκων στην Πλατεία Βικτωρίας έχει διαταραχθεί επικίνδυνα για μία ακόμα φορά. Κι αυτό συνέβη επειδή ακόμα και σήμερα αρνούμαστε την πραγματικότητα του μεταναστευτικού / προσφυγικού ζητήματος.
Βλέπουμε ως μοναδική μοναδική, χρυσή ευκαιρία για την κυβέρνηση αλλά και το Δήμο της Αθήνας τη μίνι-κρίση στην Πλατεία Βικτωρίας επειδή εκεί υπάρχουν σε μικρή κλίμακα όλες οι παράμετροι της νέας πραγματικότητας και έτσι όποιο σχέδιο εκπονηθεί άμεσα για να εφαρμοστεί εκεί μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρωτόκολλο δράσης για τους επόμενους μήνες. Το μόνο που απαιτείται είναι πολιτική λύση.
Ο λόγος που επιμένουμε να μιλάμε για «διαχείριση» και όχι για «λύση» είναι γιατί το μεταναστευτικό και το προσφυγικό δεν είναι προβλήματα. Είναι η πραγματικότητα που ζει ολόκληρος ο πλανήτης. Όσο επιμένουμε να χαρακτηρίζουμε την κατάσταση του μεταναστευτικού / προσφυγικού πρόβλημα τόσο θα είμαστε αντιμέτωποι μόνο με διαρκείς ήττες, αφού δεν είναι ένα πρόβλημα που λύνεται πόσο μάλλον από την Ελλάδα μόνη της.
Αν όμως αρχίσουμε να μιλάμε για την πραγματικότητα του μεταναστευτικού / προσφυγικού τότε ό,τι σχεδιάζουμε ως δράση διαχείρισης αυτής της πραγματικότητας, λογίζονται ως βήματα προόδου. Είναι τακτική από το εγχειρίδιο «Διαχείριση κρίσεων 101». Όλα ξεκινούν από τον τρόπο που επιλέγεις να περιγράψεις το πρόβλημα.
Μια επισήμανση για το Δήμο Αθηναίων: είναι θέμα εξουσίας, ισχύος, ηγεμονίας, διαλέξτε τη λέξη, το να είναι οι υπηρεσίες του ο «γενικός δερβέναγας» της παροχής της κοινωνικής βοήθειας στην Αθήνα.
Αν ο Δήμαρχος δεν ανήκε στη Δεξιά θα μιλούσαμε για την ουδετερότητα που μόνο η κρατική υπηρεσία μιας δυτικής κοινωνίας μπορεί να εξασφαλίσει. Επειδή όμως ο Δήμαρχος στηρίχθηκε από τη συντηρητική παράταξη και έχει ένα δεξιό ακροατήριο, ας το πούμε έτσι: ο κ. Μπακογιάννης δεν έχει κανένα συμφέρον να εκχωρήσει την εξουσία που έχει επί του δημόσιου χώρου της πόλης.
Η αφαίρεση των σταθερών καθισμάτων (παγκάκια) από την Πλατεία Βικτωρίας είναι άτακτη υποχώρηση και μάλιστα σε μία μάχη που δεν έχει ο ίδιος υποχρέωση να δώσει ενώ μας προκαλεί απορία το γεγονός ότι έχει επιτρέψει σε αριστεριστές αλληλέγγυους να έχουν μετατρέψει την Πλατεία Βικτωρίας σε χώρο συσσιτίου. Δηλαδή κάποιοι, χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση, αποφάσισαν να στηθεί εκεί συσσίτιο και ο Δήμαρχος τους ανέχεται. Αυτό το είχαν επιχειρήσει κι άλλοι στο παρελθόν στην Αθήνα και βρήκαν αντίσταση και πολιτικά κερδισμένος βγήκε αυτός που προέβαλε την αντίσταση στον αυταρχισμό των άκρων.
Τη σίτιση των λίγων αυτών ανθρώπων πρέπει να την αναλάβει ο Δήμος όχι γιατί έχει την ευθύνη, δεν έχει τέτοια ευθύνη και πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό. Όμως είναι πολιτικά σωστό να το κάνει γιατί δεν έχει κανένα λόγο να εκχωρήσει έστω και ελάχιστη από την εξουσία που κατέχει νόμιμα σε περιθωριακούς που εργαλειοποιούν συστηματικά τον ανθρώπινο πόνο και τη δυστυχία.
Να κλείσουμε με τούτο: είναι αστείο και να ισχυρίζεται κανείς ότι η έλλειψη σχεδίου υπηρετεί κάποια «στρατηγική αποτροπής». Ο «μηταρακισμός» είναι πολλά πράγματα εκτός από στρατηγική.
Κάνουμε έκκληση στην κυβέρνηση, στον πρωθυπουργό, να δει την κρίση στην Πλατεία Βικτωρίας ως ευκαιρία για να σχεδιάσει παρεμβάσεις διαχειριστικού χαρακτήρα προκειμένου να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα του προσφυγικού και του μεταναστευτικού. Κάνουμε έκκληση στο Δήμαρχο Αθηναίων να μην αφήνει στην πόλη του ζωτικό χώρο δράσης στα αυταρχικά άκρα.
Η Πλατεία Βικτωρίας αφορά όλους μας. Κανείς μας δεν πρέπει να επιτρέψει να μετατραπούν Έλληνες και πρόσφυγες από κοινού «σε κολασμένους της γης και σκλάβους της μοίρας».
