Του Γιώργου Παυλόπουλου
Αποτέλεσμα ατέρμονων διαβουλεύσεων και ενός συμβιβασμού στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή ήταν το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το πέρας της συνόδου του G20 στην Αργεντινή. Μιας συνόδου η οποία διεξήχθη κυριολεκτικά επί ξυρού ακμής, εξαιτίας της εμμονής του Ντόναλντ Τραμπ στις θέσεις του - γι'' αυτό ακριβώς, άλλωστε, και μόνο η έκδοση του κοινού ανακοινωθέντος χαρακτηρίστηκε από ορισμένους (όπως ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν) σημαντική επιτυχία.
«Είναι το μίνιμουμ. Η άλλη επιλογή ήταν να μην κάνουμε απολύτως τίποτα. Δεν κρύβουμε την απογοήτευσή μας, τουλάχιστον όμως έχουμε κάτι στα χέρια μας» δήλωσε υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Τραμπ - Σι: Οπλα παρά πόδα
Πρακτικά, λοιπόν, τρία είναι τα στοιχεία που μένουν από τα όσα συνέβησαν την Παρασκευή και το Σάββατο στο -πολιορκημένο, από διαδηλωτές και δυνάμεις ασφαλείας- Μπουένος Αϊρες: Το πρώτο είναι η τρίμηνη ανακωχή στον εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, η οποία μεταφράζεται σε αναστολή της αύξησης των αμερικανικών δασμών από το 10% στο 25% σε εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα αξίας 200 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για μια εξέλιξη που αφήνει ένα παράθυρο ελπίδας για εξεύρεση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων - ενώ παράλληλα, διευκολύνει κάπως την ούτως ή άλλως πολύ δύσκολη αποστολή που θα έχουν αύριο οι επικεφαλής των τριών μεγάλων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, οι οποίοι επισκέπτονται τον Λευκό Οίκο με σκοπό να αποφύγουν τους δασμούς εις βάρος των προϊόντων τους.
Αποχαιρετισμός στον ΠΟΕ
Το δεύτερο στοιχείο που σφράγισε τη σύνοδο έχει να κάνει με την παραδοχή των συμμετεχόντων ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου δεν ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα και χρήζει σοβαρής μεταρρύθμισης. Ουσιαστικά, πρόκειται για επιβολή της θέσης της Ουάσινγκτον στους υπόλοιπους της ομάδας του G20, η οποία θα μπορούσε και να χαρακτηριστεί ως η αρχή του τέλους για τον διεθνή οργανισμό, ο οποίος πήρε τη σκυτάλη από την GATT την 1η Ιανουαρίου 1995 και ήταν αυτός που έθεσε το πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου την περίοδο που ακολούθησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και του λεγόμενου «ανατολικού μπλοκ».
«Το διεθνές εμπόριο και οι επενδύσεις αποτελούν σημαντικές μηχανές ανάπτυξης, παραγωγικότητας, καινοτομίας, δημιουργίας θέσεων εργασίας και εξέλιξης», σημειώνει το κοινό ανακοινωθέν, για να διαπιστώσει αμέσως στη συνέχεια τα εξής: «Αναγνωρίζουμε τη συμβολή του πολυμερούς εμπορικού συστήματος στα παραπάνω. Το σύστημα αυτό, όμως, σήμερα αποτυγχάνει να εκπληρώσει τους στόχους του και υπάρχει χώρος για βελτιώσεις». Για όσους γνωρίζουν από διπλωματικές διατυπώσεις, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το κουτί της Πανδώρας άνοιξε, χωρίς κανείς για την ώρα να γνωρίζει ούτε τις νέες συμμαχίες που θα διαμορφωθούν, ούτε τις μορφές που θα λάβει η αντιπαράθεση, ούτε, βεβαίως, την κατάληξη και τη νέα «τάξη με κανόνες» που θα διαμορφωθεί.
Στα μαλακά ο Μπιν Σαλμάν
Όσο για το τρίτο στοιχείο, που αναμφίβολα αξίζει να μείνει, αφορά τη Σαουδική Αραβία και τον πρίγκιπα-διάδοχο του θρόνου. Κι αυτό διότι ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο άνθρωπος ο οποίος κατηγορείται από την Τουρκία (με συγκεκριμένες αποδείξεις, είναι αλήθεια) ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του αντικαθεστωτικού Τζαμάλ Κασόγκι στο σαουδαραβικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης, όχι απλώς δεν απομονώθηκε και έπεσα στα μαλακά, αλλά επί της ουσίας βγαίνει ενισχυμένος. Εκτός, άλλωστε, από τις συναντήσεις του με πολλούς ξένους ηγέτες -ανάμεσά τους τον γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, αλλά και τον οικοδεσπότη και πρόεδρο της Αργεντινής, Μαουρίτσιο Μάκρι - η θερμότατη χειραψία που αποθανάτισε η κάμερα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν απέδειξε ότι όσες επικρίσεις κι αν δέχεται ο Μπιν Σαλμάν για τις πράξεις του (εκτός του Κασόγκι, υπάρχει και η Υεμένη...) τα κεφάλαια που διαχειρίζεται είναι τόσο μεγάλα και το πετρέλαιο που ελέγχει τόσο πολύ, ώστε κανείς δεν έχει τη διάθεση να τα σπάσει ολοκληρωτικά μαζί του.
Ουδέν νεώτερον για κλίμα, μετανάστευση και ψηφιακό φόρο
Οι διαφωνίες για τρία ακόμη ιδιαιτέρως σημαντικά θέματα που απασχολούν την ανθρωπότητα ήταν εμφανέστατες και δεν επέτρεψαν τη διατύπωση κοινών θέσεων. Ετσι, οι συμμετέχοντες περιορίστηκαν στο να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητα που έχουν η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η μετανάστευση και η φορολόγηση των επιχειρήσεων του Διαδικτύου, με την κάθε πλευρά να διατηρεί πρακτικά το δικαίωμα να εφαρμόσει τις δικές της πολιτικές. Μόνο που η αλήθεια είναι ότι ακόμη και στο εσωτερικό κάθε πλευράς υπάρχουν σοβαρότατες αποκλίσεις - όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, στην Ε.Ε., κυρίως με τα δύο πρώτα θέματα.