Ένα από τα βασικότερα στελέχη του Ποταμιού, ο πρώην βουλευτής Π. Καρκατσούλης μιλάει στο Liberal για το μέλλον του κόμματος, για τη στάση του Χ. Θεοχάρη στις πρωτοβουλίες της ηγεσίας και τις επικείμενες ζυμώσεις στο πολιτικό σκηνικό.
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
Είστε ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά στελέχη του Ποταμιού. Μετά την εκλογή Μητσοτάκη στην προεδρία της ΝΔ, ποιό νομίζετε ότι είναι το μέλλον του κόμματός σας;
Είναι εύλογο πολλοί φίλοι μας να βλέπουν με συμπάθεια τον νέο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Έχει καλλιεργήσει επιμελώς ένα μεταρρυθμιστικό προφίλ μακριά από εκείνο του παραδοσιακού δεξιού κομματάρχη. Αυτό, όμως, από μόνο του δεν αρκεί για να πείσει τον σκεπτόμενο και αγωνιώντα ψηφοφόρο, εάν δεν συνοδευτεί από συγκεκριμένες προτάσεις και πράξεις για τα πολλά προβλήματα της χώρας. Εμείς θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να προτείνουμε λύσεις/μεταρρυθμίσεις και να ζητάμε και από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να τις υιοθετήσουν. Αν καταφέρει ο κ. Μητσοτάκης να πείσει τα πολλά στελέχη της ΝΔ που δεν συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις να τις υιοθετήσουν, τότε θα έχει συντελεστεί αδιαμφισβήτητη πρόοδος.
Ο Χάρης Θεοχάρης σε συνέντευξή του καλεί τον κύριο Θεοδωράκη να αναλάβει πρωτοβουλίες για ευρύτερους συνασπισμούς. Συμμερίζεστε αυτή την ανησυχία ή το εκλαμβάνετε κι εσείς ως υπαινιγμό για την ηγεσία του Ποταμιού;
Δεν νομίζω ότι ο κ. Θεοχάρης αναφέρθηκε ούτε καν υπαινικτικά στην ανάγκη αλλαγής ηγεσίας στο Ποτάμι. Συμφωνώ ότι πρέπει να αναλάβουμε ακόμη περισσότερες, ακόμη πιο τολμηρές πρωτοβουλίες για τη συστράτευση των ριζοσπαστικών δυνάμεων που υποστηρίζουν και προωθούν αλλαγές-τομές στην οργάνωση και λειτουργία του κράτους, στην προστασία των θεσμών και του κράτους δικαίου, στην υποστήριξη του κόσμου της εργασίας. Για την υπεράσπιση όλων αυτών που απειλούνται σήμερα από την επιθετική πολιτική του νεποτισμού και του κομματισμού που ακολουθεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ χρειάζονται ευρύτατες συμπράξεις δυνάμεων από τον προοδευτικό χώρο. Το Ποτάμι είναι η μαγιά γι αυτές.
Είστε αισιόδοξος για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στο επόμενο διάστημα; Πόσο γρήγορα μπορεί να συμβεί;
Τα προβλήματα είναι πολύ μεγάλα και οι λύσεις επώδυνες, τις περισσότερες φορές. Οπότε δεν καταπολεμώνται με πομφόλυγες και επικοινωνιακά κόλπα. Για να αλλάξει, όντως, το πολιτικό σκηνικό θα απαιτηθεί πολλή και μεγάλη προσπάθεια επαναθεμελίωσης ενός κράτους που να βρίσκεται όχι στον αντίποδα αλλά σε συμπόρευση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη και διοικήσεις.
Αντιλήψεις εδραιωμένες πρέπει να αλλάξουν, πελατειακές πρακτικές να ακυρωθούν και πολιτικές καριέρες να τερματιστούν. Επιπλέον, η αναμέτρηση με τα προβλήματά μας γίνεται μέσα σ' ένα αντίξοο περιβάλλον με εταίρους και συνομιλητές που δεν διακατέχονται, πάντα, από τις καλύτερες διαθέσεις απέναντί μας. Η πολιτική μας τάξη δεν διαθέτει εμφανώς τα μεγέθη που απαιτούνται για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα αυτά. Χρειάζεται συστράτευση ευρύτατων δυνάμεων και μεγάλη προσπάθεια για να αναστραφεί η κρίση του πολιτικού συστήματος.
Θα καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί στις απαιτήσιες του μνημονίου; Φαίνεται να κλυδωνίζεται η κυβερνητική ισχύς εν όψει του ασφαλιστικού.
Είναι βέβαιο ότι η αριστερο-δεξιά συγκυβέρνηση δεν θα μπορέσει να αντέξει την πίεση των αποφάσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή του μνημονίου. Όχι μόνο γιατί δεν πιστεύει και δεν υιοθετεί πολλές από τις προτεινόμενες λύσεις που η ίδια έχει δεχτεί ως σωστές αλλά, και επειδή δεν έχει, αποδεδειγμένα, την ικανότητα διακυβέρνησης και το στελεχιακό δυναμικό που απαιτείται. Η άγνοια των κανόνων της χρηστής διακυβέρνησης μαζί με την ανυπαρξία ηθικού αναστήματος πολλών στελεχών της είναι πρωτοφανής: Διαγκωνίζονται για την πρωτοκαθεδρία στα ρουσφέτια και στην πελατοκρατία, ενώ δέχονται τις πιο επώδυνες λύσεις για τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας. Χρέος όλων των προοδευτικών δυνάμεων είναι να περιορίσουν, κατά το δυνατό, την ζημιά που προκαλούν.
Θεωρείτε ότι οι πολιτικές εξελίξεις μπορούν να οδηγήσουν κάποια στιγμή στη δημιουργία δύο πόλων μεταρρυθμιστών (φιλελεύθερη κεντροδεξιά- φιλελεύθερη κεντροαριστερά)
Πιστεύω ότι σε μεγάλο βαθμό η συζήτηση γύρω από δίπολα και μανιχαϊσμούς είναι παραπειστική. Έτσι γινόταν, βεβαίως, μέχρι τώρα: Μέσα από μια διαδικασία απόκρυψης των προβλημάτων και συνενοχής στις μη λύσεις τους φθάσαμε στην βαρύτατη κρίση της Ελλάδα, το μέγεθος και το βάθος της οποίας μπορεί να συγκριθεί μόνο με εκείνο των πρώην σοσιαλιστικών χωρών. Η χώρα χρειάζεται νέα πνοή, νέες ιδέες και άλλες πρακτικές πέραν της οικογενειοκρατίας και των συστημάτων διαπλοκής και ευνοιοκρατίας που επί χρόνια οικοδόμησαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ και, εναγωνίως, συνεχίζουν οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων και η συγκράτηση τους στη χώρα δεν υπακούει σε τυποποιημένες κατηγοριοποιήσεις αλλά σε μια συμμαχία όλων όσων υποστηρίζουν τη λύση των προβλημάτων σε ενεστώτα χρόνο. Για τη συγκρότηση αυτού του μετώπου εργαζόμαστε στο Ποτάμι.
Τι χρειάζεται πραγματικά η χώρα για να επανέλθει στην ανάπτυξη; Όχι μόνο στην οικονομία αλλά και στους άλλους τομείς.
Χρειάζεται ρήξη με ιδεολογικές κατασκευές και πολιτικές πρακτικές με τις οποίες βαυκαλιζόμασταν επί δεκαετίες. Αυτή η ρήξη δεν θα υπάρξει εάν δεν δημιουργηθεί ένα άλλο αφήγημα και μια ρεαλιστική επιχειρησιακή πρόταση. Στοιχεία της πρότασης αυτής πρέπει να είναι η διόρθωση θεμελιωδών παραδοχών για την οργάνωση και λειτουργία της πολιτείας μας που είναι εμφωλευμένες στο Σύνταγμα και σε καθημερινές τυπικές και άτυπες πρακτικές διευκολύνσεων και εξυπηρετήσεων. Η ρήξη με την γραφειοκρατία και τον προστατευτισμό, η εδραίωση κουλτούρας συναγωνισμού και αριστείας είναι sinequanon προϋποθέσεις για την επιτυχία οπoιασδήποτε αναπτυξιακής πρότασης, οποιαδήποτε προοπτικής για ισότητα, δικαιοσύνη και κατοχύρωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων που σήμερα παραβιάζονται βάναυσα.
* Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης είναι πρώην βουλευτής του κόμματος Το Ποτάμι. Πριν εκλεγεί βουλευτής ήταν καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης. To 2012 βραβεύτηκε από την Αμερικανική Ένωση Δημόσιας Διοίκησης (American Society of Public Administration – ASPA), με το «Διεθνές βραβείο Δημόσιας Διοίκησης». Το 2010 ίδρυσε το Ινστιτούτο Έρευνας Ρυθμιστικών Πολιτικών (ΙΝΕΡΠ), με σκοπό την προαγωγή της έρευνας και του διαλόγου για θέματα της διοικητικής επιστήμης και πρακτικής.
