Στο άρθρο της 13 Μαΐου 2020, με τίτλο «Η κυβέρνηση, ο ESM και οι αγορές», είχαμε αναφέρει ότι με καθαρά οικονομικούς όρους η προσφυγή στον ESM είναι προτιμητέα και ότι ίσως με πολιτικούς όρους, η προσφυγή στις αγορές να είναι πιο εύπεπτη, λόγω του πάγιου αντιμνημονιακού κλίματος σε όλο του πολιτικό φάσμα.
Φυσικά, όταν θα έρθει η στιγμή του λογαριασμού της αποπληρωμής των τόκων, το μόνο σίγουρο είναι ότι το κόστος των αγορών θα είναι μεγαλύτερο. Η Ελλάδα ακολουθεί τη γενικότερη στάση επιφύλαξης όλων των μελών - κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προσφυγή στο πρόγραμμα “Pandemic Crisis Support του ESM”. Με βάση αυτό το πρόγραμμα, κάθε χώρα έχει τη δυνατότητα να αντλήσει μέχρι το 2% του ΑΕΠ της, από το πρόγραμμα που έχει συνολική δύναμη πυρός τα 240 δισ. ευρώ, με το μερίδιο της χώρας μας να ανέρχεται στα 4 δισ. ευρώ, με ένα επιτόκιο της τάξης του -0,1%.
Ακόμα και η Κύπρος, η οποία έχοντας αποβάλει τα αντιμνημονιακά σύνδρομα, φαινόταν ότι θα άνοιγε τον χορό των προσφυγών στον ESM για την αξιοποίηση των πιστωτικών προληπτικών γραμμών ECCL, προς το παρόν ανέκρουσε πρύμναν, δηλώνοντας ότι “η πιστωτική γραμμή του ESM εξετάζεται αλλά δεν έχει ληφθεί πολιτική απόφαση για να αξιοποιήσουμε αυτό το εργαλείο. Όπως είναι τα πράγματα αυτή τη στιγμή με τα δημόσια οικονομικά, δεν προβλέπουμε αξιοποίηση της πιστωτικής γραμμής του ESM.”
H κυβέρνηση, περιμένοντας πρώτα κινήσεις προσέγγισης προς τον ESM, από χώρες του μεγέθους της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, προσέφυγε επιτυχώς στις διεθνείς αγορές χρέους. Η κίνηση αυτή εντάσσεται στην προσπάθεια δημιουργίας μιας ακολουθίας διαδοχικών εκδόσεων που δίνει βάθος και ρευστότητα στην δευτερογενή αγορά χρέους και δίνει ουσία και βάρος στις αποδόσεις της. Αφ’ ετέρου, η κυβέρνηση κερδίζει πολιτικό χρόνο, περιμένοντας να ωριμάσουν οι συνθήκες μέχρι να οδηγηθεί ενδεχομένως στο αίτημα προς τον ESM.
Η έκδοση του δεκαετούς ομολόγου ύψους 3 δισ. ευρώ με επιτόκιο 1,55%, αποτελεί οπωσδήποτε επιτυχία τόσο της κυβέρνησης όσο και του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους. Είναι η τρίτη έκδοση μέσα το 2020. Είχε προηγηθεί η έκδοση δεκαπενταετούς ομολόγου τον Φεβρουάριο με 1,80% και η έκδοση του επταετούς ομολόγου τον Απρίλιο με επιτόκιο 2,05%.
Οι τρεις αυτές εκδόσεις του 2020, ήρθαν ως συνέχεια των εκδόσεων του 2019, που είχαν ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2019 από την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με την έκδοση ενός πενταετούς ομολόγου με επιτόκιο 3,6% και συνεχίστηκε τον Μάρτιο του 2019 με μια έκδοση δεκαετούς ομολόγου με επιτόκιο 3,9%. Ακολούθησαν άλλες δύο εκδόσεις, μετά τις εκλογές με την πρώτη τον Ιούλιο με ένα επταετές ομόλογο με επιτόκιο 1,9% και την δεύτερη τον Οκτώβριο του 2019, με την έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου με επιτόκιο 1,5%.
Η εικόνα είναι ικανοποιητική. Οι επενδυτές υπερκαλύπτουν τις εκδόσεις και δημιουργείται πράγματι ένα κλίμα εμπιστοσύνης το οποίο πιστώνεται εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση. Όμως το ερώτημα, για ποιο λόγο η κυβέρνηση αρνείται την προσφυγή της στην πιστωτική γραμμή του ESM, τίθεται τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Τι φοβάται η κυβέρνηση; Ότι θα κατηγορηθεί ως μνημονιακή; Ότι θα αναλάβει νέες δεσμεύσεις; Ότι θα τεθεί σε καθεστώς εποπτείας; Μα ούτως ή αλλιώς, οι δεσμεύσεις υπάρχουν. Το ίδιο και η εποπτεία, η οποία συμφωνήθηκε από τη προηγούμενη κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου.
Φοβάται άραγε η κυβέρνηση την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ; Όμως η αξιωματική αντιπολίτευση και ειδικότερα η ηγεσία της έχουν μετατραπεί σε ένα σάκο του μποξ, όπως φάνηκε και από τη τελευταία αντιπαράθεση Μητσοτάκη – Τσίπρα, μέσα στο κοινοβούλιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει πλέον ούτε τη δύναμη, ούτε το ειδικό πολιτικό βάρος, ούτε την ελάχιστη αξιοπιστία, ώστε να αντιπροτείνει οτιδήποτε στα πλαίσια μιας νέας αντιμνημονιακής ρητορικής.
Η προσωπική μας άποψη είναι ότι τόσο για οικονομικούς όρους, όσο και για λόγους αξιοπιστίας, η Ελλάδα πρέπει να απευθυνθεί στον ESM για τα 4 δισ. ευρώ, που της αναλογούν. Θα είναι ένα ουσιαστικό βήμα για τα δημόσια οικονομικά της χώρας, αλλά και μια κίνηση ουσίας απέναντι στους θεσμούς. Ούτως ή αλλιώς, αν χρειαστεί να ληφθούν κάποια επιπλέον μέτρα, θα ληφθούν. Αν χρειαστεί να γίνουν προσαρμογές, θα γίνουν.
Το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης, αποτιμάται υψηλά. Η κυβέρνηση ξεδιπλώνει με επιτυχία την ατζέντα της. Έχει το πάνω χέρι. Ας το εκμεταλλευτεί στο έπακρο, όχι μόνο με πολιτικούς όρους, αλλά και με οικονομικούς.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
