Του Θόδωρου Σκυλακάκη*
Η τρομοκρατική ενέργεια του ISIS στην Τεχεράνη μπορεί να αποτελεί το μοιραίο λάθος των τρομοκρατών και σε κάθε περίπτωση είναι μια ευκαιρία για την Ευρώπη. Έχοντας επισκεφθεί το Ιράν το 2008 (ως ΓΓ του ΥΠΕΞ) και όντας μέλος στη συνέχεια της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για τις σχέσεις με το Ιράν, μπορώ να σας διαβεβαιώσω από πρώτο χέρι για ένα πράγμα.
Εντός του Ιράν ένα πολύ σημαντικό μέρος του πληθυσμού -ιδίως στις μεγάλες πόλεις- επιθυμεί γνήσια καλές σχέσεις με τη Δύση και την ένταξή του στο δυτικό τρόπο ζωής. Ο λαός του Ιράν (με τεράστιο αριθμό νέων ανθρώπων), έχει κατακτήσει με αγώνες (τους οποίους έχουμε ξεχάσει - θυμίζω τις μαζικές διαδηλώσεις πριν μερικά χρόνια), ένα βασικό επίπεδο περιορισμένης (για την ώρα) δημοκρατίας. Οι γυναίκες υφίστανται καταπίεση, αλλά μορφώνονται μαζικά (μπείτε να δείτε φωτογραφίες από το πανεπιστήμιο της Τεχεράνης) και μεγάλο μέρος τους στα αστικά κέντρα έχουν στην πράξη κατακτήσει δικαιώματα που δεν έχουν σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής. Ακόμα και το δικαίωμα να φορούν την μαντήλα δείχνοντας (εν μέρει) τα μαλλιά τους, που είναι στην Τεχεράνη μαζικό σύμβολο της στάσης των γυναικών που επιθυμούν περισσότερες ελευθερίες.
Το ίδιο το Ιράν από πλευράς κρατικής πολιτικής έχει άμεσα ή έμμεσα στηρίξει διάφορες οργανώσεις αντιδυτικές ή και τρομοκρατικές στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και επιχείρησε, είναι προφανές, να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Όμως στο εσωτερικό του οι δυνάμεις που κυρίως πρέσβευαν την ανοικτή εχθρότητα έναντι της Δύσης έχουν αποδυναμωθεί και ηττήθηκαν εκλογικά πριν λίγες μέρες για πολλοστή φορά. Δεν έχω την αφέλεια να θεωρώ ότι η όποια ιρανική κυβέρνηση θα αποτελείται από «αγγέλους».
Όμως το Ιράν είναι πολύ ισχυρός παίκτης στη Μέση Ανατολή με επιρροή σε όλο το σιιτικό κόσμο. Ιδίως στο Ιράκ. Έχει δυνητικά τεράστιες δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης και πολύ μεγάλα και ανεκμετάλλευτα αποθέματα φυσικού αερίου. Η συμφιλίωσή του με τη Δύση εκτός από την οικονομική πτυχή (από την οποία η Ελλάδα είναι σε άριστη θέση για να επωφεληθεί, για λόγους που δεν είναι της παρούσης), μπορεί να αποτελέσει κλειδί για μια νέα ισορροπία ειρήνης στη Μέση Ανατολή και την ηθική, πολιτική και γεωστρατηγική απομόνωση της τρομοκρατίας.
Η επίθεση του ISIS, δημιουργεί από αυτής της πλευράς ένα νέο πολιτικό δεδομένο. Γιατί στην διεθνή πολιτική τα μεγάλα πολιτικά χάσματα μεταξύ κρατών ξεπερνιούνται συνήθως στη βάση της ρήσης «ο εχθρός του εχθρού μου», που αποδεικνύεται πολλές φορές ο πιο αποτελεσματικός σύμμαχος. Η Ευρώπη ειδικά, που σήμερα είναι το κύριο θύμα των τρομοκρατικών επιθέσεων, έχει κάθε συμφέρον να διερευνήσει ενεργά αυτή την προοπτική.
*Ο κ. Σκυλακάκης είναι Πρόεδρος της Δράσης.
