Της Βίβιαν Ευθυμιοπουλου
Πριν από δεκαπέντε, περίπου, μέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Αντισημιτισμό στην Ευρώπη. Η έρευνα μελετά και καταγράφει εμπειρίες μελών εβραϊκών κοινοτήτων σε 12 χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο). Τα συμπεράσματα της έρευνας για το 2018 συμπυκνώνονται στον τίτλο του δελτίο τύπου του οργανισμού με το οποίο έκανε τη σχετική ανακοίνωση: "Επίμονος αντισημιτισμός ρίχνει τη σκιά του πάνω σε ολόκληρη την Ευρώπη". Σκληρά αντισημιτικός λόγος μίσους, παρενοχλήσεις σε διάφορους βαθμούς και φόβος να μην αναγνωριστούν ως Εβραίοι. Αυτή είναι η πραγματικότητα για τους Εβραίους στην Ευρώπη σήμερα.
Την ίδια μέρα και το CNN έδωσε στη δημοσιότητα μια έρευνα για τον αντισημιτισμό που διεξήγαγε σε επτά Ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Ουγγαρία, Πολωνία και Σουηδία). Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας κάνουν σαφέστατη την προκατάληψη που υπάρχει απέναντι στους Εβραίους. Με τον πιο ενδιαφέροντα τρόπο οι ερωτώντες ενώ δηλώνουν ότι δεν εχθρεύονται τους Εβραίους έχουν εμπεδώσει (και αναπαράγουν) αντισημιτικά στερεότυπα και ως πιο εντυπωσιακό εύρημα ξεχωρίζουμε την εντύπωση που έχουν τα άτομα αναφορικά με τον αριθμό των Εβραίων στον πλανήτη. Το ένα τρίτο των Ούγγρων δήλωσε πως ο αριθμός των Εβραίων είναι 20%, επί του συνολικού πληθυσμού της γης. Ίδια απάντηση έδωσε το ένα πέμπτο των Βρετανών και των Πολωνών. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Pew, Εβραίοι είναι το 0,02% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Οι τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες, μάλιστα, δήλωσαν πως ένα ποσοστό Εβραίων μεταξύ 3% και 10% διαμένει στη χώρα τους τη στιγμή που το Ισραήλ είναι η μοναδική χώρα στον πλανήτη όπου ο εβραϊκός πληθυσμός είναι πάνω από 2% του πληθυσμού της.
Η Ελλάδα μπορεί να μην περιλαμβάνεται στις έρευνες αυτές αλλά φιγουράρει αρκετά συχνά στις ειδήσεις εξαιτίας των βανδαλισμών της εβραϊκής παρουσίας στη χώρα που είναι πολύ περιορισμένη. Το Μνημείο Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη που δόθηκαν αγώνες να ανεγερθεί, οι ρατσιστές δεν χάνουν ευκαιρία να το βανδαλίσουν αναγράφοντας σε αυτό σβάστικες κι άλλα ναζιστικά σύμβολα.
Στην εποχή των άκρων όλα αυτά δεν θα πρέπει να μας προκαλούν έκπληξη, μας επισημαίνουν κάποιοι φίλοι. Δεν είναι η έκπληξη ή η αδυναμία κατανόησης των αιτιών του φαινομένου αλλά ο φόβος ότι το συνηθίζουμε. Και δεν είναι τόσο η βία στην οποία εθιζόμαστε. Συνηθίζουμε στην ιδέα ότι στις κοινωνίες μας είναι φυσιολογικό ο Εβραίος να είναι ο μόνιμος αποδέκτης των εκδηλώσεων ρατσιστικού μίσους. Αυτό εμείς δεν το ανεχόμαστε. Προκαλεί οδύνη σε κάθε φιλελεύθερο άνθρωπο και η σκέψη ακόμα ότι έστω κι ένας συμπολίτης του αισθάνεται ότι τυχόν αποκάλυψη της ταυτότητάς του θέτει σε κίνδυνο τη σωματική του ακεραιότητα. Το αίσθημα της ανασφάλειας στη βάση της ταυτότητας είναι η κατ'ουσίαν κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κι αυτό δεν μπορούμε να το ανεχτούμε.
