Κοιτώντας πέντε χρόνια πίσω, τέτοιες ημέρες αναρωτιόμασταν, τα ονόματα των πολιτικών του ΣΥΡΙΖΑ, που θα αναλάμβαναν το οικονομικό επιτελείο της χώρας. Δραγασάκης, Μηλιός, Βαρουφάλης, Λαπαβίτσας, Τόλιος, Λαπατσώρας, Τσακαλώτος κ.α. Σήμερα βλέπουμε τους Χριστόφορο Πισσαρίδη, Νίκο Βέττα, Δημήτρη Βαγιανό και Κωσταντίνο Μεγήρ να αναλαμβάνουν την εκπόνηση του νέου Σχεδίου Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία.
Η ανάγνωση των ονομάτων και η σύγκριση των ανθρώπων, από μόνες τους αποτελούν μια ένδειξη της επιστροφής της χώρας μας, στην κανονικότητα. Μια κανονικότητα, που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να ανακάμψει και στους πολίτες να αντιμετωπίζουν το μέλλον με αισιοδοξία, μέσα σε ένα περιβάλλον σταθερότητας, βεβαιότητας και προοπτικής. Μια κανονικότητα που απομακρύνει και τα τελευταία σημάδια αβεβαιότητας, αστάθειας και εκκολαπτόμενης καταστροφής.
Αρκεί όμως, αυτή η επιστροφή στην κανονικότητα; Μέχρι στιγμής η επιστροφή στην κανονικότητα, έχει οδηγήσει το κόστος του δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα, συνεπικουρούμενη από τις διεθνείς εξελίξεις στον χώρο των ομολόγων. Έχει οδηγήσει τις τιμές των μετοχών διαρκώς σε νέα υψηλά. Έχει οδηγήσει τις τιμές των ακινήτων σε επίπεδα, που σε αρκετές περιπτώσεις αγγίζουν τις αντίστοιχες προ κρίσης τιμές. Οδηγεί την αγορά εργασίας σε ομαλότερο δρόμο. Και φυσικά έχει διεγείρει τις προσδοκίες τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρήσεων, σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, αναστρέφοντας πλήρως το κλίμα απαισιοδοξίας και μιζέριας.
Η επιστροφή στην κανονικότητα και η απομάκρυνση από το εθνικολαϊκίστικο μοντέλο διακυβέρνησης Τσίπρα – Καμένου, ενέχει τον ακόλουθο κίνδυνο. Να θεωρήσουμε ότι όλα θα πάνε καλά, μόνο και μόνο επειδή έφυγε ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι όμως έτσι. Οι παθογένειες του συστήματος που διογκώθηκαν επί της διακυβέρνησης Συριζα – Ανελ, είναι ακόμα παρούσες. Η γραφειοκρατία κρατάει ακόμα τα ινία των εξελίξεων στα χέρια της. Η απόκλιση από την ευρωζώνη παραμένει. Η απόσταση από τις χώρες της καινοτομίας, της ανάπτυξης, της διαρκούς μάθησης και της πρωτοπορίας, παραμένει σταθερή και σε μερικές περιπτώσεις μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο.
Η επιστροφή στην κανονικότητα, που έχει συντελεστεί μέχρι αυτήν την στιγμή, δεν πρέπει να δημιουργεί, ούτε εφησυχασμό, ούτε την αίσθηση ότι τα δύσκολα έχουν μείνει πίσω μας. Η χώρα ακόμα και μέσα σε αυτό το κλίμα της εσωτερικής της κανονικότητας, βρίσκεται εκτός του δυτικού πλαισίου κανονικότητας. Και αυτό διότι η Ελλάδα έχει αποκοπεί εδώ και καιρό από τον πυρήνα της ΕΕ, που είναι η Ευρωζώνη. Και δυστυχώς η ενασχόληση του πολιτικού προσωπικού ακόμα και σήμερα με τη ατζέντα του χθες, διευρύνει την απόσταση, την ίδια στιγμή που οι δυτικές κοινωνίες και οικονομίες μετασχηματίζονται και προσαρμόζονται στην ψηφιακή εποχή.
Η Ελλάδα πρέπει να φτιάξει επιτέλους ένα δημιουργικό εκπαιδευτικό σύστημα. Η Ελλάδα πρέπει να φτιάξει ένα ορθολογικό και αξιόπιστο σύστημα υγείας. Η Ελλάδα πρέπει να φτιάξει ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό σύστημα περιφερειακής και τοπικής διοίκησης. Η Ελλάδα πρέπει να φτιάξει ένα οργανωμένο και λιτό κράτος. Η Ελλάδα πρέπει να θωρακιστεί απέναντι στην ανομία και στην παραβατικότητα, μέσω ενός κράτους δικαίου και ασφάλειας.
Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Το πρώτο ζητούμενο σήμερα, είναι η χώρα να επανακτήσει την επενδυτική της βαθμίδα, που χάθηκε από τους πρώτους μήνες της κρίσης του δημοσίου χρέους. Μπορεί το κόστος δανεισμού να έχει υποχωρήσει όπως φαίνεται στη δευτερογενή αγορά και στις εκδόσεις νέων ομολόγων, όμως αυτό όπως αναφέραμε προηγουμένως, οφείλεται βασικά στη διεθνή συγκυρία και όχι στην αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας. Η επαναφορά της χώρας μας, στην επενδυτική βαθμίδα, δεν αναμένεται να επιτευχθεί χρονικά πριν από τα μέσα του 2022. Κάτι που μπορεί να συμβεί, αν και εφόσον επιταχυνθεί η εκτέλεση της ήδη γνωστής σε όλους μας συνταγής. Μεταρρυθμίσεις, δημοσιονομική πειθαρχία, επαναλειτουργία τραπεζικού συστήματος, ξετύλιγμα πολιτικών οικονομικής ελευθερίας και ανάπτυξης.
Ο φόβος είναι μήπως αντί για όλα αυτά, ξαναγυρίσουμε στο καβούκι μας και επιλέξουμε ξανά τις ίδιες αποτυχημένες λύσεις. Όπως τους αδιαφανείς κανόνες λειτουργίας του κράτους και της επιχειρηματικότητας. Όπως το δημόσιο που θα αποτελεί τρόπαιο και όπλο στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης. Όμως την ανάπτυξη στηριγμένη πάνω σε επιδοτήσεις και σε παράλληλα “κοινωνικά” μέτρα.
Μέχρι πρότινος η μαγική λέξη ήταν η “κανονικότητα”. Πρέπει να δώσει δυνατά και αποφασιστικά την σκυτάλη της, στην λέξη “εξωστρέφεια”. Εξωστρέφεια στην σκέψη, στην αντίληψη, στην ανάλυση και στην δράση. Διότι μόνο μέσω της εξωστρέφειας, θα οδηγηθούμε στην κανονικότητα που κυριαρχεί στις δυτικές οικονομίες και κοινωνίες. Σημασία δεν έχει να πορευόμαστε καλύτερα από πριν. Σημασία έχει, να πορευόμαστε με τον τρόπο που πορεύονται και οι άλλοι.
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
