«Παλιοί φίλοι η ασθένεια και η ανασφάλεια», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, επαναλαμβάνοντας ότι ο κόσμος είναι ανοχύρωτος απέναντι στις επιδημίες, για να προσθέσει ότι «χωρίς ειρήνη, η υγεία είναι όνειρο ανέφικτο». Τρεις προτάσεις του για την αντιμετώπιση πριν την πανδημία.
«Η εμπειρία των πρόσφατων επιδημιών, απεικονίζει ένα βασικό μάθημα ιστορίας: η ασθένεια και η ανασφάλεια είναι παλιοί φίλοι», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δρ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγιέσους μιλώντας στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου, με αφορμή την εξελισσόμενη επιδημία του κορονοϊού και την επιδημία του Ebola που τείνει να λάβει τέλος το επόμενο διάστημα.
Ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού σημείωσε πως "Δεν ήταν τυχαίο ότι η πανδημία γρίπης του 1918 ξέσπασε στη μέση του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου και σκότωσε περισσότερους ανθρώπους από τον ίδιο τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελικά σύνορα για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας βρίσκονται στις πιο ανασφαλείς περιοχές του Πακιστάν και του Αφγανιστάν.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Έμπολα έχει εξαπλωθεί στην πιο ανασφαλή περιοχή της ΛΔΚ. Αυτή η επιδημία βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την προηγούμενη επιδημία Ebola στο δυτικό τμήμα της ΛΔΚ το 2018, μια περιοχή σχετικά σταθερή και ειρηνική. Η εστία εκείνη είχε καταφέρει να ελεγχθεί μόλις σε διάστημα τριών μηνών.
Χωρίς ειρήνη, η υγεία μπορεί να είναι ένα ανέφικτο όνειρο.
Αλλά και το αντίθετο μπορεί επίσης να συμβεί: οι επιδημίες έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν σοβαρή πολιτική, οικονομική και κοινωνική αστάθεια και ανασφάλεια.
Ως εκ τούτου, η υγειονομική ασφάλεια δεν είναι μόνο η θέμα του τομέα της υγείας. Είναι θέμα όλων".
Ο δρ Τέντρος ξεχώρισε τρία σενάρια που απαιτούν συντονισμένη αντίδραση μεταξύ των τομέων υγείας και ασφάλειας:
1. Επιδημίες μεγάλου εύρους σε καταστάσεις συγκρούσεων και ανασφάλειας, όπως ο Έμπολα. Τα τελευταία χρόνια, το 80% των εστιών που απαιτούν διεθνή αντιμετώπιση έχουν συμβεί σε ευπαθείς χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις και ανασφάλεια.
2. Η εμφάνιση ενός παθογόνου παράγοντα με πανδημικό δυναμικό, που κινείται γρήγορα από χώρα σε χώρα και απαιτεί άμεση και ευρείας κλίμακας αντίδραση από τις χώρες.
3. Η σκόπιμη ή τυχαία απελευθέρωση βιολογικών παραγόντων - ένα ελπίζουμε σπάνιο γεγονός για το οποίο πρέπει να προετοιμαστούμε.
Εξήγησε ότι το δεύτερο από αυτά τα τρία σενάρια, το βλέπουμε τώρα με το ξέσπασμα του COVID-19.
Παρόλο που δηλώθηκε η PHEIC (Παγκόσμια Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης για τη Δημόσια Υγεία), με το 99% των περιπτώσεων στην Κίνα, εξακολουθεί να αποτελεί έκτακτη ανάγκη για τη χώρα αυτή. Επειδή στον υπόλοιπο κόσμο έχουμε μόνο 505 περιπτώσεις και στην Κίνα έχουμε περισσότερες από 66.000 περιπτώσεις.
«Όμως είναι αδύνατο να προβλέψουμε ποια κατεύθυνση θα πάρει αυτή η επιδημία», υπογράμμισε.
Αυτό που μπορώ να πω είναι αυτό που μας ενθαρρύνει και τι μας απασχολεί.
Μας ενθαρρύνουν:
- τα βήματα που έλαβε η Κίνα για να περιορίσει την εκδήλωση στην πηγή της. Φαίνεται ότι έδωσαν χρόνο στον πλανήτη να προετοιμαστεί, παρότι προκάλεσαν μεγαλύτερο κόστος στην ίδια την Κίνα. Αλλά επιβράδυναν την εξάπλωση στον υπόλοιπο κόσμο.
- έξω από την Κίνα, δεν έχουμε δει ακόμα ευρεία κοινοτική μετάδοση.
- η παγκόσμια ερευνητική κοινότητα συναντήθηκε για να εντοπίσει και να επιταχύνει τις πλέον επείγουσες ερευνητικές ανάγκες για τη διάγνωση, τις θεραπείες και τα εμβόλια.
- μπορέσαμε να στείλουμε διαγνωστικά κιτ, καθώς και προμήθειες μάσκας, γάντια, φορέματα και άλλο εξοπλισμό ατομικής προστασίας σε ορισμένες από τις χώρες που το χρειάζονται περισσότερο.
διεθνής ομάδα εμπειρογνωμόνων βρίσκεται στο επίκεντρο της Κίνας, συνεργάζεται στενά με τους κινέζους ομολόγους τους για να κατανοήσουν το ξέσπασμα και να ενημερώσει για τα επόμενα βήματα της παγκόσμιας αντίδρασης στον ιό.
Αλλά έχουμε και ανησυχίες, για:
- Τη συνεχιζόμενη αύξηση του αριθμού των περιστατικών στην Κίνα.
- Τον αριθμό των επαγγελματιών υγείας της Κίνας που έχουν μολυνθεί ή έχουν πεθάνει.
- Την έλλειψη άμεσης χρηματοδότησης από τη διεθνή κοινότητα για την κοινή αντίδρασης απέναντι στον ιό.
- Τις σοβαρές ελλείψεις στην αγορά εξοπλισμού ατομικής προστασίας, που θέτουν σε κίνδυνο τους επαγγελματίες υγείας και τους φροντιστές πρώτης γραμμής.
- Τα επίπεδα φήμης και παραπληροφόρησης που παρεμποδίζουν την κοινή αντίδραση.
- Και πάνω απ 'όλα, ανησυχούμε για το πιθανό χάος που θα μπορούσε να προκαλέσει αυτός ο ιός σε χώρες με ασθενέστερα συστήματα υγείας.
- Τα κρούσματα Ebola και COVID-19 υπογραμμίζουν εκ νέου τη ζωτική σημασία όλων των χωρών να επενδύσουν στην ετοιμότητα και όχι στον πανικό.
Πριν από δύο χρόνια, η ΠΟΥ και η Παγκόσμια Τράπεζα ίδρυσαν το Συμβούλιο Παγκόσμιας Παρακολούθησης Ετοιμότητας, ένα ανεξάρτητο όργανο για την αξιολόγηση της κατάστασης της παγκόσμιας ετοιμότητας για πανδημία, με πρόεδρο την Gro Bruntland.
Πέρυσι, το συμβούλιο δημοσίευσε την πρώτη του έκθεση, η οποία κατέληξε ότι ο κόσμος δεν είναι προετοιμασμένος.
Για πολύ καιρό, ο κόσμος έχει λειτουργήσει σε έναν κύκλο πανικού και εγκατάλειψης. Πετάμε χρήματα σε μια επιδημία και όταν τελειώσει, την ξεχνάμε και δεν κάνουμε τίποτα να αποτρέψουμε την επόμενη.
Ο κόσμος ξοδεύει δισεκατομμύρια δολάρια για την προετοιμασία κατά μιας τρομοκρατικής επίθεσης, αλλά κάνει ελάχιστα για την επίθεση ενός ιού, που θα μπορούσε να είναι πολύ πιο θανατηφόρα και πολύ πιο επιζήμια από οικονομική, πολιτική και κοινωνική άποψη. Αυτό είναι ακατάληπτο, και επικίνδυνα κοντόφθαλμο.
Τα αιτήματα του ΠΟΥ
Ο δρ. Γκεμπρεγιέσους έθεσε τρία αιτήματα στη διεθνή κοινότητα.
1. Να αξιοποιήσει την τρέχουσα ευκαιρία για να εντείνει την ετοιμότητα. Όλες οι χώρες πρέπει να είναι προετοιμασμένες για την άφιξη περιπτώσεων, για τη θεραπεία των ασθενών με αξιοπρέπεια και συμπόνια, για την αποτροπή της περαιτέρω μετάδοσης του ιού και για την προστασία των επαγγελματιών υγείας.
Ο ΠΟΥ συνεργάζεται με κατασκευαστές και διανομείς εξοπλισμού ατομικής προστασίας για αξιόπιστης προμήθεια των απαιτούμενων μέσων. Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να κάνουν την εργασία τους με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
Όμως τα fake news εξαπλώνονται γρηγορότερα από τον ιό και είναι εξίσου επικίνδυνες.
Κάλεσε τις κυβερνήσεις, τις εταιρείες και τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς να συνεργαστούν με τον ΠΟΥ για το κατάλληλο επίπεδο συναγερμού, χωρίς υστερία.
2. Απαιτείται συνολική, συνεκτική και συντονισμένη κυβερνητική προσέγγιση, όχι μόνο από τους υπουργούς Υγείας. Η προσέγγιση πρέπει να βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία και προτεραιότητες για τη δημόσια υγεία.
3. Πρέπει να καθοδηγούμαστε από αλληλεγγύη, όχι στίγμα. Ο μεγαλύτερος εχθρός είναι το στίγμα που μας στρέφει εναντίον του άλλου. Μπορούμε να συναντηθούμε για να αντιμετωπίσουμε έναν κοινό και επικίνδυνο εχθρό; Ή μήπως θα επιτρέψουμε στον φόβο, την υποψία και τον παράλογο να μας αποσπά την προσοχή και να μας χωρίζουν;
Στον κατακερματισμένο και διαιρεμένο μας κόσμο, η υγεία είναι ένας από τους λίγους τομείς στους οποίους η διεθνής συνεργασία προσφέρει την ευκαιρία στις χώρες να συνεργαστούν για μια κοινή αιτία.
