Photo by Anadolu Agency/ Getty Images/ Contributor/ Ideal Image
Του Γιάννη Κουζηνού
Η Δευτέρα είναι πάντα μια μέρα δύσκολη. Τουλάχιστον για τους ανθρώπους που εργάζονται πενθήμερο. Οι υπόλοιποι ακούνε πόσο δύσκολο είναι να ξεκινάς την ημέρα σου μετά από ένα διήμερο ξεκούρασης και βγάζουν σπυράκια. Το γνωρίζω καλά το συναίσθημα. Σχεδόν όλη μου την ζωή εργαζόμουν 6 ή και 7 ημέρες την εβδομάδα. Εδώ στην Βενεζουέλα η Δευτέρα είναι και για μένα εφιάλτης. Ο ίδιος εφιάλτης που συνεχίζετε και τις επόμενες τέσσερις μέρες. Δεν είναι το θέμα της εργασίας ή ότι δεν αγαπώ αυτό που κάνω. Είναι όλα τα υπόλοιπα. Είναι ότι πρέπει να βγω έξω, να αφήσω την ασφάλεια του σπιτιού μου και να αντιμετωπίσω εικόνες και καταστάσεις που μου αφαιρούν κυριολεκτικά χρόνια, με γερνάνε, με αφήνουν άδειο από ενέργεια και θέληση.
Όταν περάσεις το κατώφλι της πόρτας σου και είσαι πια στον δρόμο, ο φόβος σε ακολουθεί παντού. Πρέπει να σε ακολουθεί παντού και να σου υπενθυμίζει που βρίσκεσαι. Στο Καράκας, την πρωτεύουσα των ανθρωποκτονιών και του εγκλήματος δεν προχωράς στο δρόμο ανέμελα σαν άνθρωπος αλλά σαν υποψήφιο θήραμα που προσπαθεί να εντοπίσει τον κίνδυνο πριν είναι αργά. Θα "κόψεις" γρήγορα με μια μάτια όλους τους περαστικούς αλλά και τον κόσμο που ακολουθεί πίσω τους. Πρόσεχε τις μηχανές και ιδιαίτερα όταν οι επιβάτες είναι δύο άντρες με κράνη. Δεν κυκλοφορούν μόνο στους δρόμους. Κυκλοφορούν και πετάγονται από παντού. Έτσι κι αλλιώς ο σεβασμός στον κώδικα οδικής κυκλοφορίας είναι από τα πιο σύντομα ανέκδοτα και τα φανάρια διακοσμητικά λαμπιόνια. Πρέπει να "γδυθείς" από όλες εκείνες τις ανθρώπινες πινελιές που σε φυσιολογικές συνθήκες θα ήταν η προβολή της προσωπικότητας σου. Κοσμήματα, γυαλιά, ακριβό κινητό, ακριβά ρούχα ή παπούτσια και έχεις γίνει ζαρκάδι ανάμεσα σε αγέλη πεινασμένων λύκων.
Όταν περάσεις το κατώφλι της πόρτας σου και είσαι πια στον δρόμο, πρέπει να είσαι έτοιμος να αντικρίσεις την φρίκη. Όταν για μια ακόμα μέρα σταθείς τυχερός και δεν είσαι εσύ το θύμα, κάποιος άλλος συνάνθρωπος σου μπροστά στα μάτια σου θα χάσει το πορτοφόλι του, τα χρήματα του, την αξιοπρέπεια του, την ζωή του. Έχω χάσει το μέτρημα και ειλικρινά δεν ξέρω πόσες φορές έχω δει, από κοντά η από απόσταση να ληστεύουν έναν άνθρωπο με την απειλή μαχαιριού ή όπλου. Έχω δει δύο φορές το θύμα να χάνει τον έλεγχο των σωματικών του λειτουργιών από τον φόβο, την στιγμή της ληστείας. Η κλοπή της αξιοπρέπειας είναι συχνά πιο οδυνηρή από την απώλεια χρημάτων ή ενός κινητού. Αισθάνομαι εξαιρετικά τυχερός που ακόμα δεν έχω δει άνθρωπο να δολοφονείτε μπροστά μου και εύχομαι αυτή μου η τύχη να συνεχιστεί. Έχω όμως αντικρίσει την φρίκη σωριασμένη σε ένα πεζοδρόμιο σκεπασμένη με ένα λεκιασμένο από κόκκινες κηλίδες λευκό σεντόνι. Περισσότερες φορές από όσες πλέον αντέχω. Και η θέα ενός ανθρώπου που βρίσκεται δολοφονημένος μπροστά σου είναι κάτι που δεν αντέχεται ούτε μια φορά.
Όταν περάσεις το κατώφλι της πόρτας σου και είσαι πια στον δρόμο, θα αντικρίσεις την πείνα, τον πόνο και την εξαθλίωση. Άνθρωποι παρατημένοι και ισοπεδωμένοι με κάθε δυνατό τρόπο, ένα με τον δρόμο που περπατάς. Δεν είναι εξαίρεση αλλά κανόνας ότι όταν περπατήσεις λίγα μέτρα με μια σακούλα ψωμί η φρούτα σίγουρα κάποιοι από αυτούς θα σε πλησιάσουν και θα σου ζητήσουν κυριολεκτικά ικετεύοντας όχι λεφτά αλλά ένα κομμάτι ψωμί ή ένα φρούτο. Είναι αδύνατον να τους βοηθήσεις όλους και είναι αδύνατον κάθε φορά που απομακρύνεσαι βιαστικά να μην χάνεις ένα κομμάτι από την ψυχή σου.
Ενώ τα πεζοδρόμια του Καράκας ήταν από πάντα γεμάτα από πλανόδιους παράνομους μικροπωλητές τον τελευταίο καιρό θα συναντήσεις ανάμεσα τους ανθρώπους που πριν από μερικά χρόνια δεν φανταζόσουν και δεν φανταζόταν και οι ίδιοι ότι θα αναγκάζονται να πωλούν στον δρόμο τα υπάρχοντα τους για να επιβιώσουν. Μεταχειρισμένα ρούχα, παπούτσια, διακοσμητικά αραδιασμένα μπροστά σε ανθρώπους που είναι φανερό ότι μέχρι πρόσφατα ήταν συνηθισμένοι σε άλλη ζωή. Όχι πλούσια ζωή, το βλέπεις στα υπάρχοντα που πωλούν αλλά ζωή άνετη και ανθρώπινη. Η πτώση της μεσαίας τάξης είναι τόσο απότομη και σφοδρή που πλέον οι διαχωριστικές γραμμές με την χαμηλά οικονομική τάξη είναι εντελώς δυσδιάκριτες. Μια ακόμα νίκη για την "μπολιβαριανή επανάσταση" Εξίσωση των τάξεων με αδιάφορη λεπτομέρεια ότι η εξίσωση έγινε προς τα κάτω. Αυτοί οι άνθρωποι δεν σε κοιτάνε ποτέ στα μάτια, δεν κοιτάνε ούτε τους πελάτες τους στα μάτια. Αισθάνονται ντροπή και συχνά πυκνά ξεροκαταπίνουν την θλίψη τους παίζοντας ταυτόχρονα νευρικά με τα δάχτυλα τους.Αυτοί οι άνθρωποι είναι το είδωλο μου σε έναν καθρέφτη που ελπίζω να μην χρειαστεί να κοιτάξω πότε. Αλλά γνωρίζω ότι πλέον σε αυτή την χώρα δεν είναι κάτι που μπορώ να ελέγξω καθώς τα πάντα κινούνται ανεξέλεγκτα. Απλά ελπίζω και συνεχίζω.
Η προετοιμασία αρχίζει από την Πέμπτη και κορυφώνεται την Παρασκευή. Ότι πρέπει να γίνει πρέπει να τελειώσει και οποία πιθανή ανάγκη για το Σαββατοκύριακο πρέπει να καλυφθεί Όσο αυτό είναι δυνατόν φυσικά. Για το Καράκας μιλάμε. Πέντε χρόνια στην Βενεζουέλα δεν έχω περπατήσει ποτέ στον δρόμο μετά τις επτά και είναι ελάχιστες εκείνες οι φορές που έχω βγει από το σπίτι Σάββατο και ακόμα λιγότερες Κυριακή. Πολλές φορές χωρίς νερό, αρκετές φορές χωρίς ηλεκτρικό, χίλιες φορές θα προτιμήσω να μείνω στο σπίτι, στο ιδιωτικό μου σκοτάδι να κοιτώ τα κεριά μου που σιγοσβήνουν από το να βρεθώ έστω και ένα παραπανίσιο δευτερόλεπτο έξω στον δρόμο μιας χώρας που το κερί της έχει σβήσει από καιρό. Ελπίζω ότι το κερί της Βενεζουέλας είναι από εκείνα τα μπαμπέσικα κεράκια γενεθλίων που όσες φορές τα σβήσεις άλλες τόσες φορές θα ξανά ανάψουν. Η Δευτέρα είναι πάντα μια μέρα δύσκολη.