Της Μαίρης Βενέτη*
Η πρόσφατη πτώση στις αγορές ομολόγων και μετοχών έχει οδηγήσει τους επενδυτές στο λογικό ερώτημα: θα συνεχιστεί η διόρθωση των αγορών;
Καλώς ή κακώς, είναι ένα ερώτημα που η απάντηση του κρύβεται στις παρακάτω ερωτήσεις:
-H βελτίωση της παγκόσμιας ανάπτυξης και της κερδοφορίας, θα αντισταθμίσει τις ανησυχίες για πιθανή επιθετική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής;
- Οι παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές θα βελτιωθούν πιο γρήγορα από ό,τι οι προσδοκίες για τα υψηλότερα επιτόκια;
Είναι προφανές ότι είναι πολύ νωρίς να απαντήσει κανείς στις παραπάνω ερωτήσεις. Γι αυτό και οι δογματικές απαντήσεις – είτε καταφατικές είτε αρνητικές – στο ερώτημα των επενδυτών περί συνέχειας της διόρθωσης ή όχι, εκτίθενται σε αυξημένες πιθανότητας αστοχίας.
Αυτό όμως που μπορεί να επισημάνει κανείς είναι ότι το φαινόμενο της έντονα πτωτικής αγοράς – bear market – εμφανίζεται ενόψει μιας ύφεσης και αυτή τη στιγμή οι προβλέψεις για την ανάπτυξη αναβαθμίζονται διεθνώς.
Ακριβώς αυτές οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη, έχουν εισαγάγει την πιθανότητα το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα να μπορέσει τελικά να απεξαρτηθεί από την υποστήριξη των κεντρικών τραπεζών –τη λεγόμενη ποσοτική χαλάρωση ή QE. Αναμφισβήτητα αυτό είναι κάτι πολύ θετικό.
Είμαστε εδώ και δέκα χρόνια σε «αχαρτογράφητα νερά», όπως χαρακτηριστικά είχε πει ο Μάριο Nτράγκι. Οι μακροοικονομικές συνθήκες επιτέλους επιτρέπουν στις Κεντρικές Τράπεζες να επιστρέψουν στις συνήθεις συνθήκες πλοήγησης, αρκεί να προσέξουν η στροφή να μην είναι υπερβολικά «κλειστή».
Εν ολίγοις, αρκεί να προσέξουν τον ρυθμό της ποσοτικής σύσφιξης.
Ταυτόχρονα όμως δεν πρέπει να αγνοήσουμε τις πρώτες ανησυχίες που έχουν εμφανιστεί στην αγορά και μετουσιώνονται στην αρκετά φορτισμένη για τους επενδυτές λέξη «αν».
- Αν οι αποδόσεις των ομολόγων συνεχίσουν να αυξάνονται με τον πρόσφατο ρυθμό,
- αν τα στοιχεία για τον πληθωρισμό αρχίσουν να αυξάνονται περαιτέρω,
- αν αρχίσουν να στέλνουν οι κεντρικές τράπεζες περισσότερα επιθετικά σήματα,
- αν οι ενδείξεις για την αύξηση των μισθών στις ΗΠΑ γίνουν πιο έντονες,
- αν συνεχίσει να ανεβαίνει το παγκόσμιο χρέος... αν...
- αν οι επενδυτές συνεχίσουν να αποχωρούν από τα αμοιβαία και τα etfs,
- αν το αλγοριθμικό trading προκαλέσει χάος στις αγορές... αν....
Από τη στιγμή που τα «αν» μπαίνουν μπροστά από τις ερωτήσεις, τότε έχουν ωριμάσει οι συνθήκες το 2018 να είναι ένα έτος αυξημένου volatility.
Εξέλιξη όχι απαραίτητα κακή, ειδικά για όσους αγαπούν το trading, αρκεί να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις σε όλα τα παραπάνω «αν».
Τα τεχνικά σήματα που πρέπει να έχουμε υπόψιν
Η ορατότητα στις αγορές έχει μειωθεί τις τελευταίες μέρες.
Καμιά φορά είναι καλύτερα να αφήσει κανείς την αγορά να «μιλήσει» και μετά να την ακολουθήσει, παρά να προσπαθεί να γίνει ένας σύγχρονος Κάλχας.
Πολλοί διεθνείς δείκτες είναι ήδη κάτω από το κινητό μέσο των 200 ημερών, όπως για παράδειγμα ο γερμανικός δείκτης DAX ή ο Shanghai Composite και σίγουρα προβληματίζει η απουσία ουσιαστικής αντίδρασης από μια τόσο σημαντική στήριξη.
Θα πρέπει όμως να συνυπολογίσουμε ότι για την μητέρα των αγορών, το αντίστοιχο επίπεδο είναι πέριξ των 2538-2560 μονάδων,με πιθανή extra καθοδική έκφανση
του S&P έως και τις 2440 μονάδες και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.
Η ποιότητα της αντίδρασης-είτε από το πρώτο, είτε από το δεύτερο επίπεδο-
είναι αυτή που θα «προδώσει» τη διάθεση των αγορών εφεξής.
Μια αντίδραση για παράδειγμα σχήματος«V», στο προφίλ εκείνης του Οκτωβρίου του 2014, όπου εν συνεχεία δόθηκαν και νέα υψηλά, θα έχει άλλο βάρος από μια ισχνή αντίδραση πέριξ των κινητών μέσων των 30 ημερών ή ακόμα χειρότερα των 50 ημερών.
Σε απλά ελληνικά. ο πρωταγωνιστής S&P θα πρέπει στο rebound να διασπάσει με τζίρο και κέφι τις 2760 μονάδες για να αρχίσει κανείς να ενστερνίζεται την άποψη ότι «διόρθωση ήταν και πέρασε».
Πώς μπορεί να αμυνθεί ο επενδυτής στο νέο περιβάλλον;
Μέχρι όμως να ζυγίσουν οι αγορές τους νέους προβληματισμούς που μπήκαν στο τραπέζι, τι μπορούν να κάνουν όσοι δραστηριοποιούνται στον γεμάτο συγκινήσεις κόσμο τους;
* Αύξηση μετρητών
Το πρόβλημα με τα μετρητά τα τελευταία χρόνια ήταν ότι προσέφεραν ελάχιστη ή και αρνητική απόδοση.
Ακόμα και σαν αμυντική κίνηση έδιναν την αίσθηση ότι είναι «πολύ ακριβή» προστασία, δεδομένου του κόστους ευκαιρίας που εμπεριείχαν λόγω της ανόδου των χρηματιστηριακών αγορών.
Μέσα στο περιβάλλον που διαμορφώνεται όμως, η προοπτική ενός ποσοστού ρευστών διαθεσίμων σε ένα χαρτοφυλάκιο αρχίζει να αποκτάει μια αξία.
Μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά.Αν έχει κανείς δολάρια για παράδειγμα, υπάρχει πλέον έστω και ένα μικρό επιτόκιο.
* Μετατόπιση χαρτοφυλακίου σε αμυντικούς τίτλους
Κλασσική επιλογή μετοχών υψηλής ποιότητας, αλλά χαμηλής μεταβλητότητας είναι η λίστα των μετοχών της ομάδας Dividend Aristocrats.
Οι μετοχές αυτές πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια ελάχιστου μεγέθους και ρευστότητας, αλλά πάνω από όλα πληρούν την βασική προϋπόθεση να έχουν στο ιστορικό τους 25 συνεχόμενα έτη τουλάχιστον, κατά τα οποία αποδίδουν στους μετόχους αυξημένα μερίσματα.
Αυτή η προϋπόθεση κρύβει δύο πολύ σημαντικά στοιχεία.
Πρώτον, η εταιρεία για να είναι σε θέση να πληρώνει μερίσματα, σημαίνει ότι δημιουργεί κέρδη και ταμειακές ροές. Για να το κάνει αυτό δε για 25 συναπτά έτη, σαφέστατα έχει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα!
Δεύτερον, η εταιρεία έχει την θέληση να διανέμει μερίσματα, επομένως έχει management φιλικό προς τους μετόχους!
Αυτή ακριβώς η σχέση εμπιστοσύνης προσδίδει και την χαμηλή μεταβλητότητα στις μετοχές αυτές.
Είναι εντυπωσιακό πόσο ανθεκτικές αποδείχτηκαν οι εταιρείες αυτές στην περίοδο 2000-2002, αλλά και στο κομβικό έτος 2008, όπου οι απώλειες στον S&P 500 άγγιξαν το 38% .Σαφέστατα το -22% του δείκτη Dividend Aristocrats ήταν πιο ανεκτό για κάποιον που βρέθηκε μέσα στην καταιγίδα!
* Αντιστάθμιση κινδύνου μέσω συμβολαίων
Για τους πιο εξοικειωμένους με τα παράγωγα επενδυτές, οι τεχνικές hedging μέσω της αγοράς χρηματοπιστωτικών εργαλείων όπως είναι τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) και τα συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης (options), είναι ένας άλλος τρόπος να μετριάσει ένας επενδυτής τις απώλειες και στην ουσία να «κλειδώσει» ένας μέρος της αποτίμησης του.
* Δραστηριοποίηση στα εμπορεύματα
Για ακόμα πιο «intellectual» επενδυτές τα βιομηχανικά εμπορεύματα θα μπορούσαν να είναι ένα ενδιαφέρον πεδίο δραστηριοποιήσης.
Οι ανησυχίες για πληθωριστικές πιέσεις σε σχέση με την άνοδο των εκτιμήσεων για την παγκόσμια ανάπτυξη δημιουργούν ένα περιβάλλον που ευνοεί τα βιομηχανικά μέταλλα.
Για όσους δεν θέλουν το άγχος των futures υπάρχουν μάλιστα πολλά etfs με ενδιαφέροντα καλάθια βιομηχανικών μετάλλων και με ενδιαφέρουσα κατανομή επίσης.
* Επενδύσεις πάνω στον χρυσό
Μια κλασσική επιλογή αν σηματοδοτηθεί ότι οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό γίνονται γεγονός, είναι οι επενδύσεις στον χρυσό.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο χρυσός αγαπάει τον πληθωρισμό όπως φυσικά αγαπάει και τους μαύρους κύκνους, αν τελικά όντως μας επισκεφτούν.
Ο χρυσός έχει διατηρήσει τον χαρακτήρα του ως επένδυση «προστασίας» ενός χαρτοφυλακίου, γεγονός που σημαίνει ότι θα γίνει ιδιαίτερα επιθετικός αν οι αγορές δεν μπορέσουν να επανακτήσουν σύντομα κρίσιμα τεχνικά επίπεδα.
* Η κα Μαίρη Βενέτη είναι πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
