Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Η έκφραση “όποιος καεί με το χυλό, φυσά και το γιαούρτι”, βρίσκει απόλυτη εφαρμογή σήμερα στη διάθεση των επενδυτών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Και φυσικά ο χυλός δεν είναι ούτε το μακρινό 1999 της χρηματιστηριακού κραχ, ούτε το πιο πρόσφατο 2008 της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης. O χυλός είναι η χρηματιστηριακή καθημερινότητα των τελευταίων ετών.
H χρηματιστηριακή καθημερινότητα που ακολουθεί το ίδιο μοτίβο ξανά και ξανά, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, που εκδηλώνεται μέσα από μια κυματοειδή εκδήλωση συναισθημάτων. Η δυσπιστία, η αμφιβολία, η αισιοδοξία, η πίστη, ο ενθουσιασμός, η ευφορία, η απόλυτη βεβαιότητα, η αγωνία, η αμφιβολία, η άρνηση, ο πανικός, η καταστροφή, ο θυμός, η κατάθλιψη, η απόρριψη και όλα πάλι από την αρχή, είναι η ακολουθία των συναισθημάτων που συνοδεύουν τους επενδυτές σε όλο των επενδυτικό τους βίο.
Τα τελευταία δέκα χρόνια της κρίσης και τα οκτώ χρόνια των μνημονίων, οι βραχυπρόθεσμοι χρηματιστηριακοί κύκλοι έχουν συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο σε χρονική διάρκεια. Έτσι η ταχύτατη εναλλαγή των συναισθημάτων, έχει αποσταθεροποιήσει και τους πλέον έμπειρους ιδιώτες επενδυτές και έχει κάνει πιο συντηρητικούς τους θεσμικούς επενδυτές. Όταν λοιπόν κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, τον περισσότερο καιρό κυριαρχούν τα αρνητικά συναισθήματα έναντι των θετικών, είναι λογικό να αυξάνεται η επιφυλακτικότητα και φόβος και να συρρικνώνεται η αίσθηση της χαράς και της νίκης.
Η αργή και αθόρυβη άνοδος του Χρηματιστηρίου Αθηνών τους τελευταίους μήνες, με ασθενικό στην αρχή τζίρο και με σχεδόν μηδενικές εξάρσεις, δεν έχει καταφέρει να κεντρίσει το ενδιαφέρον των εγχώριων επενδυτών. Τα πεσιμιστικά σχόλια υπερτερούν των αισιόδοξων και η γενικότερη θλιβερή οικονομική κατάσταση έχει γίνει δεύτερη φύση στο μυαλό των επενδυτών, που δεν πείθονται από αυτά που βλέπουν.
Όμως είναι γεγονός πως έχουν αρχίσει να εμφανίζονται σταθερές εισροές κεφαλαίων από θεσμικούς επενδυτές, που είτε δεν έχουν ασχοληθεί στο παρελθόν με την εγχώρια κεφαλαιαγορά, είτε έχουν να εμφανιστούν πολλά χρόνια. Παρ' όλο που οι εισροές δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές, έχουν αντιστρέψει το κλίμα κυρίως στο χώρο των τραπεζικών μετοχικών τίτλων. Οι αναλύσεις που βγαίνουν στη δημοσιότητα, μαζί με τις εντολές που περνάνε μέσα από τις χρηματιστηριακές εταιρίες του εσωτερικού και του Λονδίνου, πιστοποιούν την αλλαγή στη θεώρηση των αλλοδαπών επενδυτών προς τις τράπεζες και τις υπόλοιπες μεγάλες εταιρίες του Χρηματιστηρίου.
Τα γρήγορα hedge funds και οι πάσης φύσεως insiders, δηλαδή όσοι κινούνται κυρίως κερδοσκοπικά, έχουν πλέον δώσει σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις τους σε πιο μακροπρόθεσμα funds, την ίδια στιγμή που και οι γνωστοί “σορτάκηδες”, δηλαδή οι υποτιμητικοί κερδοσκόποι όπως είναι η Ocean Capital, η Lansdowne Partners και η Oasis Investments, εξακολουθούν να ποντάρουν σε σημαντική αναστροφή του θετικού κλίματος. Στον τραπεζικό κλάδο όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία της αποκλιμάκωσης του μεγέθους των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την υιοθέτηση των νέων μηχανισμών που θα συμβάλλουν σε αυτήν.
Φυσικά το σημαντικότερο νέο θα είναι η αναθεώρηση των δεικτών της Morgan Stanley, των περίφημων MSCI για τις αναδυόμενες αγορές που αναμένεται να συμπεριλάβουν ξανά ελληνικές μετοχές. Αυτό το γεγονός θα πυροδοτήσει αυτομάτως εισροές επιπλέον κεφαλαίων από τα λεγόμενα passive funds ή index funds, που ακολουθούν δείκτες, κλάδους και αγορές που εντάσσονται στις εκθέσεις ων δεικτών MSCI. Αυτό είναι κάτι που θα συμβεί τον Μάιο.
Οι εγχώριοι επενδυτές που έχουν καεί πολλές φορές με το χυλό και που έχουν δει τα χαρτοφυλάκια τους να μηδενίζουν, με κύριο παράδειγμα τις μετοχές του τραπεζικού τομέα ή να εξαϋλώνονται όπως για παράδειγμα με τις μετοχές της Folli Follie ή να μειώνεται η αποτίμηση τους μετά από κάθε κίνηση τους, δεν δείχνουν διατεθειμένοι να ακολουθήσουν την τάση που βλέπουν. Σκέφτονται τον χρόνο των εκλογών, την ανερμάτιστη οικονομική πολιτική που ασκείται σήμερα, την εκτροχιασμένη οικονομική καθημερινότητα τους και δεν επικεντρώνουν στα μεγέθη που εμφανίζονται στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου.
Γεγονός πάντως παραμένει πως η ελληνική κεφαλαιαγορά και γενικότερα η οικονομία, μαζί με την αναμενόμενη αλλαγή στην κατεύθυνση μετά τις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές, έχει αρχίσει να απασχολεί μέρος της επενδυτικής κοινότητας του εξωτερικού. Φυσικά και υπάρχουν κίνδυνοι. Φυσικά και υπάρχουν πολλές μεταβλητές που πρέπει να συνυπολογιστούν.
Όπως λένε και τα δύο γνωστότερα αγγλοσαξονικά χρηματιστηριακά γνωμικά “trade what you see, not what you believe” και “the trend is your friend”. Δηλαδή να κινούμαστε στις αγορές με βάση αυτά που βλέπουμε και όχι με αυτά που πιστεύουμε και να εμπιστευόμαστε την τάση. Αμφότερα τα γνωμικά αντιστρατεύονται το φύσημα του γιαουρτιού. Μένει να αποδειχθεί, ποια από τις δυο πλευρές έχει δίκιο και ποια άδικο.
* * *
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.