Του Ανδρέα Ζαμπούκα
H Eλλάδα είναι χώρα, είναι πατρίδα ή είναι brand; Είναι μήπως ιδέα η πραγματικότητα, σύμβολο, αλήθεια ή καθημερινότητα; H Eλλάδα είναι πολλά πράγματα μαζί και για τον καθένα ξεχωριστά, αυτό ακριβώς που εξυπηρετεί τις επιθυμίες του.
Η ειδοποιός διαφορά της οντότητας μιας χώρας εξαρτάται από το πώς την βλέπουν οι εξουσίες. Στην Εσθονία και στις υπόλοιπες βαλτικές χώρες, ας πούμε, οι κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται τις μετασοβιετικές κοινωνίες τους ως κιβωτούς ανάπτυξης και προόδου. Και από παντού φαίνεται η έντονη προσπάθεια να απαλλαγούν από το παρελθόν τους και να κατακτήσουν το μέλλον.
Αντίθετα, οι δικές μας εξουσίες, ως τώρα, βλέπουν την χώρα ως ένα τεράστιο «μουσείο» ή ένα «ιερό βωμό» γύρω από τον οποίο συνωστίζονται «αργυραμοιβοί προσκυνητές». Και δέσμιοι όπως είμαστε του παρελθόντος, όλες μας οι αναγωγές περιστρέφονται γύρω από τον φαντασιακό ή ιδεολογικό χαρακτήρα της εθνικής μας κοινότητας.
Με λίγα λόγια, η πατρίδα είναι ο ακαθόριστος κοινός τόπος αλλά όχι η η συγκεκριμένη και ευνομούμενη πολιτεία. Η πατρίδα είναι το δέλεαρ της εθνικής συνοχής και όχι το κοινό πολιτισμικό συμφέρον. Η πατρίδα είναι το ομόδοξον ενός ασαφούς θρησκευτικού προσανατολισμού και όχι κάποια «Μεγάλη Ιδέα» με πρωταγωνιστή τη χώρα στον σύγχρονο κόσμο.
Η πατρίδα όμως δεν εγγυάται για πολλά, όταν είναι μόνο «μουσείο». Όταν δεν είναι «brand». Όταν δεν μπορεί να προσθέσει υπεραξίες στις ζωές και στην καθημερινότητά μας.
Γιατί χρειαζόμαστε το «Branding» της Ελλάδας; Ένα brand είναι κάτι περισσότερο από ένα λογότυπο. Δεν αφορά σε πρώτη φάση την εξωτερική δομή και το παρουσιαστικό ενός προϊόντος. Και δεν αφορά τις τακτικές που ακολουθούνται για την προώθησή του. Αυτό αφορά το μάρκετινγκ. Το branding είναι κάτι που συμβαίνει. Κάτι που συμβαίνει από μέσα προς τα έξω. Οι επιτυχημένες εταιρείες, τα επιτυχημένα brands, οι επιτυχημένες ιδέες έχουν τα θεμέλιά τους σε μία εξαιρετική αποστολή η οποία συνδέεται με συγκεκριμένες αξίες, συγκεκριμένα οφέλη και η οποία εκφράζεται μέσα από μία ιστορία (το γνωστό storytelling) την οποία ο κόσμος την πιστεύει και γίνεται ένα μ'' αυτήν.
Ότι συμβαίνει για να ειπωθεί αυτή η ιστορία θα πρέπει να αντικατοπτρίζει αυτό που είμαστε. Και θα πρέπει να επικοινωνήσουμε στον κόσμο το γιατί θα πρέπει να ενδιαφερθεί για αυτό που εμείς έχουμε παράξει ή δημιουργήσει.
Οι άνθρωποι πλέον δεν θέλουν περισσότερες πληροφορίες ή προϊόντα ή υπηρεσίες. Θέλουν εμπιστοσύνη. Θέλουν να μπορούν να πιστέψουν σε μας, στους στόχους μας, στην επιτυχία μας, στην ιστορία μας.
Η ξεκάθαρη στρατηγική είναι που πραγματικά πουλάει. Έτσι λοιπόν η πρώτη ερώτηση που πρέπει να κάνει κάποιος είναι: «Γιατί οι άνθρωποι θα ενδιαφερθούν για την ιδέα μου;» και όχι «Πώς θα κάνω τους ανθρώπους να αγοράσουν την ιδέα μου». «Γιατί ο υπόλοιπος κόσμος να ενδιαφερθεί για την πατρίδα μου;» Η απάντηση σ'' αυτήν την βασική ερώτηση είναι η Πρόταση Αξίας της Ιδέας μας. Είναι η αρχή του ταξιδιού που ονομάζουμε branding.
Ως τώρα, Ελλάδα «πουλούσαν» η Εκκλησία, οι «εθνικές κυβερνήσεις», τα «πελατειακά κόμματα» και «ιδεοληπτικοί αριβίστες». Και για αυτό το «brand» παρήγαγε μόνο συνδικαλιστές και χρέη.
Στο μέλλον, είναι θέμα επιβίωσης αυτής της «πατρίδας» να δημιουργήσει υπεραξίες. Να ομογενοποιήσει τους Έλληνες δια μέσου ενός σπουδαίου και γοητευτικού project. Που θα πουλάει πολιτισμό, τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, ποιοτικές υπηρεσίες και προιόντα μιας σπάνιας μεσογειακής γης.
Η Ελλάδα είναι ένα από τα πιο ισχυρά brands στον κόσμο. Και μόνο ως brand θα συνεχίσει να είναι πατρίδα και για τις επόμενες γενιές των Ελλήνων…