Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Στο χθεσινό μας σημείωμα είπαμε δύο πράγματα για τα εγγενή προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν κάποιον στη διαστροφή του φασισμού και του ναζισμού. Τελειώνοντας, προσπαθήσαμε να κάνουμε μία αντιδιαστολή αυτής της διαστροφής, που έχει ανατομικά, σεξουαλικά και διανοητικά αίτια —ή έναν ατυχή συνδυασμό τους—, με το πανάρχαιο φαινόμενο του φυσιολογικού φόβου που νιώθει κάποιος (ένας άνθρωπος, μία ομάδα ανθρώπων, ένας λαός, ένα «έθνος») όταν αισθάνεται πως κάποιος άλλος, κάποιος ξένος, μία άλλη —συχνά συμπαγής— ομάδα πιθανόν να διεισδύσει στον «ζωτικό του χώρο» απαιτώντας ένα κομμάτι του και ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες ζωής — ή, πιο απλά, τη δουλειά του ή τους πόρους του, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα αγρίμια που εισέρχονται σε ξένο κυνηγότοπο ή προσπαθούν να πιουν νερό από μία καπαρωμένη πηγή. Φέραμε, δε, σαν παράδειγμα μία χώρα με καλπάζουσα ανάπτυξη και συνεχή άνοδο του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της εδώ και τριάντα ολόκληρα χρόνια τώρα, αφότου δηλαδή κατέρρευσε η δικτατορία που την κρατούσε σε τριτοκοσμικά επίπεδα, παρότι ανήκει ανέκαθεν στην καρδιά της Ευρώπης και έχει μακρά, «αυτοκρατορική» ιστορία. Την Τσεχία.
Οι λαϊκιστές πολιτικοί σε αυτή τη σχετικώς μικρή χώρα (έχει περίπου ίδιο πληθυσμό με την Ελλάδα — οι συγκρίσεις βέβαια σταματούν, δυστυχώς για εμάς, εκεί) έπαιξαν το χαρτί του Μεγάλου Φόβου που συνιστά αυτός ο περίφημος Άλλος, και, συνεπικουρούμενοι από μεγάλα κεφάλαια συγκεκριμένης —και ύποπτης— προέλευσης, από τα δικής τους ιδιοκτησίας ισχυρά μίντια, αλλά και από την εικόνα που παρουσιάζει συνολικά σήμερα η Ευρώπη, κέρδισαν εύκολα σε δύο συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, βουλευτικές και προεδρικές, μολονότι η Τσεχία ούτε πρόσφυγες εντός των συνόρων της έχει, ούτε βέβαια συνιστά καν χώρα προορισμού των μεταναστευτικών ροών. (Ενώ αντίθετα είναι ελκυστική για αυτό που λέμε, «μεγάλο κεφάλαιο», καθώς έχει ισχυρή βιομηχανική κληρονομιά και είναι τεχνολογικά ραγδαίως εξελισσόμενη).
Τι έφταιξε λοιπόν;
Το είπαμε μόλις, αλλά ας το αναλύσουμε λίγο περισσότερο. Εκτός από την οικονομική και επικοινωνιακή δύναμη των λαϊκιστών υποψηφίων που επέσειαν επί σειρά μηνών και με κάθε δυνατό τρόπο τον φόβο της εισόδου στη χώρα «ορδών» από τη Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική, εκείνο που έπαιξε τον πιο μεγάλο ρόλο στην απόφαση της πλειοψηφίας να δώσει τα κλειδιά της χώρας σε όσους τής έταζαν ότι θα την «ασφαλίσουν» απαγορεύοντας στους πρόσφυγες ακόμη και να την προσεγγίσουν, ήταν το ίδιο το σημερινό ευρωπαϊκό πρόβλημα: η ευρωπαϊκή κατάσταση κατά τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα. Αυτό που βλέπουν οι Τσέχοι, αλλά και οι άλλοι λαοί τού πρώην Ανατολικού Μπλοκ (αλλά και όλος ο αμαρτωλός ευρωπαϊκός Νότος πλέον…), είναι μία Κοινότητα που παραπαίει, μία ένωση κρατών με μεγάλη ανεργία, τρομερή ανασφάλεια και σχεδόν απόλυτη αδυναμία να υποστηρίξει επαρκώς τούς δικούς της ανθρώπους. Βλέπουν ακόμη πως το ίδιο το ευρωπαϊκό ιδεώδες (όποιο και αν είναι αυτό) τείνει να παραποιηθεί και να μεταλλαχτεί. Δεν μπορούμε πλέον να μιλούμε, φοβούνται, για κάποια κοινή ταυτότητα, για τις πολλάκις διακηρυγμένες ηθικές προτεραιότητες της Γηραιάς Ηπείρου και άλλα τέτοια ωραία, όταν πλέον κύρια προτεραιότητα ημών των Ευρωπαίων έχει καταντήσει ακριβώς η διατήρηση, η προφύλαξη αυτού που λέμε «κοινή ιστορία της χριστιανικής Δύσης», από τη μία, και η διαφύλαξη, από την άλλη, ενός ανεκτού επιπέδου ζωής για τους ίδιους τούς Ευρωπαίους.
Μέσα σε αυτό το κλίμα καλούμεθα να ζήσουμε. Και είναι τέτοια, και τόσα, τα προβλήματα που οφείλουμε να επιλύσουμε. Αλλά και πάλι σαφώς, σαφέστατα, αυτό δεν πρόκειται να γίνει κλείνοντας τα μάτια και τα σύνορά μας — δεν θα αφήσουμε βέβαια την Ευρώπη στα χέρια και στις ορέξεις των εθνικιστών και ακροδεξιών ηγετών, κάθε άλλο. Όχι γιατί είναι εθνικιστές και ακροδεξιοί — ή γιατί είναι εθνικολαϊκιστές Αριστεροί ριζοσπάστες όπως οι δικοί μας. Αλλά γιατί, απλώς, όλο αυτό το καταγέλαστο και ιοβόλο τσούρμο ΔΕΝ επιζητεί λύσεις: απλώς θέλει την εξουσία για να φάει (για να φάει, να ξαναφάει, και να φάει πολύ). Είναι άλλο πράγμα το πρόβλημα καθαυτό, άλλο πράγμα η καλή ή κακή προσπάθεια να επιλυθεί —ακόμη και η καμία προσπάθεια είναι άλλο πράγμα—, και εντελώς άλλο πράγμα η αποδοχή της ήττας και η άνευ όρων παράδοση σε διαταραγμένους ή/και πεινάλες ηγετίσκους, από τους οποίους μόνο ακόμη περισσότερα δεινά, αλλά και πολύ αίμα, μπορούμε να περιμένουμε.
Ναι, το πρόβλημα υφίσταται. Ναι, το πείραμα της πολυπολιτισμικότητας δεν απέδωσε —φευ— τα αναμενόμενα, και κατά πάσα βεβαιότητα χειροτέρεψε τα πράγματα. Ναι, η Ευρώπη περνά κρίση: μείζονα. Ναι, χώρες όπως η πανίσχυρη και φίλη του πολιτισμού Γαλλία έχει γεμίσει παρανοϊκούς ισλαμιστές — όπως άλλωστε και η Αγγλία. Ναι, η μετανάστευση θα συνεχιστεί και θα διογκωθεί. Ναι, τα 70 εκατομμύρια εκτοπισμένων ψυχών, και πεινασμένων στομάτων, θα γίνουν 170 μέσα στα επόμενα χρόνια εφόσον δεν ασκηθούν γιγαντιαίες πιέσεις από τη Δύση (και όχι μόνο) για ειρήνη και εκδημοκρατισμό των χωρών από όπου κυρίως πηγάζουν, στις ίδιες αυτές χώρες. Ναι, όλοι αυτοί —σε ποσοστά άνω τού 80%— δεν θα θέλουν να ανοίξουν το σπιτικό τους στην Ελλαδίτσα ή να μείνουν στα καμπ της Τουρκίας, αλλά να φτιάξουν μία νέα ζωή στις πλούσιες Δυτικές χώρες. Και, ναι, αναπόφευκτα εκεί θα μένουν, θα γεννούν, θα σπουδάζουν, θα συντηρούν τις κοινότητές τους και θα απαιτούν να φοράνε ό,τι θέλουν να φοράνε, να τρώνε ό,τι θέλουν να τρώνε και να θρησκεύονται όπως θέλουν να θρησκεύονται — ίσως ακόμη και να έχουν και το δικό τους σύστημα Δικαίου. Αυτά όλα ΔΥΣΤΥΧΩΣ θα γίνουν, εφόσον αφήσουμε τα πράγματα χωρίς γενναίες τομές και ρωμαλέα, ευρωπαϊκού τύπου, πυγμή. Και αυτά όλα δεν θα μετριαστούν αν, ξαναλέμε, δεν παρθούν ακριβώς μεγάλα και αποφασιστικά μέτρα από τις ίδιες τις χώρες-στόχους των προσφύγων. Αλλά τίποτε από όλα αυτά δεν θα ανατραπεί αν οι λαοί της Ευρώπης «εκφασιστούν» και δώσουν τη σκυτάλη της Ιστορίας μας στους εθνικιστές και στα λογής λιμασμένα τομάρια.
Ας το ξαναπούμε άλλη μία φορά, δυνατά: είναι άλλο πράγμα ο φασισμός, και άλλο πράγμα οι φοβισμένοι άνθρωποι. Οι πρώτοι θέλουν πόλεμο — οι άλλοι είμαστε εμείς.
Εμείς θα νικήσουμε. Η Ευρώπη θα νικήσει. Γιατί αν δεν νικήσει δεν θα υπάρχει πλέον. Και θα νικήσει ενωμένη.
ΥΓ. Μιλάμε για τον φόβο του Άλλου και το πώς τρέμουν τον Ξένο οι ευρωπαϊκοί λαοί. Ας δούμε και έναν άλλο λόγο, που μας αφορά «προσωπικά». Στην Ευρώπη λοιπόν κανείς δεν λέει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει ή δεν μπορεί να διαχειριστεί το Προσφυγικό θέμα. Δεν τους απασχολεί κάτι τέτοιο. Δεν θα κάτσουν να σκεφτούν ότι οι Τσίπρας και Σία επενδύουν πάνω στην όξυνση του Προσφυγικού και τοκίζουν πάνω στο δράμα των προσφύγων, τους οποίους συχνά χρησιμοποίησαν για τα δικά τους, παραταξιακά-εξουσιαστικά συμφέροντα. Κανείς δεν θυμάται, ή δεν πληροφορήθηκε καν από μιας αρχής, ότι εδώ οι κυβερνητικοί μιλούσαν για «ανοιχτά σύνορα», για την… ανυπαρξία των θαλασσίων συνόρων, για τους μετανάστες που λιάζονται στις πλατείες, ή για τους τζιχαντιστές που θα αμολήσει ο Καμμένος στην Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι και δεν του πάρουν παγωτό. Στην Ευρώπη βλέπουν μόνο ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. Και βάσει αυτών κρίνουν και αποφασίζουν πώς θα κινηθούν και ποιες πολιτικές θα προκρίνουν ως καλύτερες για τις δικές τους τύχες. Η Ελλάδα δίνει τα φώτα της στην Οικουμένη, όπως μάς άρεσε να πιστεύουμε όταν ήμαστε στο Δημοτικό. Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όμως προσφέρουν αφειδώς τα σκοτάδια τους. Και πλέον, παρά τις κωλοτούμπες τους, είναι αργά. Τους λαϊκιστές στη φίλη Τσεχία δεν τους ανέβασαν στην εξουσία μόνο οι επαρχιώτες με την ψήφο τους: πρώτα τους ανέβασαν στους ώμους τους οι δικοί μας αρχοντοχωριάτες. Αυτούς που εμείς ψηφίσαμε για να μας κάνουν έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ.
