Του Επαμεινώνδα Κορώνη*
Το Brexit μπήκε σε μια νέα τροχιά πολιτικής ανωμαλίας, όπως ακριβώς προβλέψαμε σε προηγούμενο άρθρο. Όλοι πορεύονται με τα πολιτικά τους παράδοξα: ο Τζόνσον αναγκάζεται να ζητήσει αναβολή (αλλά εξηγεί ότι δεν την θέλει), η Ευρώπη διαμηνύει ότι πρέπει να περάσει οπωσδήποτε το σχέδιο αποχώρησης (αλλά προετοιμάζει την «ευέλικτη» παράταση) και η αντιπολίτευση εγκρίνει κατ' αρχήν το σχέδιο (αλλά όχι το χρονοδιάγραμμα της συζήτησης στην Βουλή των Κοινοτήτων!). Οι μόνοι συνεπείς είναι τελικά το Σκωτσέζικο SNP που θέλει εκλογές και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες (LibDems) που θέλουν δημοψήφισμα και Bremain, όχι flextensions και άλλα τέτοια.
Όμως το πραγματικό ενδιαφέρον στην εξέλιξη του δράματος έχει ο μαρξιστής, θεωρητικά ευρωσκεπτικιστής αλλά και δυνητικά αντί-Brexit αρχηγός των Εργατικών. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν ακροβατεί σε χαλαρό σκοινί. Συνεχίζει το λάθος της ενεργητικής ουδετεροφιλίας, δηλαδή θέλει και να σεβαστεί το δημοψήφισμα του 2016 αλλά διστάζει και να το προωθήσει. Τελικά ζητά συνεχώς εκλογές περιμένοντας μια καλύτερη συμφωνία. Λες και οι προκάτοχοί του ήθελαν μια κακή διαπραγμάτευση και δεν έσπασαν τα μούτρα τους στον Μπαρνιέ και τον γραφειοκρατικό τοίχο που αυτός προστατεύει. Σήμερα ο αρχηγός των Εργατικών συνάντησε το Τζόνσον και ουσιαστικά δεν του απάντησε τι θα κάνει εάν δεν εγκριθεί η παράταση από την ΕΕ.
Τι λέει ο Κόρμπυν για το Brexit; Ουσιαστικά δεν λέει τίποτα. Αν προσέξετε τις παρεμβάσεις και θέσεις των Εργατικών τους τελευταίους έξι μήνες, αρκούνται στις αντανακλαστικές θέσεις και στην ρουτίνα της πολιτικής παρακολούθησης. Ο Κόρμπιν δεν τολμά να ξεστομίσει τις λέξεις νέο δημοψήφισμα αλλά και αποστρέφεται το αδόμητο Brexit. Και δεν έχει περιγράψει το πλαίσιο μιας «καλής» συμφωνίας με την Ευρώπη. Μπλόκαρε τον συμβιβασμό της Τερέζα Μέι και τώρα μάλλον πάει σε κάτι χειρότερο. Και για να μην πάει, τα βάζει με το χρονοδιάγραμμα.
Αυτό η άμορφη αντιμετώπιση είναι η συνέχεια μιας πραγματικής ιδεολογικής κωλοτούμπας που μόνο ο Τσίπρας θα ζήλευε. Ένας πολιτικός που αντιστάθηκε στην Ε.Ε. το 1975 και που υπήρξε πολέμιος όλων των σημαντικών συνθηκών και ειδικά το 1993 και το 2008, ξαφνικά το 2015 δήλωσε υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρώπη. Όπως σωστά σχολίασε τότε η Wall Street Journal, ο Κόρμπιν είδε όλες τις προϋποθέσεις που έθεσε στον Κάμερον να μην εκπληρώνονται, ειδικά στα εργασιακά, και μετά αποφάσισε ότι υπάρχει και μια άλλη καλή Ευρώπη. Το αποκορύφωμα ήταν ότι λίγες εβδομάδες πριν το δημοψήφισμα επανεξέφρασε τον ευρωσκεπτικισμό προτού καταλήξει στο ευφυολογικό, «μέσα στην Ευρώπη αλλά σε μια άλλη Ευρώπη». Σούπα.
Ο λόγος που πρέπει να εστιάσουμε στον Κόρμπιν είναι το γεγονός ότι όπως έχουμε πει πολλές φορές, το στρατόπεδο του Brexit πλέον εγκλωβίζεται γύρω από τον Μπόρις και τον επικίνδυνο αλλά πεντακάθαρο λόγο του. Αντίθετα οι υποστηρικτές της ευρωπαϊκής Βρετανίας είναι διασπασμένοι σε πολλές υποκατηγορίες ενώ οι ίδιοι ο Εργατικοί είναι τραγικά μοιρασμένοι και αναποφάσιστοι. Και ο ηγέτης τους μπερδεμένος και εγκλωβισμένος στο βαρουφακικό «εγώ θα τα έκανα καλύτερα, φερ' τους να τους πείσω» (ο Γιάνης υπήρξε σύμβουλός του). Σε αυτό το κλίμα και εφόσον προκηρυχθούν εκλογές, βέβαιη εξέλιξη σε περίπτωση παράτασης και μη εξόδου στις 31 Οκτωβρίου, θα είναι εξαιρετικά πιθανή η επικράτηση του «καθαρού» Τζόνσον απέναντι στο μίγμα του Κόρμπιν. Κάποιοι ελπίζουν ότι οι Bremainers θα στρίψουν μαζικά προς τους Φιλελεύθερους αλλά αυτό είναι απίθανο, παρότι είναι σίγουρο ότι θα κερδίσουν εκλογική δύναμη.
Η Βρετανία δεν θα πληρώσει το τίμημα του Τζόνσον αλλά την ανυπαρξία ενός ηγέτη απέναντί του. Είναι ιστορικά η μοίρα των λαϊκιστών και των εθνικιστών να βρίσκουν απέναντί τους αδύναμες ηγεσίες και ασθενείς πολιτικούς αντιπάλους. Ελάχιστοι θα διαφωνούσαν ότι αν ήταν στην ηγεσία του κόμματος ο Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, αδελφός του πρώην αρχηγού των Εργατικών, η Βρετανία θα είχε στο τιμόνι του ορθολογισμού έναν άξιο μαχητή. Ο Τζέρεμι Κόρμπιν δεν είναι ένας από αυτούς. Μπορεί να ζητά εκλογές αλλά ουσιαστικά η δική του αποχώρηση θα μπορούσε τελικά να δώσει την λύση. Θα μπορούσε να είναι η λύση στο πρόβλημα, η μεγάλη δεύτερη ευκαιρία της χώρας αλλά τελικά πνίγεται στην δική του κρανιακή τρικυμία.
* Ο Επαμεινώνδας Κορώνης είναι Καθηγητής στο Hult International Business School και διδάσκει Θεωρία Ηγεσίας στο Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου.
Φωτογραφία: AP
