Η Κύπρος, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Στέφανος Μάνος

Η Κύπρος, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Στέφανος Μάνος

Του Ανδρέα Ζαμπούκα

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είναι ο άνθρωπος που διπλασίασε την Ελλάδα και δημιούργησε, με την Συνθήκη της Λωζάνης, το πρώτο κυρίαρχο ελληνικό κράτος. Το προηγούμενο, ήταν «αγοραία προσφορά» των Άγγλων στους εγχώριους εντολοδόχους τους. Ταυτόχρονα, είναι αυτός που δέχτηκε περισσότερο από κάθε άλλον ηγέτη, τα πυρά των ομοεθνών του.

Πρώτα των συμπατριωτών του Κρητών γιατί εμπόδισε τους τοπικούς βουλευτές να ενταχθούν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, πριν την ώρα τους. Ύστερα, το μίσος των Αντιβενιζελικών γιατί δεν ήταν «υπερπατριώτης», στη συνέχεια το περίφημο «ανάθεμα» της Εκκλησίας γιατί δεν κινήθηκε υπέρ των συμφερόντων της, την οργή των Ποντίων γιατί δεν τους συμπεριέλαβε στις ελληνικές διεκδικήσεις στις Σέβρες και τέλος, τις διαμαρτυρίες των Κυπρίων επειδή το 1931,δεν προχώρησε στην μονομερή προσάρτηση της Κύπρου και των Δωδεκανήσων!

Τα παρακάτω λόγια είναι του Βενιζέλου για την Κύπρο: «Όταν ο αλύτρωτος Ελληνισμός ήτο τα δύο τρίτα του ελευθέρου, φυσικόν ήτο ο αλύτρωτος να επηρεάζη τας αντιλήψεις του ελευθέρου Κράτους, έστω και με πιθανότητες κινδύνων. Αφ' ης όμως ο Ελληνισμός κατά το μέγιστον αυτού μέρος υπήχθη εις τα όρια του ελευθέρου Κράτους, αυτός έχει τον πρώτον λόγον. Δεν μπορώ να διακινδυνεύσω εγώ το όλον διά το μέρος. Τα δίκαια της Κύπρου και των Δωδεκανήσων είναι ιερά. Αλλά δεν ήλθεν ακόμη η σειρά τους...»

Η Κύπρος έγινε τελικά, ανεξάρτητο κράτος, το 1960, επειδή και πάλι βρέθηκε στο τιμόνι του έθνους ένας σπουδαίος Έλληνας, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Οι άλλοι «ηγέτες» μέχρι και σήμερα, ξέρουμε καλά τι έκαναν για την Κύπρο και ειδικά ο πιο δημοφιλής όλων, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος!

Ποια είναι η διαφορά του Βενιζέλου από τους υπόλοιπους; Η διαφορά ενός ανθρώπου που θέλει να αλλάξει τον κόσμο από αυτόν που απολαμβάνει να εκτελεί τις επιθυμίες των οπαδών του. Η διαφορά του μοναχικού ηγέτη που φορτώνει τις μεγάλες αποφάσεις στην πλάτη του και δεν φοβάται να θυσιάσει τη ζωή και την φήμη του για το δίκαιο της λογικής του.

Τι θα έκανε λοιπόν, σήμερα ο Βενιζέλος αν έπρεπε να χειριστεί το Κυπριακό; Πιθανότατα, αυτό που πρότεινε ο Στέφανος Μάνος με άρθρο του στην Εστία, το 2002 και το υποστηρίζει και σήμερα: τη δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών στην Κύπρο!

Μια τέτοια άποψη θεωρείται κόκκινο πανί για όλους και στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Ποιους όλους; Αυτούς που δεν ξέρουν να δείξουν στον χάρτη την Κύπρο, που δεν γνωρίζουν Ιστορία και το μόνο που κάνουν είναι να διατρανώνουν μόνο τις ασυνάρτητες επιθυμίες τους για επικράτηση! Αυτούς που «κάλεσαν» στη Σμύρνη και αργότερα στην Κύπρο, τους Τούρκους. Αυτούς που θα έδιναν πολύ εύκολα και την Κρήτη, τη Μακεδονία και τα νησιά του Αιγαίου, με τις φανφάρες τους και τις αδιέξοδες κραυγές τους!

Η Κύπρος αυτή τη στιγμή είναι ένα ισχυρό- για το μέγεθός του- ανεξάρτητο κράτος. Μόλις βγήκε από το ισχυρό σοκ του bail in, αποδεικνύοντας πόσο γρήγορα μπορεί η οικονομία του να ανακάμψει, δείχνοντας τον δυναμισμό και την εξωστρέφεια της. Ταυτόχρονα, ετοιμάζεται να κάνει τις πρώτες εξορύξεις του φυσικού αερίου και των πετρελαίων της και το κατά κεφαλήν εισόδημα των πολιτών του είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο! Είναι μια χώρα που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και που αποτελεί παράδειγμα για την λειτουργία των θεσμών της.

 Από την άλλη, η κοινότητα των Τουρκοκυπρίων, που έπρεπε να εκλιπαρεί για την ένταξή της, είναι απολύτως εξαρτημένη πολιτικά από την Τουρκία κι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ. Ποιο λοιπόν θα είναι το κέρδος των Ελληνοκυπρίων από την ένωση του κατεχόμενου μέρους στο ενιαίο κράτος; Ένας μόνιμος «Δούρειος Ίππος» στην διαχείριση της πολιτείας τους. Ένα απειλητικό αγκάθι της Τουρκίας μέσα στον ελληνισμό και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι δυνατόν ποτέ να συμπλεύσουν πολιτιστικά δύο κοινότητες όπου οι διαφορετικές θρησκείες παίζουν τεράστιο ρόλο στην ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων και οι θρησκευτικοί τους ηγέτες μετέχουν ουσιαστικά, στην διακυβέρνηση του κράτους;

Τα λάθη που καταδίκασαν την Κύπρο να σέρνεται πίσω από τις εξελίξεις είναι τεράστια και οφείλονται στην έλλειψη αποφασιστικότητας των ελλήνων ηγετών. Αυτών που πάντα παρασύρονται από την έξαψη του λαϊκισμού και του προσωπικού τους ναρκισσισμού.

Ο Βενιζέλος, παρόλο που υπέστη τις χειρότερες δοκιμασίες – δύο απόπειρες δολοφονίας- και την προδοσία των εκλογών του 1920, είχε το σθένος να περισώσει για το έθνος, μία ανεξάρτητη και ακέραια Ελλάδα. Με σύνορα απλωμένα σε όλη την νοτιοανατολική Μεσόγειο και με τις καλύτερες προϋποθέσεις για οικονομική και πολιτική κυριαρχία στο μέλλον. Στη Λωζάνη όμως, το 1923,  αντιμετώπισε την τουρκική αλαζονεία, απολαμβάνοντας τον σεβασμό των συμμάχων και έχοντας έτοιμη τη στρατιά στον Έβρο, για εισβολή στην Ανατολική Θράκη. Όχι απλώνοντας το χέρι της επαιτείας στους ξένους.   «Μόνη ασφάλεια έθνους κατά παντός απροόπτου είναι η ικανότης στρατού μας όπως ευθύς ως δοθή σύνθημα είναι έτοιμος όπως προελάση εις Ανατολικήν Θράκην. Αλλωστε εχθρός είναι εις θέσιν να γνωρίζη κατάστασιν στρατού μας, και ετοιμοπόλεμον αυτού δύναται να αναγκάση αυτόν καλλίτερον παντός άλλου επιχειρήματος εις υπογραφήν ειρήνης.» (αρ. τηλεγραφήματος 532)

Η διπλωματία και η διεκδίκηση των εθνικών δικαίων θέλουν χρήση του δικαίου της πυγμής, σχέδιο, ρεαλισμό και ισχυρούς ηγέτες να αναλαμβάνουν την ευθύνη των αποφάσεων. Όχι «κουβαλητές» των ταπεινών συμπλεγμάτων στα οποία  οι λαοί θέλουν να εκτονώσουν τις φαντασιώσεις τους.

Πολύ φοβάμαι όμως, πως και τώρα, βρισκόμαστε μπροστά σε άλλο ένα εθνικό λάθος, όπου ο «μεγαλοϊδεατισμός» και η καπηλεία των ευσεβών πόθων θα μας σπρώξει σε μεγαλύτερες εξαρτήσεις στο μέλλον. Δυστυχώς, η ημιμάθεια της πολιτικής και η άγνοια της Ιστορίας συνεχίζει να καθοδηγεί την εθνική μας πορεία και να μας εγκλωβίζει σε όλο και μεγαλύτερα προβλήματα.

Θυμίζω μόνο, ότι ο Βενιζέλος έχει δώσει στην ελληνική γραμματεία, την καλύτερη μετάφραση του Θουκυδίδη και ο Καραμανλής στο Παρίσι, είχε διαβάσει όλους τους κλασικούς και περισσότερο, τον Πλάτωνα. Αν έχει κάποια σημασία αυτό για τον άνθρωπο και τους ηγέτες…