«Ελάτε εσείς να πείτε κάτι διαφορετικό σε μια στιγμή δράσης όλων αυτών των ομάδων. Είναι βέβαιο ότι κινδυνεύετε μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο. Είναι άστοχο σήμερα να μιλάμε για άσυλο ελεύθερης διακίνησης ιδεών, έρευνας και διδασκαλίας». Τα λόγια είναι της Νατάσας Μιαούλη, Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών Επιστημών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που μεταφέρει στο Liberal προσωπικές εμπειρίες επεισοδίων και ατόμων που κάνουν χρήση ουσιών έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας, ενώ μιλά για κυκλώματα που καμία σχέση δεν έχουν με κοινωνικές ή άλλες ιδεολογίες, αλλά ανήκουν στη σφαίρα του κοινού ποινικού δικαίου.
«Η όποια έννοια του ασύλου υπήρξε, έχει εκφυλιστεί σε άσυλο για κάθε παραβατικότητα και ανομία», λέει χαρακτηριστικά. Μιλά επίσης για τη «καυτή πατάτα» της βίας στα πανεπιστήμια, και για τη στοχοποίηση όσων διοικήσεων, καθηγητών και εργαζομένων ιδρυμάτων έχουν αποφασίσει να αντιδράσουν ή έχουν τολμήσει να διαμαρτυρηθούν δημόσια. Και καταλήγει ότι η κοινωνία είναι ώριμη για ένα Πανεπιστήμιο που να παρέχει ασφάλεια, απλώς λείπουν ακόμη και σήμερα η πολιτική βούληση και οι ευρύτερες πολιτικο-κοινωνικές συναινέσεις.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Έχουμε κατ' επανάληψη διαβάσει για την κατάσταση που επικρατεί στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχει όμως άλλη σημασία να τα ακούμε από κάποιο μέλος του ίδιου του Πανεπιστημίου. Περιγράψτε μας κάποιες δικές σας εμπειρίες;
Νομίζω ότι όχι μόνο εγώ αλλά πολλοί συνάδελφοι μου, οι εργαζόμενοι και οι φοιτητές μας μπορούν να σας διηγηθούν στιγμές ανασφάλειας και βίας στο περιβάλλον του Πανεπιστημίου μας. Είτε να διδάσκεις και έξω από την αίθουσα να σπάνε τραπέζια και γυαλιά μετά από σύρραξη κάποιων ομάδων, είτε να περπατάς το απόγευμα και να βλέπεις εξαρτημένα άτομα να κάνουν χρήση ουσιών έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας, είτε ξαφνικά να βλέπεις άτομα με καλυμμένα πρόσωπα να βγαίνουν από το πανεπιστήμιο με λοστούς και βαριοπούλες για να σπάσουν τα τζάμια στο γειτονικό ταχυδρομείο κλπ..κλπ..
- Είδαμε για παράδειγμα βίντεο με χρήστη ναρκωτικών στον εκπαιδευτικό χώρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, διαβάζουμε για ληστείες, κατάληψη δημοσίου χώρου από μικροπωλητές. Είναι μόνον αυτά ή μιλάμε για κάτι πολύ πιο σύνθετο;
Κοιτάξτε, υπάρχει διάχυτη η ανησυχία ότι πιθανόν ανάμεσα σε αυτούς που πιστεύουν ότι μάχονται το «σύστημα» βρίσκονται κυκλώματα που καμιά σχέση δεν έχουν με καμιά κοινωνική ή άλλη ιδεολογία αλλά ανήκουν σε άλλες σφαίρες π.χ. του κοινού ποινικού δικαίου. Καταλαβαίνετε ότι σε ένα χώρο που είναι ανεξέλεγκτος η παραβατικότητα κάθε είδους βρίσκει πρόσφορο έδαφος. Γιαυτό και είναι σαφές ότι κανένα «φοιτητικό κίνημα» όσο ρωμαλέο και αν είναι δεν είναι σε θέση και ούτε πρέπει να μπει σε τέτοιο ρόλο. Αλίμονο οι οικογένειες μοχθούν και μας εμπιστεύονται τα παιδιά τους για να μάθουνε γράμματα όχι να αντιμετωπίσουν το έγκλημα, την παραβατικότητα, το παραεμπόριο και τα ναρκωτικά. Αυτό είναι ρόλος της Πολιτείας και των αρμόδιων οργάνων της.
- Μας κάνει εντύπωση ότι ενώ παρόμοια περιστατικά συμβαίνουν σε όλα τα ιδρύματα, την επικαιρότητα απασχολούν μονίμως το ΕΚΠΑ, και το ΠΑΜΑΚ. Που το αποδίδετε;
Κοιτάξτε έχει να κάνει με διάφορα στοιχεία, πρώτιστα με το πού βρίσκονται μερικά ιδρύματα. π.χ. το Οικονομικό Πανεπιστήμιο βρίσκεται κοντά σε περιοχές της Αθήνας που μαστίζονται από βία (Εξάρχεια) ή ναρκωτικά (Πεδίον του Άρεως) ή παράνομο εμπόριο ε…είναι επόμενο το φαινόμενο εξαπλώνεται. Θα διακινδύνευα να ισχυριστώ ότι τα τελευταία χρόνια οι καταστάσεις είναι πολλές φορές εκτός ελέγχου. Σε κάποια ιδρύματα οι διοικήσεις προσπαθούν να αντιδράσουν (έστω και αν αυτό δεν κρίνεται αρκετό από τους συμπολίτες μας και το κατανοώ. Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί τη δυσκολία και τους περιορισμούς της διοίκησης ενός ιδρύματος) τότε αμέσως στοχοποιούνται τα ιδρύματα, οι πρυτανικές αρχές, οι καθηγητές και οι εργαζόμενοι ή όποιος τολμήσει να διαμαρτυρηθεί.
- Γιατί αλήθεια μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει μια κοινή φωνή κατά της βίας από τους πρυτάνεις όλων των ΑΕΙ της χώρας;
Υπάρχουν φωνές διαφορετικής έντασης όμως ανάλογα με το πόσο έντονο είναι το πρόβλημα στο κάθε Πανεπιστήμιο. Το θέμα της βίας και η επακόλουθη στοχοποίηση όποιου το μάχεται είναι μια «καυτή πατάτα» για όλες διοικήσεις των πανεπιστημίων… καλύτερα να μην είναι στα χέρια σου.
- Είναι όλα αυτά, μια ακόμη απόδειξη για το που μας έχει φτάσει η θεσμοθέτηση αυτού του είδους «ασύλου»; Τόσο δύσκολο είναι αλήθεια να αλλάξει το καθεστώς ασύλου ώστε να μπορεί αυτεπάγγελτα να επεμβαίνει η αστυνομία και εντός του πανεπιστημίου όποτε εντοπίζει κάποια παράνομη συμπεριφορά;
Μα το να μιλούμε σήμερα για άσυλο ελεύθερης διακίνησης ιδεών, έρευνας και διδασκαλίας είναι άστοχο. Αυτά είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένα ατομικά δικαιώματα. Η ακαδημαϊκή ελευθερία προστατεύεται από το Σύνταγμα. Η όποια έννοια του «ασύλου» υπήρξε έχει εκφυλιστεί σε «άσυλο» για κάθε είδους παραβατικότητα και ανομία. Ελάτε εσείς να πείτε κάτι διαφορετικό σε μια στιγμή δράσης όλων αυτών των ομάδων… είναι βέβαιο ότι κινδυνεύετε μέσα και έξω από το πανεπιστήμιο. Είναι θέματα που κατά τη γνώμη μου θέλουν πολιτική βούληση και ευρύτερες πολιτικό κοινωνικές συναινέσεις. Ναι νομίζω ότι η ελληνική κοινωνία είναι ώριμη για ένα Πανεπιστήμιο που παρέχει ασφάλεια στους φοιτητές του και τους εργαζόμενους.
- «Δεν τα πειράζουμε γιατί είναι δικά μας παιδιά», έχει πει παλαιότερα κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος. Πιστεύετε ότι πράγματι σε ένα μέρος της κυβέρνησης επικρατεί αυτή η λογική;
Κοιτάξτε δεν θα ήθελα να τοποθετηθώ σχετικά με συγκεκριμένα κόμματα, νομίζω από την θέση του ένας Κοσμήτορας πρέπει να το αποφεύγει. Δεν μπορώ όμως να μην σας εξομολογηθώ ότι αν η πολιτεία με τους εκπροσώπους της αποδέχεται και ίσως κομπάζει για την ιδιότυπη σχέση της και συμπάθεια με ομάδες πολιτών η πρακτικές ανομίας και παραβατικότητας τότε όλα είναι πολύ δύσκολα. Τότε ο δρόμος της διοίκησης ενός ιδρύματος είναι «εξαιρετικά μοναχικός»
- Καταγγελίες και για ιδρύματα, έχουν γίνει πάμπολλες φορές ειδικά τον τελευταίο καιρό από ακαδημαϊκούς. Αλλά η πολιτεία παραμένει θεατής…
Ας μην μακρυγορούμε και κουράζουμε τους αναγνώστες. Πάνω από όλα χρειάζεται «πολιτική βούληση».
