Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Οι αξίες κάθε κοινωνίας ορίζονται από σταθερές που τα μέλη της επινοούν, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Τις οικονομικές, τις κοινωνικές, τις πολιτισμικές. Το ποιος προσδιορίζει αυτές τις ανάγκες τώρα, είναι θέμα ψυχολόγων και ενίοτε, ανθρωπολόγων, προς διερεύνηση…
Η αρχαία φυλή των Κόιζαν στη Νότια Αφρική, έγινε διάσημη από την ταινία «Και οι Θεοί Τρελάθηκαν» του 1980. Παρέμεινε γενετικά απομονωμένη εδώ και 150.000 χρόνια και ήταν μέχρι πρόσφατα η πολυπληθέστερη φυλή του κόσμου, σύμφωνα με γενετικές αναλύσεις. Όποιος έχει δει την ταινία (υποτίθεται ότι είναι Βουσμάνοι στην έρημο Καλαχάρι) θα θυμάται το μπουκάλι της coca cola που έριξε τυχαία κάποιος πιλότος και οι ιθαγενείς το δαιμονοποίησαν. Ένας από αυτούς αναλαμβάνει να περπατήσει ως την άκρη του κόσμου και να πετάξει το άγνωστο αντικείμενο…
Σε μια άλλη διάσταση, οικονομική, μετά την κρίση του 1932, στο εξωτερικό εμπόριο της Ευρώπης, κυριάρχησε προοδευτικά η μέθοδος του διακανονισμού «κλήριγκ». Οι διεθνείς συναλλαγές δεν γίνονταν, δηλαδή, με βάση το μετατρέψιμο συνάλλαγμα αλλά με διακρατικές συμφωνίες που κοστολογούσαν τα προς ανταλλαγή προϊόντα και φρόντιζαν να ισοσκελίσουν την αξία των εισαγωγών με την αντίστοιχη των εξαγωγών, στο πλαίσιο ειδικών λογαριασμών.
Στη δική μας περίπτωση, του «υπαρκτού νεοελληνισμού», οι αξίες διαμορφώνονται μέσα από ένα μίγμα «δεισιδαιμονίας» και «κρατικού παρεμβατισμού». Κάτι δηλαδή, μεταξύ φυλής Κόϊζαν και προστατευτισμού στις συναλλαγματικές αξίες. Ειδικά, όταν τα φαινόμενα λαϊκισμού της εξουσίας βρίσκονται σε έξαρση…
Ένα χαρακτηριστικό δείγμα για να καταλάβουμε την κλίμακα διακύμανσης των «ισοτιμιών» είναι η χθεσινή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, προκειμένου να προσδιορίσει την σταθερή αξία του σύγχρονου «αριστερόσημου». Νομίζω ότι ο κ. Τζανακόπουλος ήταν σαφής. «Κανείς δεν είναι πιο αριστερός από τον πρωθυπουργό» δήλωσε με αυτοπεποίθηση, καταγράφοντας με τον πλέον εμφατικό τρόπο, το σημείο αναφοράς, στο κοστολογημένο δίκτυο της «αγοραίας αριστεροσύνης».
Και επιτέλους, σε μία εποχή έντονης αστάθειας των συναλλαγών, επέβαλε ουσιαστικά, ένα «νόμισμα», μία νέα μονάδα μέτρησης – «Τsi» από το Tsipras, το ονόμασε ο σύντροφος Καστανάς, λόγω επιστημονικής διαστροφής, Φυσικός γαρ…
Λύνεται έτσι ένα πρόβλημα που ταλάνιζε την ελληνική «αγορά» ιδεολογίας, το τελευταίο διάστημα. Από δω και πέρα, οι μετρήσεις θα μπορούν να προσδιορίζουν και τις αξίες. Στους διορισμούς στο Δημόσιο, στις οικονομικές υποχρεώσεις προς το κράτος, στην κοινωνική καταξίωση και στην προσήλωση στις πολιτικές παραδόσεις. Θα έρχεται ο αριστερός σύντροφος με το αριστερόμετρο και θα μετράει τα «Tsi» σου. Και σταδιακά, αποκτώντας επίγνωση της αξίας τους, θα φροντίζεις για την επάρκειά τους.
Με λίγα λόγια, σε μια περίοδο κρίσης της Αριστεράς, αποκαθίσταται, έστω και προσωρινά, η αβεβαιότητα που είχε προκληθεί, με τον καθορισμό του «τσιπρόσημου» ως ανταλλακτικού στοιχείου, πληρωτέου επί τη μετρήσει και τη εμφανίσει του.
Για να μπορεί έτσι ο κάθε Αριστερός ο οποίος είχε υποστεί μεγάλες απώλειες στην αριστερές του αξίες, να επανακάμψει στις συναλλαγές του, ακολουθώντας τις εγγυήσεις του «μεγάλου τιμονιέρη» του, αναγραφόμενου πλέον, πάνω στο νέο του «σκληρό νόμισμα»…
Κάθε μέρα, στον «καταυλισμό» μας είναι συναρπαστική. Όλο και κάποιο «μπουκάλι» θα πέσει από τον ουρανό στο κεφάλι μας, όλο και κάποιο διακανονισμό θα επινοήσουμε για τις «αξίες» μας. Φτάνει να έχουμε πάντα μέσα μας τον σταθερό θεό της Αριστεράς και το συνάλλαγμα θα το βρίσκουμε. Στο κάτω κάτω, φωνάζουμε και τον σύντροφο Λαφαζάνη και μπουκάρουμε, ξημερώματα, στο Χολαργό…
