Ενδεχομένως 15 χρόνια ή και περισσότερο, χρειάζεται η Ελλάδα για να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα, όπως εξηγεί στο Liberal.gr, ο γάλλος οικονομολόγος Charles Wyplosz, τακτικός σύμβουλος της Κομισιόν, του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, δείχνοντας το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούν τη χώρα τα πλεονάσματα στα οποία έχει δεσμευτεί ως το 2060.
«Τελικά κάποια στιγμή η Ελλάδα θα ανακάμψει και στη συνέχεια θα ξεπεράσει το προ κρίσης ΑΕΠ, αλλά αυτό μπορεί να πάρει περισσότερο από 10 χρόνια, ενδεχομένως 15 ή και περισσότερα», απαντά, και αποδίδει την εκτίμησή του, που συμπίπτει με εκείνη του ΔΝΤ, στο γεγονός ότι η ύφεση ήταν πάρα πολύ βαθιά, αλλά και στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας που δεν είναι πολύ ισχυρές.
Χαρακτηρίζει λογικές τις εκτιμήσεις του Ταμείου για ανάπτυξη 1,2% το 2023 στην Ελλάδα, τονίζοντας με νόημα ότι «υπάρχει μεγάλο δυναμικό στη χώρα, αλλά μένει να φανεί κατά πόσο αυτό το δυναμικό, τελικά θα αξιοποιηθεί». Ερωτηθείς για την ιταλική κρίση, θεωρεί ότι η ένταση στις σχέσεις της Ρώμης με τις Βρυξέλλες θα συνεχιστεί, ωστόσο θεωρεί ότι η αντιπαράθεση δεν θα οδηγηθεί σε πλήρη ρήξη, παρά την αναστάτωση που προκαλεί στις αγορές η υπαναχώρηση της κυβέρνησης Ντι Μάιο-Σαλβίνι έναντι των δεσμεύσεων της προηγούμενης.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Το ΔΝΤ προειδοποίησε τη Ρώμη ότι οφείλει να συμπεριφέρεται μέσα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κανόνων, αλλά η Ιταλία επιμένει ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της θα διαμορφωθεί στο 2,4%, συντηρώντας την αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες. Που βλέπετε να οδηγείται αυτή η διένεξη;
Έτσι όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι, η νέα ιταλική κυβέρνηση υπαναχωρεί από τις δεσμεύσεις της προηγούμενης, με φυσιολογικό επακόλουθο να προκαλεί αναστάτωση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ. Εννοείται ότι αυτό συνεπάγεται ανησυχία και στις αγορές. Είναι ωστόσο μικρή, και θεωρώ δύσκολο να προκαλέσει πανικό.
- Επομένως, πιστεύετε ότι Ρώμη και Βρυξέλλες δεν θα οδηγηθούν σε ευθεία σύγκρουση, σωστά;
Δύο επιλογές είχε η ιταλική κυβέρνηση σχετικά με το θέμα του προϋπολογισμοι της. Πρώτον, να αποδεχθεί τις δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.
Δεύτερον να υλοποιήσει τις προεκλογικές της υποσχέσεις, και να οδηγήσει την οικονομία σε ένα βαθύ έλλειμμα. Τελικά η κυβέρνηση Σαλβίνι-Ντι Μάιο επέλεξε τη μέση οδό, που είναι πιο κοντά στη πρώτη επιλογή. Σίγουρα θα υπάρξει ένταση με τις Βρυξέλλες, αλλά δεν νομίζω ότι θα φτάσουν στα άκρα. Επειτα μια μικρή δημοσοονομική επέκταση στην Ιταλία θα βοηθήσει βραχυπρόθεσμα την ανάπτυξη, αντισταθμίζοντας ορισμένους από τους ανεπιθύμητους παράγοντες στο τομέα της προσφοράς.
Ο Σαλβίνι και ο Ντι Μάιο συμπεριφέρονται σαν να αγνοούν τις Βρυξέλλες, αλλά ως ένα βαθμό. Εκτιμώ ότι τα πράγματα θα εξομαλυνθούν σε αυτό το επίπεδο.
- Τι σημαίνει ωστόσο όλη αυτή η αναταραχή για την Ελλάδα, τι άλλους κινδύνους συνεπάγεται;
Η Ελλάδα έχει πολλά προβλήματα, αλλά αυτά θα εμφανιστούν κυρίως σε βάθος χρόνου. Με την περίοδο χάριτος στην οποία συμφώνησε το Eurogroup για την εξυπηρέτηση του χρέους της, η χώρα έχει κερδίσει, φαινομενικά τουλάχιστον, κάποιο περιθώριο. Βέβαια αυτό προϋποθέτει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα επιστρέψει σε μεθόδους της εποχής Βαρουφάκη.
- Πόσο ανησυχητικός είναι ο τεράστιος όγκος μη εξυπηρετούμενων δανειακών ανοιγμάτων στην Ιταλία, όπως όμως και στην Ελλάδα; Ξένα δημοσιεύματα εκφράζουν φόβους για νέα τραπεζική κρίση στις δύο χώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται...
Ναι, αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό. Παρ'' όλα αυτά, με μια λογικά ομαλή ανάπτυξη της οικονομίας, κάποια στιγμή τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα θα υποχωρήσουν. Πιθανώς να βρεθούν – αν και δεν το ξέρουμε- κάποιες τράπεζες σε εύθραστη κατάσταση, ελπίζοντας ότι δεν είναι οι πιο μεγάλες.
- Εν πάσει περιπτώση πόσο δυσκολεύει όλη αυτή η κατάσταση, την περιβόητη προσπάθεια της Ελλάδας να εξέλθει στις αγορές;
Αν η ελληνική κυβέρνηση παραμείνει λογική, τότε η Ελλάδα θα μπορέσει κάποια στιγμή να δανειστεί, αλλά κυρίως με μικρής διάρκειας εκδόσεις ομολόγων. Και αυτό, καθώς το ελληνικό χρέος παύει να είναι βιώσιμο από τη στιγμή που θα παρέλθει η περίοδος χάριτος.
- Στην πρόβλεψή του για την Ελλάδα, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη 2% για το 2018, 2,4% για το 2019, αλλά μόλις 1,2% για το 2023. Που αποδίδετε το γεγονός ότι το ελατήριο της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να εκτιναχθεί;
Η Ελλάδα αντιδρά έπειτα από μια ύφεση, από τις μεγαλύτερες που έχουν υπάρξει ποτέ. Ο ρυθμός ανάπτυξης θα πάρει τα χαρακτηριστικά της μακροπρόθεσμης τάσης, γεγονός που εξηγεί και το νούμερο για το 2023. Δεν θα το χαρακτήριζα ως πρόβλεψη, παρά ως μια εικασία, την οποία θεωρώ λογική, στη βάση και των δικών μου υπολογισμών, όπως και των προβολών για το δημογραφικό. Αν θέλει η Ελλάδα να τα πάει καλύτερα, τότε θα πρέπει να εμβαθύνει τις μεταρρυθμίσεις. Υπάρχει μεγάλο δυναμικό αλλά μένει να φανεί κατά πόσο αυτό το δυναμικό, τελικά θα αξιοποιηθεί.
- Αρκετοί θεωρούν ότι θα χρειασθεί τουλάχιστον μια δεκαετία, προτού η Ελλάδα καταφέρει να επανέλθει σε επίπεδο εισοδήματος και χαμένου ΑΕΠ στα προ κρίσης επίπεδα. Ποια είναι η γνώμη σας;
Τελικά κάποια στιγμή η Ελλάδα θα ανακάμψει και στη συνέχεια θα ξεπεράσει το προ κρίσης ΑΕΠ, αλλά αυτό θα μπορούσε να πάρει περισσότερο από 10 χρόνια, ενδεχομένως 15 ή και περισσότερα. Η ύφεση ήταν τόσο βαθιά και οι μακροπρόθεσμες προοπτικές δεν είναι πολύ ισχυρές.
*Το who is who του Charles Wyplosz
Ο Charles Wyplosz είναι καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο Graduate Institute of International and Development Studies στη Γενεύη όπου κατέχει τη θέση του Διευθυντή του International Centre of Money and Banking Studies (ICMB).
Προηγουμένως, διετέλεσε αναπληρωτής Κοσμήτορας Έρευνας και Ανάπτυξης του INSEAD και διευθυντής του προγράμματος PhD στα Οικονομικά στο Ecole des Hautes Etudes en Science Sociales στο Παρίσι. Ήταν επίσης Διευθυντής του προγράμματος International Macroeconomics του ευρωπαϊκού δικτύου οικονομολόγων CEPR.
Σήμερα είναι μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του «Bellagio Group».
Είναι επίσης σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, των Ηνωμένων Εθνών, της Ασιατικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Διετέλεσε μέλος του "Conseil d''Analyse Economique" που αναφέρεται στον Πρωθυπουργό της Γαλλίας, της επιτροπής "Commission des Comptes de la Nation" του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών και της Ομάδας Ανεξάρτητων Συμβούλων του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
