Του Γιώργου Κουμπαράκη
Υπάρχει μια γάγγραινα πολύ επικίνδυνη σ' αυτή τη χώρα, πιο επικίνδυνη και από την διαφθορά την ίδια και αυτή είναι η έξαρση του φαινομένου της φυγή των αρίστων. Ίσως και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον ιστορικό του μέλλοντος, για την ώρα όμως δυστυχώς αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας. Η έξοδος άρχισε δειλά δειλά το 2008, και συνεχίστηκε με αδιάπτωτη ένταση το 2014 και το 2015 για να φτάσει σήμερα να χτυπήσει κόκκινο και να αγγίζει το μισό εκατομμύριο περίπου(427.000).
Όταν ο σκοπός είναι μια καλύτερη ζωή και η καταγωγή σου είναι ελληνική τότε η χώρα σου δεν αποτελεί ούτε τόπο ούτε και τον τρόπο για την εκπλήρωση του σκοπού που έχεις ορίσει. Συνεπώς αναγκαστική επιλογή σου για την εκπλήρωση του ορισθέντα σκοπού σου είναι πλέον η φυγή. Μισό εκατομμύριο Έλληνες μετατράπηκαν σε οικονομικούς μετανάστες και άφησαν τον τόπο, ο οποίος εμφανίστηκε παντελώς ανίκανος να κινητροδοτήσει την παραμονή τους. Για την αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης και μιας καλύτερης ζωής επέλεξαν να φύγουν μακριά από την Ελλάδα. Νέοι επιστήμονες, μορφωμένοι και πολλοί από αυτούς και με επαγγελματική εμπειρία.
Πολλοί το βαφτίζουν «Φυγή ανθρωπίνου κεφαλαίου », άλλοι « Διαρροή εγκεφάλων » ή και «brain drain» όπως λένε και στο χωριό μου. Είτε έτσι είτε αλλιώς το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, ένας ένας οι Έλληνες και ειδικά οι νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα ακολουθώντας μια διαδικασία εξόδου με στόχο την αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό. Οι λόγοι πολλοί, οι απώλειες ακόμη πιο πολλές και ειδικά για την ίδια τη χώρα. Προκειμένου να δοθεί όμως οριστική λύση στο πρόβλημα πρέπει να βρεθεί εκείνος ο τρόπος ο οποίος θα συμβάλλει αφενός στον επαναπατρισμό του επιστημονικού μας προσωπικού και αφετέρου στην ανάσχεση της μεγάλης φυγής. Ο τρόπος αυτός αφορά την διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος που θα εξασφαλίζει την ύπαρξη ευκαιριών για απασχόληση και για επαγγελματική εξέλιξη και που θα μπορεί να παρέχει ελκυστικά κίνητρα παραμονής. Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα αποποινικοποιεί την έρευνα, θα προάγει την καινοτομία και θα ανταμείβει την αριστεία, πρέπει αποτελέσουν συστατικά στοιχεία του τρόπου αυτού.
Προκειμένου να υπάρξει όμως ένα τέτοιο περιβάλλον πρέπει πρώτα και πριν απ' όλα να δημιουργηθούν οι κατάλληλες δομές. Για τη δημιουργία των δομών μπορούμε να στηριχθούμε σε ένα αποδεδειγμένα πετυχημένο στη πράξη, καλό παράδειγμα. Αυτό το καλό παράδειγμα στηρίζεται πρωταρχικά τη σύνδεση των Ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της χώρας με τον ιδιωτικό τομέα και στη συνέχεια τη χρηματοδότηση του μεγαλύτερου ποσοστού της επιστημονικής έρευνας που προαπαιτείται για να φτάσουμε στην εξειδικευμένη έρευνα και στην παραγωγή του τελικού προϊόντος, από το ίδιο το κράτος, στην περίπτωση μας από Ευρωπαϊκά κονδύλια. Τα προκύπτοντα από τη διαδικασία κέρδη θα διοχετεύονται στο μεγαλύτερο ποσοστό τους στον ιδιωτικό τομέα και μόλις ένα μικρό ποσοστό θα επιστρέφει στα Ακαδημαϊκών Ιδρύματα της χώρας και στο κράτος για τα πιθανά έξοδα ή τους τους κόπους που κατέβαλλαν κατά την διάρκεια.
Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται μια παραγωγική σύνδεση μεταξύ Ιδιωτικού Τομέα και Ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα και στην καινοτομία. Μια σχέση αναπτυξιακού χαρακτήρα, η οποία λειτουργώντας ως πολλαπλασιαστής ευκαιριών θα δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες παραμονής για το υψηλά εξειδικευμένο και εξοπλισμένο με σύγχρονες δεξιότητες επιστημονικό προσωπικό της χώρας μας, το οποίο βρίσκεται σε υπερεπάρκεια.
Μέσω των νέων ευκαιριών που θα δημιουργηθούν και των ατόμων που θα κληθούν να τις αξιοποιήσουν θα ξεκινήσει σταδιακά και ο πολυπόθητος εκσυγχρονισμός των δομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Και όταν οι δομές εκσυγχρονιστούν τότε η ανάγκη προσαρμογής στις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας θα είναι πιο επιβεβλημένη από ποτέ άλλοτε. Τη στιγμή αυτή η χώρα μας θα είναι και πάλι σε θέση να ανέβει τα σκαλιά της ανταγωνιστικότητας, τη στιγμή αυτή οι επενδυτές θα στρέψουν το βλέμμα τους προς τη χώρα μας και οι θέσεις εργασίας θα διαδέχονται τις θέσεις ανεργίας,αυτή τη στιγμή θα είναι και το έδαφος πρόσφορο για να υποδεχθεί την επιστροφή των αρίστων.
*Ο κ. Γιώργος Κουμπαράκης είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ ΕΜΠ
