Του Βασίλειου Στουραΐτη*
Οι μικρές επιχειρήσεις είναι η ραχοκοκαλιά της παγκόσμιας οικονομίας. Οι λόγοι για αυτό είναι αρκετοί, το πλήθος των επιχειρήσεων και ο όγκος τον ευκαιριών εργασίας που προσφέρουν τις κατατάσσουν ως πυλώνα τις οικονομίας. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς τις λιγότερο τεχνολογικά ανεπτυγμένες επιχειρήσεις οι οποίες στηρίζονται ακόμα σε ανθρώπινο δυναμικό και σε οικογενειακή παράδοση. Στην Ελλάδα όμως, είναι εμφανές πως η επιχειρηματικότητα δεν ανθεί και βρίσκει πολλά εμπόδια. Πιο συγκεκριμένα, οι μικρές επιχειρήσεις με 0-9 υπάλληλους αντιπροσωπεύουν το 97,1% των ελληνικών επιχειρήσεων, και οι μικρομεσαίες συνολικά το 99,9% (με βάση τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Ο λόγος για το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων είναι η εστίασή τους στην εγχώρια αγορά και η μικρή παραγωγή τους (όπως και η μικρή αγορά). Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια, αν όχι το μεγαλύτερο, είναι η χρηματοδότηση. Το επίπεδο, και οι προοπτικές χρηματοδότησης εξαρτώνται από τη φάση ανάπτυξης της εταιρείας. Οι πιθανότητες για μια νέα εταιρεία να βρει εξωτερική χρηματοδότηση είναι πολύ χαμηλές και για αυτό τον λόγο βασίζεται σε προσωπική χρηματοδότηση. Ώριμες εταιρείες, κυρίως οι μεσαίου μεγέθους έχουν μεγαλύτερες επιλογές και προοπτικές χρηματοδότησης. Για εταιρείες που δεν έχουν εσωτερική χρηματοδότηση το να βρεθεί εξωτερική λύση όπως franchising, δάνεια κλπ. Πάντα έχοντας υπόψιν ότι οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν, λόγω μεγέθους, την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την κεφαλαιαγορά.
Τα προβλήματα δεν σταματάνε εκεί, έρευνες που έγιναν πάνω σε ελληνικές ΜμΕ έδειξαν ότι τα γραφειοκρατικά εμπόδια είναι αρκετά όσον αφορά χρηματοδότηση και άλλες λεπτομέρειες. Πολλές επιχειρήσεις απάντησαν ότι η διαδικασία δανείου είναι πολύ μεγάλη, πολύπλοκη και με υπερβολικά στοιχεία και εξασφαλίσεις. Από την άλλη και οι τράπεζες βρίσκουν μπροστά τους εμπόδια, όπως η μικρή δυναμικότητα πολλών ελληνικών εταιρειών που εμποδίζει την δυνατότητα επιστροφής δανείου. Παράλληλα πολλές εταιρείες απάντησαν ότι υπάρχει έλλειψη ελαστικότητος από τις τράπεζες σε περίπτωση δυσκολίας πληρωμής. Μέσα σε όλα αυτά είναι σημαντικό να γνωρίζει μια κυβέρνηση και να κατανοεί κάποια τυπική συμπεριφορά τον ελληνικών ΜμΕ.
Πρώτον, υπάρχει μεγάλη προτίμηση για εσωτερική χρηματοδότηση παρά εξωτερική για τους λόγους που ειπώθηκαν πάνω. Δεύτερον, οι τράπεζες (και πιθανόν η κυβέρνηση) δεν διαχωρίζουν τις πολιτικές τους σε μεγάλες και μικρές (ή πολύ μικρές) επιχειρήσεις. Τρίτον, όσο πιο νέα είναι μια επιχείρηση τόσο πιο πολλές είναι οι πιθανότητες να ασχοληθεί και να αναζητήσει εξωτερική χρηματοδότηση. Η ηλικία της επιχείρησης (από την ημέρα ίδρυσης) αποτελεί τρόπο ζωής και οδηγεί σε σταθερές συμπεριφορές.
Είναι σημαντικό λοιπόν να γνωρίζει κάθε κυβέρνηση ή τράπεζα ότι οι ΜμΕ χρειάζονται δική τους πολιτική, και χωρίζονται σε μεγέθη και ηλικία. Κάθε μέγεθος και ηλικία είναι νέος οργανισμός και έχει δικούς του τρόπους λειτουργίας. Για αυτόν τον λόγο το τρίγωνο τράπεζες-κράτος-ΜμΕ πρέπει να ενισχυθεί με ευέλικτη και καινοτόμα πολιτική.
*Ο Δρ. Βασιλειος Στουραΐτης είναι Διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Reading, σύμβουλος στον ΟΗΕ για θέματα εμπορίου και διακυβέρνησης και λέκτορας σε ιδιωτικά πανεπιστήμια της Ρώμης όπως το American University of Rome. Επίσης είναι πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.
