Του Παύλου Ελευθεριάδη *
Η πολιτική μοίρα της κ. Μέι, η οποία ανακοίνωσε σήμερα την παραίτησή της από την πρωθυπουργία της Βρετανίας, είναι συνδεδεμένη με αυτήν του δημοψηφίσματος για την έξοδο από το ευρώ.
Αναλαμβάνοντας την εξουσία το φθινόπωρο του 2016 για να διαχειριστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος η κ. Μέι έκανε το σφάλμα να συνδέσει την πρωθυπουργία της με όλες τις ανεδαφικές υποσχέσεις των εθνολαϊκιστών που κέρδισαν το δημοψήφισμα με διάφορες δημαγωγίες.
Η κ. Μέι υποσχέθηκε ότι η Βρετανία θα έχει όλα τα οφέλη της παραμονής στην ΕΕ, χωρίς κανένα από τα βάρη. Για παράδειγμα, υποσχέθηκε ότι το εμπόριο θα κυκλοφορεί ελεύθερα με τις χώρες της Ευρώπης, ότι τα σύνορα με την Ιρλανδία θα παραμείνουν ανοικτά, ενώ θα σταματήσει η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και η Βρετανία θα μπορεί να συνάπτει εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες όπως εκείνη ήθελε. Αυτά ήταν εξόφθαλμα αδύνατα πράγματα, σύμφωνα με το δίκαιο και την πρακτική της ΕΕ.
Παράλληλα υιοθέτησε πλήρως την ρητορική των εθνικιστών μέσα στο κόμμα της και εξαπέλυσε άνευ προηγουμένου επίθεση στους Ευρωπαίους που ζούσαν στη χώρα της. Τους κατηγόρησε ότι είναι «πολίτες του πουθενά» (citizens of nowhere). Η κυβέρνηση υιοθέτησε την αρχή ότι η έξοδος από την ΕΕ ήταν «αναγκαία» ώστε να προστευθεί η «εθνική κυριαρχία» και η «δημοκρατία». Κατηγόρησε την Ευρώπη ως μια «αντιδημοκρατική γραφειοκρατία».
Ποτέ η κ. Μέι δεν είπε την αλήθεια για την Ευρώπη, ότι δηλαδή είναι μια ένωση κρατών που διατηρούν την κυριαρχία τους αλλά την μοιράζονται εθελοντικά με άλλα έθνη. Ούτε επίσης εξήγησε ότι οι θεσμοί της Ευρώπης δεν είναι ένα «ιερατείο», όπως λένε οι Φαρατζ, Ορμπάν και Τσίπρας, αλλά είναι δημοκρατικά νομιμοποιημένοι θεσμοί μιας υπερεθνικής ένωσης, που αποκτούν νομιμοποίηση με διπλό τρόπο, τόσο από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αλλά και από τα εθνικά, στα οποία διαρκώς λογοδοτούν.
Στην πορεία η κ. Μέι διαπίστωσε ότι οι υποσχέσεις της ήταν όντως ανεδαφικές. Η Ευρώπη σέβεται τις Συνθήκες της και το Κράτος Δικάιου. Δεν επρόκειτο ποτέ να αλλάξει τις βασικές αρχές της για να αποφύγει τον εκβιασμό ενός κράτους, όσο μεγάλο και αν είναι αυτό. Έχοντας αποτύχει στη διαπραγμάτευση, η κ. Μέι επιδίωξε με άκομψο τρόπο να επιβάλει την Συμφωνία Αποχώρησης στο Κοινοβούλιο. Απέτυχε μέχρι τώρα τρεις φορές, και καθώς όδευε προς την τέταρτη, παραιτήθηκε.
Το δίδαγμα της άτυχης καριέρας της κ. Μέι, είναι νομίζω πολύ χρήσιμο. Όπως ακριβώς έμαθε και η Ελλάδα με πολύ δυσάρεστες συνέπειες με την καταστροφή της οικονομίας της και το κλείσιμο των τραπεζών από τον κ. Τσίπρα το καλοκαίρι του 2015, οι υποσχέσεις των δημαγωγών είναι ψεύτικες, πονηρές και ανεφάρμοστες. Δίνονται μόνο για να οδηγήσουν στην κατάληψη της εξουσίας – όπως εξηγούσε ο κ. Παππάς στον κ. Βαρουφάκη τον Σεπτέμβριο του 2014, όπως αποκάλυψε ο τελευταίος στην αυτοβιογραφία του.
Ο λαϊκισμός βλάπτει τις χώρες αλλά βλάπτει και τους ίδιους τους λαϊκιστές, όταν έχουν την τύχη ή ατυχία να κερδίσουν τις εκλογές. Σε αντίθεση με τον κ. Τσίπρα, η κ. Μέι είχε όμως το σθένος και την ηγετικότητα να παραιτηθεί όταν διαπίστωσε το απόλυτο αδιέξοδο. Δεν επιχειρήσει να κυβερνήσει κάνοντας μια θεαματική κωλοτούμπα. Η ιστορία ίσως είναι λιγότερο σκληρή απέναντί της.
Αφήνει τις δύσκολες αποφάσεις για τον επόμενο πρωθυπουργό, που θα εκλεγεί τις επόμενες εβδομάδες από το Συντηρητικό Κόμμα. Το αδιέξοδο στην Βρετανία όμως μάλλον θα παραταθεί καθώς η αντιπολίτευση του κ. Κόρμπυν έχει επίσης υιοθετήσει τις αντιευρωπαϊκές θέσεις των Συντηρητικών.
Εμείς θα λύσουμε τα προβλήματά μας διαφορετικά. Ευτυχώς, η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη παρέχει μια γνήσια μεταρρυθμιστική και φιλοευρωπαϊκή εναλλακτική πρόταση στην δημαγωγία, τον εθνικισμό και τον λαϊκισμό. Οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις σε εμάς θα κερδίσουν ευρεία πλειοψηφία. Ο κ. Τσίπρας αναμένεται να λάβει το φύλλο πορείας του την Κυριακή.
* Ο κ. Παύλος Ελευθεριάδης είναι καθηγητής δημοσίου δικαίου στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και υποψήφιος ευρωβουλευτής με την Νέα Δημοκρατία
Φωτογραφία AP
Διαβάστε ακόμη:
- Μετά τη Μέι παραιτείται και ο αρχηγός των Φιλελεύθερων, Β. Κέιμπλ
