Για το έλλειμμα αξιοπιστίας από το οποίο «πάσχει» η ελληνική αγορά μιλάει στο Liberal ο Παντελής Πρωτόγερος, χρηματοοικονομικός αναλυτής στον τομέα του Commercial Real Estate, με έδρα τις Βρυξέλλες.
Ο κ. Πρωτόγερος τονίζει, με αφορμή τις πρόσφατες αναταράξεις από την υπόθεση QCM-Folli Follie, την καχυποψία των ξένων η οποία δεν αφορά μόνο την ελληνική χρηματαγορά αλλά γενικότερα την Ελλάδα, τον ρόλο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και το βαρύ κλίμα που επικρατεί μετά από τόσα χρόνια κρίσης και αναξιοπιστίας.
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Μαριόλη
- Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η «μεγάλη εικόνα» και ο αντίκτυπος από την υπόθεση QCM - Folli Follie;
Η «διαμάχη» μεταξύ QCM και Folli Follie, είναι χαρακτηριστική τόσο του κλίματος που επικρατεί στο ελληνικό χρηματιστήριο όσο και της εικόνας που έχουν οι ξένοι για την ελληνική αγορά. Αν λάβουμε υπόψη το τι έγινε μετά την πρώτη έκθεση του QCM, με διάφορα διαδικτυακά μέσα που προέβλεπαν μία δεύτερη έκθεση, ή την έντονη φημολογία για «επίθεση» από το ίδιο fund σε άλλες εισηγμένες, βλέπουμε το behavioral finance στα... καλύτερά του, ειδικά τη «συμπεριφορά του κοπαδιού» που οδήγησε αρκετούς επενδυτές σε ρευστοποιήσεις πανικού.
Σχετικά με αυτό, είναι αξιοσημείωτο ότι μία φήμη πως θα υπάρξει δεύτερη ανάλυση του QCM, οδήγησε πολύ κόσμο σε πωλήσεις μετοχών συγκεκριμένου ομίλου. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, και μάλιστα χωρίς να υπάρχει καμία ανάλυση για τις εν λόγω εταιρείες που να δικαιολογεί τέτοια συμπεριφορά. Επίσης, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι θα ήταν υπερβολικό – για πολλούς λόγους - το ίδιο fund να επιτεθεί και μάλιστα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα σε δεύτερη ελληνική εταιρεία. Όμως, η ελληνική αγορά δείχνει ότι υποκύπτει πολύ εύκολα στις φήμες.
- Όλα αυτά τι δείχνουν; Ότι η επενδυτική κουλτούρα στην Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα ή ότι δεν λειτουργούν καλά οι αρμόδιες Αρχές;
Η αλήθεια είναι ότι το επενδυτικό κοινό στην Ελλάδα δείχνει να χειραγωγείται αρκετά εύκολα. Από την εμπειρία μου στο εξωτερικό μπορώ να πω ότι το... αίμα των επενδυτών σε άλλες αγορές είναι πιο κρύο αναφορικά με το πως διαχειρίζονται καταστάσεις και χαρτοφυλάκια, διότι στη ουσία γι'' αυτό μιλάμε, για διαχείριση χαρτοφυλακίων. Από την άλλη, θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι το μεγαλύτερο μέρος της κεφαλαιοποίησης του ΧΑΑ εμφανίζει συμμετοχές ξένων επενδυτών. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το πολύ ιδιαίτερο risk profile της Ελλάδας μπορεί να οδηγήσει όλο το μείγμα των επενδυτών σε αμφισβητούμενες κινήσεις. Πιθανώς το συγκεκριμένο θέμα να οδηγήσει τους επενδυτές στο να έχουν μια πιο κριτική στάση σχετικά με τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των εταιρειών, την πλήρη κατανόηση του μοντέλου λειτουργίας τους, καθώς και τη βαρύτητα που έχει η παραγωγή ελεύθερων ταμειακών ροών.
- Ποια είναι η εικόνα της Ελλάδας σήμερα στις ξένες αγορές; Μην ξεχνάμε ότι σε λίγους μήνες και τη λήξη του μνημονίου θα «αναμετρηθούμε» με τις αγορές.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι στο εξωτερικό υπάρχει έτσι και αλλιώς καχυποψία για την ελληνική αγορά. Το θέμα της Folli Follie έχει κυριαρχήσει στα Ελληνικά μέσα ενημέρωσης για πολλούς λόγους, ωστόσο στα διεθνή μέσα δεν βλέπουμε να υπάρχουν σημαντικές αναφορές. Η καχυποψία των ξένων δεν αφορά μόνο την ελληνική χρηματαγορά αλλά γενικότερα την Ελλάδα. Το κλίμα μετά από τόσα χρόνια κρίσης και αναξιοπιστίας είναι βαρύ. Προσπαθούμε όσοι βρισκόμαστε στο εξωτερικό να το ενισχύσουμε όσο μπορούμε, αναδεικνύοντας τις ελληνικές εταιρείες που αξίζουν αναφοράς. Καθώς εργάζομαι στον κλάδο του Real Estate, ως παράδειγμα θα μπορούσα να αναφέρω την Grivalia Properties. Όμως, πάντα κάτι γίνεται στη χώρα και χαλάει ακόμη περισσότερο το κλίμα, ενώ υπάρχουν πολύ καλές εταιρείες σε αρκετούς κλάδους.
- Τι μπορούμε να πούμε για τη συνολική αξιοπιστία της αγοράς;
Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι η υπόθεση της Folli Follie αποτελεί άλλο ένα πλήγμα αξιοπιστίας για την ελληνική αγορά σε μία συγκυρία που χρειαζόμαστε μόνο καλές ειδήσεις για να ανακάμψουμε το ταχύτερο δυνατό. Επειδή, όμως, ρωτήσατε προηγουμένως για τις αρμόδιες Αρχές, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα πρέπει να ελέγχει πολύ στενά τα πάντα αλλά και να προστατεύει τους επενδυτές χωρίς καμία καθυστέρηση.
Για παράδειγμα, με τη δημοσιοποίηση της πρώτης έκθεσης του QCM -και φυσικά πριν προλάβει η εταιρεία να απαντήσει-, η μετοχή κλείδωσε στο limit down. Μέχρι να έχουμε τα αποτελέσματα από τον ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο θα χρειαστούν ίσως κάποιοι μήνες καθώς πρέπει να ερευνήσει το θέμα εις βάθος.
Από όλη αυτή την υπόθεση το πρόβλημα είναι ότι, είτε είσαι ιδιώτης επενδυτής είτε θεσμικός, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι τα οικονομικά στοιχεία που βλέπεις είναι τα πραγματικά. Δημιουργείται έλλειμμα αξιοπιστίας και ο ανεξάρτητος οίκος πρέπει να ρίξει φως. Συνεπώς η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα πρέπει να προστατεύσει τους επενδυτές μέχρι την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών καθώς προβλέπεται να υπάρξει υψηλή μεταβλητότητα και κερδοσκοπικές κινήσεις στη μετοχή.
- Άρα, απέχουμε πολύ από τα όσα ισχύουν στις ξένες αγορές;
Στον οργανισμό που εργάζομαι έχουμε μία επιτροπή που ασχολείται με το financial reporting των εταιρειών. Αυτό με το οποίο ασχολούμαστε κυρίως -και με το οποίο πλέον ασχολούνται και Ευρωπαϊκές αρχές όπως η ESMA (European Securities and Markets Authority) δεν είναι οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις αλλά οι συμπληρωματικοί δείκτες επιδόσεων. Η πιστή αποτύπωση και εγκυρότητα των οικονομικών καταστάσεων αποτελεί ένα... απλό δεδομένο. Ότι εκεί δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα γιατί έχουν ελεγχθεί από χίλιες μεριές, άρα πάμε παρακάτω. Ασχολούμαστε, λοιπόν, με άλλους δείκτες επιδόσεων που έχουν προσαρμοστεί, για παράδειγμα, στον κλάδο του real estate. Έχουμε περάσει από το στάδιο της εμπιστοσύνης στις οικονομικές καταστάσεις. Αυτό συμβαίνει σε ολόκληρη την Ευρώπη, συνεπώς για την Ελλάδα η όλη υπόθεση αποτελεί βήμα προς τα πίσω.
Σκεφτείτε ότι στο εξωτερικό τα πράγματα είναι ιδιαίτερα σκληρά. Αν ένας μεγάλος επενδυτικός οίκος δει μία ανωμαλία ή κάτι που δεν αρέσει στα λογιστικά της εταιρείας, μπορεί να προχωρήσει κατευθείαν σε valuation discount στην εταιρεία ή να σταματήσει την κάλυψή της. Επίσης, αν ένας διαχειριστής χαρτοφυλακίου δει ότι ένας μεγάλος οίκος σταματά την κάλυψη μίας εταιρείας, τότε χτυπάνε... όλοι οι συναγερμοί. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούνται τα υψηλότερα standards κατά την προετοιμασία και τον έλεγχο των χρηματοοικονομικών καταστάσων. Το report του ελεγκτή είναι αυτό που θα δώσει σιγουριά στον επενδυτή καθώς ο ελεγκτής έχει πλήρη πρόσβαση σε οτιδήποτε καταλήγει στην εκάστοτε γραμμή των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.
* Ο Παντελής Πρωτόγερος εργάζεται ως χρηματοοικονομικός αναλυτής στον τομέα του Commercial Real Estate, με έδρα τις Βρυξέλλες.
Φωτογραφία: Shutterstock