Της Σοφία Βούλτεψη*
Φουστανέλα έχει φορέσει στις προεκλογικές περιοδείες του ο κ. Τσίπρας από την ημέρα που δέχθηκε την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και συγκάλεσε επειγόντως το ΚΥΣΕΑ στη μέση του εορταστικού τριημέρου. Διακηρύσσει πως είναι η πρώτη φορά μετά από… δεκαετίες που η ΕΕ λαμβάνει μια τόσο «ξεκάθαρη» απόφαση καταδίκης της Τουρκίας. Φυσικά, λέει πάλι ψέματα. Η πρόσφατη ευρωπαϊκή απόφαση είναι η ηπιότερη των τελευταίων οκτώ χρόνων.
Η αλήθεια είναι πως η Τουρκία ξεκίνησε τις προκλήσεις και τις απειλές από το 2011, όταν η Κύπρος αποφάσισε να προχωρήσει σε έρευνες για υδρογονάνθρακες. Τον Σεπτέμβριο του 2011, ο Ερντογάν έστειλε το Πίρι Ρέις για έρευνες νοτίως της Κύπρου. Το Πίρι Ρέις μάλιστα μπαινόβγαινε στο Οικόπεδο 12 της Κύπρου, την ώρα που τουρκικά μαχητικά αεροπλάνα παραβίαζαν τον κυπριακό εναέριο χώρο. Μάλιστα, το Πίρι Ρέις είχε βρεθεί για ανεφοδιασμό στην κατεχόμενη Αμμόχωστο.
Στις 28 Φεβρουαρίου του 2012 μάλιστα, οργανώθηκε και… τελετή έναρξης των εργασιών από την Τουρκική Ανώνυμη Εταιρία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ).
Τον Ιούνιο του 2012, η Τουρκία συνήψε παράνομη «συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας» με το ψευδοκράτος και την επικύρωσε με τον Νόμο 6344/2012.
Τον Ιούλιο του 2012, η Τουρκία διεξήγαγε στρατιωτικές ασκήσεις επί δύο ημέρες σε περιοχή, στην οποία περιλαμβάνονται τμήματα των οικοπέδων 2, 3, 8, 9 και 12 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), της Κύπρου.
Τον Οκτώβριο του 2014 οι προκλήσεις κορυφώθηκαν, με την Τουρκία να στέλνει το Μπαρμπαρός, το οποίο πραγματοποίησε έρευνες στα ανατολικά της Κύπρου, στα όρια του Οικοπέδου 3.
Το τουρκικό πολεμικό πλοίο Bartin παρακολουθούσε τις εργασίες του γεωτρύπανου SAIPEM 10000 στο Οικόπεδο Ονασαγόρας, ενώ το πολεμικό πλοίο «Γκελίμπολου» ασκούσε καθήκοντα προστασίας και επίβλεψης του ερευνητικού πλοίου «Μπαρμπαρός».
Τον Νοέμβριο του 2014 σήμανε συναγερμός, όταν έγινε γνωστό πως οι Τούρκοι μεταφέρουν προς τη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου εξέδρα γεωτρήσεων για εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Μάλιστα, ο αρχηγός του τουρκικού ΓΕΝ ναύαρχος Μπουλέντ Μποστάνογλου είχε δηλώσει ότι «οι κανόνες εμπλοκής έχουν παραδοθεί στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό» και ότι το τελευταίο θα κινηθεί με βάση αυτούς.
Τον Ιανουάριο του 2015, ο Ερντογάν είχε δώσει εντολή στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ) για την ανάπτυξη μιας τουρκικής εξέδρας γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο – αλλά δεν θυμόμαστε να είχε κάπως αντιδράσει ο κ. Τσίπρας, που μόλις ξεκινούσε την πρωθυπουργία του.
Όλα αυτά τα χρόνια, Κύπρος και Ελλάδα αντιδρούν, ζητούν την παρέμβαση του ΟΗΕ και της ΕΕ και εκδίδονται σκληρές ανακοινώσεις κατά της Άγκυρας.
Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 2012, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ρομπάι είχε επίσημα ανακοινώσει ότι οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία έχουν διακοπεί λόγω της προκλητικής συμπεριφοράς της έναντι της Κύπρου.
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στις ανακοινώσεις και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των τελευταίων χρόνων, θα διαπιστώσει δύο πράγματα:
Πρώτον ότι η τελευταία απόφαση που συμπεριλήφθηκε στο Κείμενο των Συμπερασμάτων υπήρξε εξαιρετικά ήπια σε σχέση με το πολεμικό κλίμα που θέλησε να δημιουργήσει ο κ. Τσίπρας.
Δεύτερον, ότι οι Ευρωπαίοι έκαναν άλλη μια – την τελευταία – χάρη στον κ. Τσίπρα, αποφεύγοντας να αναφερθούν στις χρονολογίες των προηγουμένων Συμπερασμάτων. Έτσι, ενώ όλα (μα όλα) τα προηγούμενα χρόνια επικαλούμενοι τις προηγούμενες αποφάσεις τους αναφέρονταν σε συγκεκριμένες χρονιές (2005 και 2014), αυτή τη φορά η αναφορά ήταν γενική και αόριστη, με συγκεκριμένη αναφορά μόνο στο 2018.
Δείτε τις αποφάσεις και συγκρίνετε:
Η Δήλωση του 2019
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιου είδους ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εγκρίνει την πρόσκληση προς την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στοχοθετημένων μέτρων. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να αξιοποιείται το ζήτημα και θα επανέλθει αναλόγως».
Δηλαδή εξαφάνισαν τις αποφάσεις του 2005 και του 2014 (Καραμανλής – Σαμαράς) και απλά… ενέκριναν την πρόσκληση για στοχοθετημένα μέτρα.
Η Δήλωση του 2018
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και υπογραμμίζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο και την Ελλάδα.
Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του από τον Οκτώβριο του 2014 και τη Διακήρυξη της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει τις ενέργειες αυτές και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να διερευνά και να αξιοποιεί τους φυσικούς της πόρους σύμφωνα με το κοινοτικό και το διεθνές δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη κράτηση πολιτών της ΕΕ στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων δύο Ελλήνων στρατιωτών, και ζητεί την ταχεία και θετική επίλυση αυτών των θεμάτων μέσω διαλόγου με τα κράτη μέλη».
Με λίγα λόγια, ήταν μια δήλωση που αντιμετώπιζε τα θέματα προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, υπενθύμιζε τις προηγούμενες δηλώσεις του 2014 και του 2005 και επαναλάμβανε τα περί σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και καλής γειτονίας. Όσο για το θέμα της κράτησης των στρατιωτών, έκαναν απλή έκκληση για… διάλογο!
Η Δήλωση της 24ης Οκτωβρίου 2014
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες σχετικά µε τις νέες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και παρότρυνε την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου στα χωρικά της ύδατα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθύμισε την Δήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών της στις 21 Σεπτεμβρίου 2005, μεταξύ άλλων και ότι η αναγνώριση όλων των κρατών µελών αποτελεί απαραίτητη συνιστώσα της διαδικασίας προσχώρησης. Υπό τις παρούσες συνθήκες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θεώρησε ότι είναι πιο σημαντικό από ποτέ να διασφαλισθεί θετικό κλίμα ώστε να μπορέσουν να αρχίσουν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις για τη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».
Την ίδια μέρα, είχαμε ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ για τη Σύνοδο Κορυφής, χωρίς μια λέξη για τα συμπεράσματα για τα εθνικά μας θέματα. Την εξής:
«Άλλαξε ο Μανωλιός και βάζει τα ρούχα του αλλιώς. Η δήθεν έξοδος από το μνημόνιο είναι ένα νέο μνημόνιο με άλλο όνομα, με τις ίδιες όμως δεσμεύσεις λιτότητας και εγκλωβισμού στις απαιτήσεις των πιστωτών. Αυτό που σκόπιμα προσπαθεί να αποκρύψει η κυβέρνηση Σαμαρά είναι ότι η επιτήρηση των δανειστών θα συνεχίζεται κανονικά, με τη χώρα δεμένη πισθάγκωνα σε αυτούς. Η χώρα χρειάζεται μια κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή, που θα διαπραγματευτεί για τα συμφέροντα των πολιτών και θα εγγυηθεί την κοινωνικά δίκαιη έξοδο από την κρίση».
Και την επομένη:
«Η Σύνοδος Κορυφής ήταν άλλη μια ευκαιρία για τον πρωθυπουργό ώστε να εγγυηθεί ότι η χώρα θα μείνει δεσμευμένη στους δανειστές. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο, όσο κι αν ο κ. Σαμαράς προσπαθεί να «διανθίσει» τη νέα μνημονιακή εποχή με αοριστολογίες που παραπέμπουν σε ένα νέο μνημόνιο με άλλο όνομα, αλλά τις ίδιες καταστροφικές δεσμεύσεις. Δεν μπορούν να ζητούν τη συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχιση του εγκλήματος, επειδή οι ίδιοι δεν θέλουν και δεν μπορούν να διαπραγματευτούν την κοινωνικά δίκαιη έξοδο από την κρίση και να υπερασπιστούν τα συμφέροντα της χώρας».
Και την μεθεπομένη (26 Οκτωβρίου 2014):
«Ο κ. Σαμαράς παρουσιάζει τη νέα μνημονιακή συμφωνία ως επιστροφή στην «κανονικότητα» και ως «έξοδο» από το μνημόνιο. Όπως όμως και να τη βαφτίσει, οι δεσμεύσεις που περιέχει προς τους δανειστές και η επιτήρησή τους, συγκροτούν μια νέα μνημονιακή θηλιά λιτότητας στην οικονομία και την κοινωνία. Είναι ξεκάθαρο ότι είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν μέχρι τέλους το μνημονιακό έγκλημα. Με τις απολύσεις στο δημόσιο, τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και το ασφαλιστικό, τη φορολογική αφαίμαξη των μισθωτών και των ελεύθερων επαγγελματιών, τη διάλυση της δημόσιας υγείας και παιδείας. Σε αυτό το έγκλημα δεν θα βρουν συνένοχους. Μια κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή θα καταργήσει τα μνημόνια και θα διαπραγματευτεί τα συμφέροντα της χώρας».
Η Δήλωση της 20ής προς 21η Σεπτεμβρίου 2005
Πρόκειται για την αντιδήλωση της ΕΕ στη μονομερή δήλωση της Τουρκίας περί μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας υπό τον τίτλο «Δήλωση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των Κρατών Μελών της»
«ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ»
1. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τα κράτη-μέλη της σημειώνουν την υπογραφή από την Τουρκία του πρόσθετου πρωτοκόλλου στη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Κοινότητας και των μελών της από τη μία πλευρά και της Τουρκίας από την άλλη, σύμφωνα με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2004. Εκφράζουν τη θλίψη τους για το ότι η Τουρκία θεώρησε απαραίτητο να προβεί σε δήλωση σχετικά με την Κυπριακή Δημοκρατία τη στιγμή της υπογραφής.
2. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της καθιστούν σαφές ότι αυτή η δήλωση της Τουρκίας είναι μονομερής, δεν αποτελεί μέρος του πρωτοκόλλου και δεν έχει νομικές επιπτώσεις στις υποχρεώσεις της Τουρκίας σε σχέση με το πρωτόκολλο.
3. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αναμένουν πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου και την άρση όλων των εμποδίων στην ελεύθερη διακίνηση αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στα μέσα μεταφοράς. Η Τουρκία οφείλει να εφαρμόσει πλήρως το πρωτόκολλο σε σχέση με όλα τα κράτη μέλη. Η ΕΕ θα παρακολουθήσει αυτό βήμα προς βήμα και θα αξιολογήσει την πλήρη εφαρμογή το 2006. Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη τονίζουν ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων στα σχετικά κεφάλαια εξαρτάται από την εφαρμογή εκ μέρους της Τουρκίας των συμβατικών υποχρεώσεών της έναντι όλων των κρατών μελών. Η μη πλήρης εφαρμογή των υποχρεώσεων θα επηρεάσει τη συνολική πρόοδο των διαπραγματεύσεων.
4. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη υπενθυμίζουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κατέστη κράτος μέλος της ΕΕ την 1η Μαΐου 2004. Υπογραμμίζουν ότι αναγνωρίζουν μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία ως υποκείμενο διεθνούς δικαίου.
5. Η αναγνώριση όλων των κρατών μελών είναι απαραίτητο συστατικό της ενταξιακής διαδικασίας. Έτσι, η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία που αποδίδει στην ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και όλων των κρατών μελών της ΕΕ, το συντομότερο δυνατόν.
6. Το Συμβούλιο θα διασφαλίσει την εξέταση το 2006, της προόδου που θα συντελεστεί σε όλα αυτά τα θέματα.
7. Στο πλαίσιο αυτής της δήλωσης, η ΕΕ και τα κράτη μέλη συμφωνούν στη σημασία της υποστήριξης των προσπαθειών του ΓΓ του ΟΗΕ να επιτύχει συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές επί των οποίων είναι θεμελιωμένη η ΕΕ για μια δίκαιη και διαρκή λύση θα συμβάλει στην ειρήνη, στη σταθερότητα και στις αρμονικές σχέσεις στην περιοχή».
Και τι έλεγε ο τότε ΣΥΝ για την τότε δήλωση; Αυτά: «Το τελικό αποτέλεσμα δεν προσφέρεται για πανηγυρισμό από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης. Αντίθετα, η κυβέρνηση φέρει σοβαρές ευθύνες διότι υποτίμησε τις δυνατότητες που προέκυψαν από τα δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία, ώστε να ασκηθούν αποτελεσματικότερες πιέσεις στην Τουρκική κυβέρνηση προκειμένου να συμμορφωθεί με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ακόμα, διότι δεν ανέλαβε πρωτοβουλίες για την σύνδεση των πιέσεων αυτών με τη δημιουργία μιας νέας δυναμικής για τη λύση του Κυπριακού. Η ελληνική κυβέρνηση συμπεριφέρεται σαν να πρόκειται, η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, να λειτουργήσει ως «αυτόματος πιλότος» για τη λύση του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών προβλημάτων…
Πρώτη φορά τόσο μεγάλα ψέματα
Ο κ. Τσίπρας βασίζεται στο γεγονός ότι ουδείς θα τα θυμάται όλα αυτά. Και σήμερα, με μεγάλο θράσος, διακηρύσσει όπου βρεθεί και όπου σταθεί ότι όλα τα έκανε ο ίδιος και για… πρώτη φορά.
Στη Συνέντευξη Τύπου της 21ης Ιουνίου, μετά τη λήξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είπε μεταξύ άλλων:
«Είναι η πρώτη φορά μετά από δεκαετίες παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου, από πλευράς της Τουρκίας, που σε συνέχεια συντονισμένων ενεργειών της Ελλάδας και της Κύπρου, η Ε.Ε. με τόσο ξεκάθαρο και αποφασιστικό τρόπο καταδικάζει την τουρκική προκλητικότητα και αποφασίζει τη λήψη μέτρων κατά της γείτονος, για την παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου στην περιοχή μας. Τέτοια ξεκάθαρη απόφαση και κυρίως τέτοια απόφαση που να συνοδεύεται και με συγκεκριμένα στοχευμένα μέτρα δεν είχε παρθεί ποτέ, συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου αμέσως μετά το θερμό επεισόδιο των Ιμίων τα 1996, όπου σχεδόν η Ε.Ε. τότε είχε κρατήσει ισορροπίες λέγοντας ούτε λίγο ούτε πολύ να ψάξουμε να τα βρούμε μεταξύ μας. Σήμερα, λοιπόν, αυτή η πολύ σοβαρή μεταστροφή υπέρ των εθνικών μας θέσεων, θεωρώ τόσο εγώ όσο και ο Κύπριος Πρόεδρος, ο Νίκος Αναστασιάδης, ότι αποτελεί μία επιβεβαίωση της πολυετούς προσπάθειάς μας και της επιτυχούς προσπάθειάς μας, να αναδείξουμε τα μείζονα ζητήματα που αφορούν τα εθνικά μας συμφέροντα στην περιοχή και να αποκτήσουμε πολύ ισχυρά ερείσματα και συμμαχίες τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και με άλλες σημαντικές χώρες στην περιοχή, αλλά και ευρύτερα στο διεθνές πλαίσιο».
Προφανώς κάθε άλλο παρά η «πρώτη φορά» ήταν. Το μόνο που συμβαίνει για πρώτη φορά στη χώρα μετά την εποχή του Δηλιγιάννη, είναι ότι η χώρα απέκτησε πρωθυπουργό που δεν έχει ποτέ του πει ούτε μία αλήθεια…
*Υποψήφια Βουλευτής Β΄ Αθηνών Νότιος Τομέας με τη Νέα Δημοκρατία, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος.
