Η ΕΕ ενόψει των προκλήσεων της νέας δεκαετίας

Η ΕΕ ενόψει των προκλήσεων της νέας δεκαετίας

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε στις εργασίες του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με αντικείμενο το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2021-2027, όπου δεν κατέστη εφικτή η ύπαρξη συμφωνίας και να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ βορρά, νότου και ανατολικών χωρών.

Η συγκεκριμένη διαπραγμάτευση είναι εξαιρετικά σημαντική για το μέλλον της ΕΕ εξαιτίας του μεγάλου χρηματοδοτικού κενού που αφήνει η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και των διαφωνιών τόσο ανάμεσα στα κράτη μέλη όσο και εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για αυτό και θα επαναληφθεί. Άλλωστε, τα Δημοσιονομικά Πλαίσια δεν συμφωνούνται με την πρώτη. 

Άλλωστε, οι προτεραιότητες δαπανών της ΕΕ έχουν αλλάξει και οι ισορροπίες που πρέπει να τηρηθούν είναι εξαιρετικά λεπτές. Οι προτεινόμενες αλλαγές στις δημοσιονομικές προτεραιότητες της ΕΕ με έμφαση σε πολιτικές όπως η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας, η ενίσχυση των δυνάμεων συνοριοφυλακής της ΕΕ για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών, η έρευνα, η Κλιματική Αλλαγή κλπ με αντίστοιχη μείωση πόρων σε παραδοσιακές πολιτικές όπως η Κοινή Αγροτική Πολιτική ή η Πολιτική Συνοχής, έχουν προκαλέσει αντιδράσεις από διάφορα κράτη μέλη.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προέταξε τα συμφέροντα της χώρας μας στους κρίσιμους τομείς της Συνοχής, της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, της Μετανάστευσης και της Κλιματικής Αλλαγής. Σχετικά με την Κοινή Αγροτική Πολιτική, ενώ η πρόταση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι βελτιωμένη σε σχέση με εκείνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - τα προτεινόμενα 329,3 δισεκατομμύρια ευρώ απέχουν πολύ από τα 382,5 δισεκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν για την ΕΕ των 27 στο πλαίσιο του τρέχοντος προϋπολογισμού.

Δεδομένου ότι η Κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει να στηρίζει εμπράκτως (με το νέο ασφαλιστικό σύστημα και τη μείωση φόρων) τον αγροτικό τομέα και θα συνεχίσει να το κάνει μέσω των πολιτικών της, το ζήτημα της  Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθίσταται καίριας σημασίας για τη χώρα μας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε σημαντική μάχη για τα συμφέροντα των Ελλήνων αγροτών. Επιπρόσθετα, βασική προτεραιότητά μας είναι και η μη περικοπή των κονδυλίων για το μεταναστευτικό και κυρίως για τη Frontex. Δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος της προσφυγική-μεταναστευτικής κρίσης, οι Ευρωπαίοι Εταίροι θα πρέπει να δείξουν εμπράκτως τη στήριξη και την αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα, ώστε να διαφυλαχθεί η συνοχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Τέλος, εξαιρετικά ενδιαφέρον σημείο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027 είναι η μείωση των χρηματοδοτήσεων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ε.Ε. που θα επιβάλλεται στα κράτη μέλη που δεν σέβονται το κράτος δικαίου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το προσχέδιο ανακοινωθέντος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που είχε προετοιμαστεί για την Ευρωπαϊκή Σύνοδο, η πρόσβαση στα ευρωπαϊκά κονδύλια θα συνδέεται με τον σεβασμό του κράτους δικαίου.

Με βάση την πρόταση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει τη δικαιοδοσία να προτείνει ποινές για παραβιάσεις του κράτους δικαίου, οι οποίες στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθούν από τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία. Παρά την ουσιαστική μεταβολή σε σχέση με την προηγούμενη εκδοχή (πολλοί, μάλιστα θεωρούν πως καθίσταται αμφίβολη η αποτελεσματική εφαρμογή του συγκεκριμένου εργαλείου), η πρόταση αυτή αποτελεί μια σημαντική καινοτομία και ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της προάσπισης του κράτους δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών.

Μάλιστα, ήδη από τον Ιανουάριο του 2019 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για κανονισμό για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη (η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο της πρώτης ανάγνωσης στο συμβούλιο της Ε.Ε.) Ως  γενικευμένες ελλείψεις του κράτους δικαίου αναφέρονται μεταξύ άλλων η αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης από ανεξάρτητες δικαστικές αρχές και η πρόληψη και τιμωρία της φοροαποφυγής, δηλαδή τομείς στους οποίους άφησαν μεγάλες πληγές οι πολιτικές της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ αφήνοντας την Ελλάδα εκτεθειμένη σε πιθανή επιβολή ποινών.

Δεδομένου, λοιπόν, ότι ένας τέτοιος δημοσιονομικός μηχανισμός προστασίας του κράτους δικαίου στην ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει επιλογή ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και προάσπισης των ευρωπαϊκών αξιών, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχει ήδη λάβει πολύ σημαντικά μέτρα για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων και τη συνακόλουθη προστασία της χώρας μας από την ενεργοποίηση των προαναφερθέντων μηχανισμών.

* Ο Γιώργος Κώτσηρας είναι βουλευτής Β’ Δυτικής Αττικής Νέα Δημοκρατία