Το βράδυ της περασμένης Τρίτης, η Ελλάδα διήνυσε σε λίγα λεπτά μία απόσταση 2,5 ετών, καθώς τόσο θα χρειαζόταν για να καλύψει την απόσταση ώστε, σύμφωνα με τους οίκους αξιολόγησης, να αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα και στο κανονικό πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, μετά την πρόσφατη ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης των 750 δισ. ευρώ λόγω του κορωνοϊού (PEPP), ισοδυναμεί στην πράξη με αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα.
Τι σημαίνει αυτή η απόφαση πρακτικά; Οσα ομόλογα εκδίδει η Ελληνική Δημοκρατία είναι επιλέξιμα να τα αγοράζει η ΕΚΤ. Αρα, τα επιτόκια μειώνονται και το χρήμα γίνεται πιο φθηνό για το ελληνικό Δημόσιο, αλλά ταυτόχρονα και για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες θωρακίζονται. Κατά συνέπεια, γίνονται φθηνότερα και τα δάνεια με τα οποία θα χρηματοδοτήσουν την ελληνική οικονομία, όπως και τις επενδύσεις, όταν με το καλό αρθούν τα μέτρα της καραντίνας.
Πρόκειται για εξαιρετικό νέο, το οποίο έρχεται όταν στον δημόσιο διάλογο κυριαρχεί η συζήτηση αν πρέπει να ξοδέψουμε λιγότερα ή περισσότερα, όπως για παράδειγμα επισήμανε στις δηλώσεις του και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης την περασμένη εβδομάδα.
Τι μας είπε ο κ. Τσίπρας παρουσιάζοντας το νέο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης»;
- «Τα μέτρα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή».
Ως επιχείρημα ακούγεται λογικό, το δέχομαι εν μέρει, όμως στη συγκεκριμένη στιγμή έχει το εξής πρόβλημα: Τι θα πει εμπροσθοβαρή μέτρα, όταν ακόμη δεν ξέρεις τον λογαριασμό; Σήμερα, βιώνουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, καθώς ουδείς γνωρίζει ποια θα είναι η συνολική ζημιά στην οικονομία από τον κορωνοϊό. Αρα, κάθε τέτοια συζήτηση περί «εφαρμογής όλων των μέτρων τώρα» είναι μεθοδολογικά εσφαλμένη, διότι δεν ξέρουμε πότε είναι το «τώρα».
Αυτό δημιουργεί και ένα ακόμη μεθοδολογικό πρόβλημα: Καινούργια χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχουμε πάρει ως κράτη-μέλη μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, η μόνη βοήθεια που έχω δεχτεί ως υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων από την Ε.Ε. είναι η άδεια να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους του ΕΣΠΑ κατά τον τρόπο που εμείς θεωρούμε σωστό στην παρούσα χρονική περίοδο. Συνεπώς, δεν πρέπει πρώτα να ξέρουμε πόση θα είναι η οικονομική βοήθεια της Ε.Ε., δηλαδή πόσα χρήματα θα είναι στο πορτοφόλι μας, και μετά να αποφασίσουμε πόσα θα ξοδέψουμε;
-«Ωκεανός ρευστότητας τώρα στην αγορά».
Ας υποθέσουμε ότι χαρίζουμε σε όλους τους Ελληνες από 5.000 ευρώ ή, για να χρησιμοποιήσω τον γνωστό όρο, ρίχνουμε χρήματα από το ελικόπτερο (helicopter money). Πού μπορούν να τα ξοδέψουν, αφού τα καταστήματα είναι κλειστά; Τι νόημα έχουν, συνεπώς, οι «ωκεανοί ρευστότητας» σήμερα; Η ρευστότητα έχει νόημα όταν θα ανοίξει η οικονομία και τότε διαβεβαιώνω ότι ρευστότητα θα υπάρξει - και περισσότερη, αν χρειαστεί.
Στο τρίτο σημείο αυτών που είπε ο κ. Τσίπρας, η διαφωνία μου είναι οξεία. Μας προέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε το «μαξιλάρι» των 20 δισ. ευρώ, το οποίο, να θυμίσω ότι, μέχρι τώρα μας έλεγε πως ανερχόταν στα 37 δισ. ευρώ. Δεν ξέρει ο κ. Τσίπρας ή, έστω, δεν του εξήγησε ο κ. Τσακαλώτος, ότι αυτά τα χρήματα υπάρχουν με μοναδικό σκοπό να διατηρήσουν το χρέος μας βιώσιμο και να αποτρέψουν ένα αρνητικό ράλι στις αγορές που θα μας οδηγούσε σ’ ένα νέο μνημόνιο; Ή μήπως η πρόθεσή του είναι να βρεθούμε ξανά σε καθεστώς χρεοκοπίας, να έχουμε χρεία νέου μνημονίου και μετά να κατηγορεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι το έφερε; Διότι ποιος μπορεί να αποκλείσει ότι μπορεί να υπάρχει και αυτή η πονηρία στη σκέψη του;
Το άρθρο δημοσιεύεται στον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο 10-11 Απριλίου
