Μέσα στο αρνητικό κλίμα των ημερών, μπορούμε να διακρίνουμε εύκολα μια υπολανθάνουσα αισιοδοξία που αφορά στη αίσθηση ότι «θα πέσει χρήμα» στην αγορά. Δεν είναι λίγοι οι αισιόδοξοι, που ευελπιστούν ότι όσα είπε ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι περί διαγραφής μέρους το δημοσίου και ιδιωτικού χρέους, αφορά και τους ίδιους.
Στον εμπορικό κόσμο επικρατεί η αίσθηση, ότι το χρήμα θα υποκαταστήσει τον τζίρο που χάθηκε και θα καλύψει τα έξοδα των επιχειρήσεων. Αντίστοιχα στον χρηματιστηριακό κόσμο επικρατεί η αίσθηση, ότι το χρήμα θα διοχετευθεί στις αγορές, οπότε τα χρηματιστήρια θα ανακάμψουν ταχύτατα. Είναι όμως έτσι; Υπάρχει δωρεάν χρήμα; Ακόμα και σε δύσκολες και σχεδόν πολεμικές συνθήκες, υπάρχει κάποιος που θα χαρίσει τα κεφάλαια του;
Ας δούμε την κορυφή του παγόβουνου. Ο οίκος Standard & Poor’s εκτιμά ότι στο τέλος του 2020 το παγκόσμιο δημόσιο χρέος θα έχει ανέλθει στο ιστορικό υψηλό των $53 τρισ., αυξημένο κατά 5% σε σχέση με το αντίστοιχο μέγεθος του 2019. Με συντηρητικούς υπολογισμούς, εκτιμά ότι η αύξηση του δημοσίου χρέους θα είναι φέτος της τάξεως των $8 τρισ., αντανακλώντας τις αυξημένες ανάγκες δανεισμού των μεγαλύτερων κρατικών εκδοτών.
Ανάγκες που προκύπτουν, τόσο από την γενικότερη προγραμματισμένη δημοσιονομική χαλάρωση, όσο και από τις νέες ανάγκες δανεισμού λόγω των εύθραυστων παγκόσμιων οικονομικών προοπτικών, όπως άρχισαν να διαφαίνονται μετά την πανδημία του covid-19. Τα χαμηλά επίπεδα των επιτοκίων, συντελούν έτι περαιτέρω σε αυτήν σε αυτήν την προοπτική, καθώς διευκολύνουν τους σχεδιασμούς των κρατών.
Λίγο πιο κάτω από την κορυφή του παγόβουνου, υπάρχει ένα ακόμα μέγεθος στο οποίο ίσως και να μην δίνουμε την απαιτούμενη προσοχή. Και αυτό είναι το εταιρικό χρέος που βρίσκεται υπό την μορφή ομολόγων και είναι ξεχωριστό από τον κλασσικό τραπεζικό δανεισμό που γνωρίσουμε όλοι. Στην αγορά σήμερα κυκλοφορούν εταιρικά ομόλογα ύψους $72 τρισ. Από αυτά, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σχεδόν τα $20 τρισ., θα έρθουν αντιμέτωπα με πιθανότητα αθέτησης πληρωμής.
Όπως αντιλαμβανόμαστε πίσω από κάθε ομόλογο υπάρχει ο εκδότης, που είναι ένα κράτος ή μια εταιρεία και ένας επενδυτής, που χρηματοδοτεί αναμένοντας συγκεκριμένες αποδόσεις στο κεφάλαιο του, μικρές ή μεγάλες. Ακόμα και το ευρωομόλογο, για το οποίο γίνεται μεγάλη συζήτηση σήμερα, είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, που θα έχει εκδότες, εγγυητές και επενδυτές.
Το ίδιο θα συμβεί και με τις νέες πιστωτικές γραμμές που ενδεχομένως θα ανοίξουν οι τράπεζες μετά την ένταξη τους στη διαδικασία της ποσοτικής χαλάρωσης (QE) που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα. Το ίδιο θα συμβεί και για τα δάνεια, η αποπληρωμή των οποίων λόγω της κρίσης, θα παγώσει μέχρι το φθινόπωρο.
Και γενικότερα, ακόμα και να δανειστούμε με όρους Γερμανίας μέσω του ευρωομολόγου, η αποπληρωμή θα γίνει από εμάς, μέσω της δικής μας ανάπτυξης, μέσω της δικής μας αναγέννησης, μετά από την πανδημία. Η διαγραφή μέρους του δημοσίου και ιδιωτικού χρέους, που θεωρείται επιβεβλημένη από τον Μάριο Ντράγκι, θα αποφασιστεί σε υψηλό επίπεδο και ας μην γελιόμαστε, δεν θα αφορά σε μικρά δάνεια ιδιωτών. Θα αφορά σε μεγάλες εταιρικές υποχρεώσεις. Είτε εταιρειών, είτε και ολόκληρων κλάδων, που θα βρεθούν στο χείλος της πτώχευσης.
Όσοι εκτιμούν ότι το επιτυχές ξεπέρασμα της κρίσης, θα επιτευχθεί με δωρεάν χρήμα είναι γελασμένοι. Και επειδή το χρήμα δεν θα είναι δωρεάν και θα πρέπει να επιστραφεί μέσω της καταβολής χρεολυτικών δόσεων, η διαχείριση του θα πρέπει να είναι άριστα σχεδιασμένη, ώστε να πιάσει τόπο.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
