Την αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάνης οι ημέτερες δυνάμεις την απέδωσαν σε «εσωτερική κατανάλωση». Όταν βγήκε ο τουρκικός στόλος πολλοί δήλωσαν «έκπληκτοι». Μετά μας προέκυψε η «διχοτόμηση» του Αιγαίου μέσω της έρευνας και διάσωσης και τώρα οι Τούρκοι μας λένε ότι θα βάλουν γεωτρύπανο. Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν θα το κάνει, ανεξάρτητα αν υψώσουμε ή όχι στο Καστελόριζο την φινλανδική σημαία. Είναι η ώρα που οι πολίτες συσπειρώνονται πίσω από την κυβέρνησή τους.
Δεν υπάρχει κάποιος να «μαζέψει» τον Ερντογάν; Την ώρα που κάποιοι εγχώριοι παράγοντες έχουν εναποθέσει τις ελπίδες του έθνους στην Ευρώπη, ο Τούρκος πρόεδρος κάνει δουλειές με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Το έχει πει κάποια στιγμή, όταν εμείς διαπραγματευόμασταν με τους Γάλλους. Ότι αυτές οι δουλειές θέλουν δισεκατομμύρια. Και ότι η Τουρκία ξοδεύει ήδη πολλά περισσότερα από τα ψίχουλα της Ελλάδας. Αυτό είπε επί της ουσίας. Και μας είπε την απόλυτη αλήθεια. Ο Ερντογάν μπορεί να είναι «τρελός» και «ανεξέλεγκτος», αλλά απομονωμένος δεν είναι. Τα χρήματά που ξοδεύει η Τουρκία τον κάνουν περιζήτητο!
Η Ευρώπη κάνει business, δεν έχει ώρα για κοινή εξωτερική πολιτική. Μεγαλύτερη σημασία για την Γερμανία, για παράδειγμα, έχει η διείσδυση της Τουρκίας στην μαύρη ήπειρο και τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει απ’ αυτό απ’ ότι οι «γκρίνιες της Ελλάδας για μερικούς βράχους στην μέση του πουθενά». Και οι Γάλλοι από την άλλη πλευρά βλέπουν με καχυποψία αυτή την κινητικότητα των Τούρκων, αλλά δεν θα ρίσκαραν μία νέα επέμβαση τύπου … Σουέζ. Και θα ήταν άδικο να τους το «χρεώσουμε» αυτό ως αδυναμία. Άλλωστε είναι οι μόνοι στην Ευρώπη που έχουν πει και μία καλή κουβέντα για μας. Πολλοί άλλοι σκέφτονται πόσα θα χάσουν αν η Τουρκία μπει σε μία νέα φάση εσωτερικής κρίσης. Πιο πολύ τους φοβίζει η τύχη των χρημάτων που έχουν επενδύσει στην γείτονα από τις πολιτικές επιπτώσεις μιας τουρκικής επιδρομής σε ένα ελληνικό νησί.
Να μην λέμε μόνο για την Γερμανία. Η Ισπανία είναι ένα άλλο παράδειγμα. Οι τράπεζές της είναι εκτεθειμένες σε δύο αγορές. Στην Τουρκία και στην Βενεζουέλα. Τυχαίο; Κατά πάσα πιθανότητα όχι. Το καθεστώς Μαδούρο έχει άριστες σχέσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν. Δεν θα μας εκπλήξει στο μέλλον αν μάθουμε ότι πίσω από τις καλές σχέσεις κρύβονται περισσότερα πράγματα απ’ όσα μπορεί να αντέξει ο νους του μέσου ανθρώπου σε μία φιλελεύθερη δυτική δημοκρατία. Σημασία πάντως έχει ότι η Ισπανία δεν βλέπει κάτι το περίεργο στην συμπεριφορά του Ερντογάν. Ή έχουμε όλοι μας τρελαθεί ομαδικά ή κάτι άλλο περίεργο συμβαίνει στην υπόθεσή μας. Ίσως θα πρέπει να εντρυφήσουμε περισσότερο στις υποθέσεις του Ιρανικού πετρελαίου, του ISIS και του χρυσού της Βενεζουέλας.
Αλλά τι συζητάμε; Εδώ ο πλανητάρχης Τραμπ έχει να λέει για την φιλία του με τον Ταγίπ Ερντογάν. Να πάλι η δύναμη της … επιχειρηματικότητας. Εμείς, άραγε, τι ακριβώς προσδοκούμε απέναντι σε έναν τέτοιον «αντίπαλο»;
Η αναγνώριση των δυσκολιών έχει κάνει κάποιους να μας καλούν να σηκώσουμε την φινλανδική σημαία. Είναι οι ίδιοι που έβλεπαν την μετακίνηση του Αλέξη Τσίπρα προς το κέντρο. Από σύμπτωση είναι οι ίδιοι που πανηγύρισαν για τον τρόπο που έγινε η συμφωνία με την Βόρεια Μακεδονία, όπως πλέον λέγεται. Τα τελευταία χρόνια έχει διαμορφωθεί μία αντίληψη σε ένα κομμάτι της Ελίτ που δείχνει να πιστεύει ότι η ιδιότητα του Ευρωπαίου θα μας σώσει από όλα τα δεινά. Υπάρχει όμως μία τέτοια «ιδιότητα» ή πρόκειται για ευσεβείς πόθους. Θα απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα όταν το γεωτρύπανο του Ταγίπ θα τρυπάει τον βυθό της θάλασσας!
Και η κυβέρνηση; Η κυβέρνηση έχει κάνει ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό να κάνει. Μέχρι στιγμής παίζει άμυνα και προσπαθεί να κερδίσει χρόνο και να φτάσει μέχρι τον Φεβρουάριο. Να πιάσουν τα κρύα και να έχει κατασταλάξει η κατάσταση στις ΗΠΑ μετά από τις εκλογές. Στο μεσοδιάστημα, μεταξύ των εκλογών και της ορκωμοσίας της νέας κυβέρνησης, η κατάσταση μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνη.
Το επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται να είναι μέχρι τώρα καλά ενημερωμένο. Δεν έχει αιφνιδιαστεί από τις εξελίξεις και προετοιμάζεται για το χειρότερο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με λίγα μέσα έχει καταφέρει μέχρι σήμερα αρκετά πράγματα. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι σε τέτοιες στιγμές οι Έλληνες έχουν αποδείξει πολλές φορές στο παρελθόν ότι μπορούν να καταφέρουν θαύματα. Ο Ταγίπ Ερντογάν, πάντως, δεν πιστεύει στα θαύματα, αν και βαθιά θρησκευόμενος. Γι' αυτό και θα επιμείνει στην στρατηγική του και θα βάλει τελικά μπροστά τα γεωτρύπανα. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν μία λέξη για την περίπτωση του: Ύβρις!
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
